Oyuncak;oynanıp eğlenmeye yarayan materyallerdir. Çocuğun gelişiminde oyun kadar oyuncak da önemlidir. Çocuk oyuncaklar sayesinde yaratıcılık, seçme, beğenme, değerlendirme, karar verme becerilerini geliştirir.Oyuncaklar çocuk için büyük öneme sahiptir. Özellikle canlı renklerle üretilen oyuncaklar çocuğun çok dikkatini çeker. Renk, boyut, biçim, şekille ilgili kavramlar oyuncaklar sayesinde öğrenilir. Çocuk hem kendi oynar hem de arkadaşları ile oynarken paylaşmayı, beklemeyi, işbirliğini öğrenir. Çoğu zaman oyuncaklar zarar görür. Bu durum gayet normaldir. Çocuk merakından oyuncağı parçalar, böylece merakını da gidermiş olur.
Özellikle 0-6 yaş arası çocuklarda oyuncak çok önemlidir. Bu yaş aralığındaki çocuklara sağlığı tehdit etmeyen yararlı oyuncaklar almaktır. Oyuncağın pahalı olmasından çok işlevi önemlidir. Zaten çocuklar çok kısa sürede oyuncaktan sıkılır. Çocuk hayal dünyasında kendine roller verir. Anne- babasını taklit eder. Bazen anne- babalar oyuncak alırken çocuklarından önce kendi beğendikleri oyuncakları alırlar. Hatta önce kendileri oynar. Bunun sebebi olarak kendi çocukluk dönemlerinde yeterince ya da istedikleri oyuncaklarla oynayamamaktan ileri gelebilir.
Yaşa Göre Oyuncak Seçimi
0-6 ay: Renkli, sesli oyuncaklar, yatağın üzerine asılabilen dönence, çıngıraklar.
6-7. ay: Bu dönemde çocuk oturur ve eline alabileceği hafif, renkli, küçük oyuncaklar. Araba, bebek, halkalar. Sert ve ağır oyuncaklar bebeğin bir yerine zarar verebilir. Yine küçük parçalı hiçbir şey bebeğe verilmemelidir. Yutma ve boğulma tehlikesi ortaya çıkabilir.
8-12. ay: Bebek emekler. Bu dönemde yine renkli, hafif, hareket eden, ses çıkaran oyuncaklar tercih edilmelidir. Renkli toplar bebeklerin çok dikkatini çeker. Ama toplar küçük olmamalıdır. Bebekler bu aylarda bir yerden başka yere oyuncak aktarmayı çok sever. Resimli kitaplar da ilgi çekici olabilir.
15-18. ay: Bebek yürür. Rahatlıkla istediği odaya gidebilen bebek için itilen, çekilen, ses çıkaran oyuncaklar bebekler, arabalar alınabilir.
18. aydan itibaren farklı boyutlardaki bloklar, kutular ve şekiller çocuğun inşa etmesi ve birleştirmesi için en uygun oyuncaklardır.
2-3 yaş: Artık bebeklik dönemi bitmiş çocukluğa geçilmiştir. Bu dönemde çocuklar oyun kurabilir. Kızlar için bebekler, yemek takımları, oda takımları, temizlik malzemeleri;
Erkekler için, tamir aletleri, bahçe aletleri, ulaşım setleri alınabilir. Yine bu dönemde hayvan setleri, kum kovaları, kuklalar çocukların ilgisini çeken oyuncaklardır.
3-4 yaş: Çocuk iyice hareketlenmiştir. Yerinde çok fazla duramaz. Bisiklet, sallanan at, pedallı araba ilgi alanlarına girer. Küpler, bloklarda bu yaş aralığındaki çocukların oynayabileceği oyuncaklardandır.
4-6 yaş: Okul öncesi dönemdir ve bu dönemde çocuklar resim çizer, kağıtları keser, boyama yapar, yap- boz yapabilir. Parkta, bahçede oynamayı daha çok severler.
6 yaş: Sokakta oynamayı çok seven çocuk evde de evcilik, doktorculuk, bakkalcılık, öğretmencilik gibi hayali oyunlar tercih eder. Bu oyunlara uygun oyuncakları tercih eder.
Çocukların sokakta ip atlaması, top oynaması için ortam kesinlikle sağlanmalıdır. Böylece hem evdeki teknolojik aletlere bağımlı olmasından kurtarılmış olur hem de çocuk sosyalleşir.
Okul çağına giden Çocuklar, Özellikle,satranç oyunlarını, basketbol, bisiklet ve paten gibi oyunları seçerler.Oyun materyallerini; daha sonraki yaşlarda da sinema, tiyatro, televizyon izleme ve spor yapma gibi yetişkin aktivitelerini tercih ederler.
Yazar:Serpil Altunyay