5G ile ilgili ilk testler, Japonya’da NTT DocCoMo’nun, Fujitsu, NEC, Samsung, Alcatel-Lucent, Ericsson ve Nokia’nın işbirliğiyle 2014 yılında başlatılmıştı. Çalışmalar hızla tamamlandı ve Qualcomm, bir test akıllı telefonuna (Snapdragon X50 5G) takılı çiple 5G bağlantısının ilk tanıtımını yaptı. Qualcomm 5G telefonlarını 2019’un ilk aylarında pazara sürecek.
Çeşitli ülkeler 5G altyapı çalışmalarını hızla tamamlıyor. Anahtar bir adım olan frekans spektrumunun seçimi ve teknik şartnamelerin son aşaması da, telekomünikasyon standartlarının geliştirilmesinden sorumlu kuruluşlar tarafından 2018’in yaz aylarında tamamlanacak.
İlk 5G NR (New Radio-Yeni Radyo) standardı, 2019’un başlarında gerçekleşecek ticari açılımlar için mevcut altyapıları temel alan büyük ölçekli denemelerin de yolunu açmakta.
Kullanıcılar için bu yeni nesil, mevcut 4G+ serilerinden onlarca kat daha hızlı bir bağlantı sağlayacak. 5G, çok yüksek çözünürlük ve bilgi akış hızının ötesinde, aynı zamanda sürücüsüz araçlar, sanal gerçeklik, artırılmış gerçeklik, robotik, akıllı ev, akıllı sanayi, akıllı kent gibi alanlarda da büyük olanaklar sağlayacak.
Fransız Orange ve İsveçli Ericsson hazırlık testlerinde saniyede 10 gigabitlik (Gb / s) bir bağlantı hızına ulaştıklarını açıkladılar. Buna karşılık, halihazırdaki 4G + bağlantıları saniyede ancak 200 megabite ulaşabiliyor. 5G testlerinde elde edilen olağanüstü hızlar, santimetrik dalgalar veya radyonun odaklı kullanımı gibi çeşitli teknolojilerin kombine kullanımıyla sağlandı. Fujitsu ve Tokyo Teknoloji Üniversitesi de bu yöntemlerle 56 Gb/saniyelik bir hıza ulaştıklarını açıkladılar. Google ise Skybender projesinde 4G’nin 40 katına varan bir hıza ulaşmış durumda.
Ayrıca, Intel, Ericsson, Toyota, Denso ve NTT DoCoMo’nun kurdukları “Automotive Edge Computing” adlı konsorsiyum , saatte 30 km hızla giden bir otomobille 5G bağlantı testini başarıyla gerçekleştirdi. 5G’nin önemli rol oynayacağı alanlardan biri olan sürücüsüz araçlarda, hem yolculuk hem de yolculara sunulan hizmetler için gerekli veri miktarı ve veri akış hızı, aracın hareket etmesine rağmen istikrarlı olmasını gerektiriyor. Test sırasında, Toyota Alphard saatte 30 km hızla seyrederken, 1 Gb / saniye gönderme ve 600 Mb / saniye alma hızında, Ultra HD 4K kalitesinde bir video izlenebildi.
Söz konusu konsorsiyum, 5G Otomotiv Birliği (5GAA) çatısı altındaki Audi, BMW, Daimler, Huawei, Nokia ve Qualcomm’la da ortak bir çalışma içinde, gerekli bilgisayar ve ağ mimarilerini geliştirerek 5G standartlarını test etme ve tanımlama araştırmalarını sürdürüyor. Güney Kore ve Japonya, Pyeongchang’daki Kış Olimpiyat Oyunları’nda bu yeni teknolojiyle ilk tam ölçekli denemeyi İntel’in katılımıyla sunacaklarını açıkladılar. Hem operatörler, hem de altyapı sağlayıcıları ile tüm telekom endüstrisi de, şu anda 5G için kullanılacak farklı teknolojileri test ederek geleceğin küresel normlarını oluşturmaktalar.
Üstesinden gelinmesi gereken ana teknik zorluk, veri kaybı olmaksızın bu geniş bant sinyallerini milimetrik dalga frekans aralığında modüle edip demodüle edebilen alıcı-verici çipi tasarlamaktı. Bunun başarılması için her bir sinyali iki farklı 10 GHz’lik geniş banda ayıran ve tekrar birleştirebilen ve farklı frekans aralıkları (72-82 GHz ve 89-99 GHz) üzerinden iletebilen elektronik çipin üretiminde CMOS (Tamamlayıcı Metal Oksit Yarı İletken) tipi devreler kullanıldı. Bu yöntem sinyalin kalitesini düşürmeden iletim kapasitesini artırmayı mümkün kıldı.
Kaynakça:
-Marc Zaffagni, “Bientôt la 5G en voiture ?”, Futura Sciences, Actualité, 2017.
-“5G : Une étape cruciale pour un déploiement dès 2019”, AFP Relaxnews,27.12.2017.
-Bernard Monasterolo, “5G, réalité virtuelle, smartphones haut de gamme…le bilan du Salon de la téléphonie de Barcelone”, Le Monde, 03.03.2017.
Yazar:Oben Güney Saraçoğlu