Bilgiustam
Bilgiyi ustasından öğrenin

Askeri Hayvanlar

0 532

Timur’un fillerinden, Moğolların atlarına, Romalıların savaş alanında düşman süvarilerini yaran domuzlarına kadar insanoğlunun yaşam ve beka mücadelesinde yanından hayvanlar hiç eksik olmamıştır.Nitekim insanın medeni yaşam geçişiyle başlayan bir olgu olarak hayvanların evcilleştirilmesi ve yardımcı olarak kullanılması, insanlık tarihini şekillendiren bir vakıadır. Bu yazımızda geçmişten günümüze özellikle 20. yüzyılda yaşanmış iki büyük cihan savaşında askeri uzmanlar tarafından kullanılan hayvanları ele alacağız. Hayvanlar, savaş cephelerinde ulaşımdan , lojistik nakliyatına, istihbarattan, yaralı kurtarılmasına,düşman tespitinden, imhasına kadar hayli geniş bir yelpazede insanlara yardımcı olmuşlardır.Şimdi sırasıyla zor zamanlarda insanın en yakın dostu olan hayvanları muharebe hattında ne gibi görevler üstlendiklerine bakalım. Timur’un fillerinden, Moğolların atlarına, Romalıların savaş alanında düşman süvarilerini yaran domuzlarına kadar insanoğlunun yaşam ve beka mücadelesinde yanından hayvanlar hiç eksik olmamıştır.Nitekim insanın medeni yaşam geçişiyle başlayan bir olgu olarak hayvanların evcilleştirilmesi ve yardımcı olarak kullanılması, insanlık tarihini şekillendiren bir vakıadır. Bu yazımızda geçmişten günümüze özellikle 20. yüzyılda yaşanmış iki büyük cihan savaşında askeri uzmanlar tarafından kullanılan hayvanları ele alacağız. Hayvanlar, savaş cephelerinde ulaşımdan , lojistik nakliyatına, istihbarattan, yaralı kurtarılmasına,düşman tespitinden, imhasına kadar hayli geniş bir yelpazede insanlara yardımcı olmuşlardır.Şimdi sırasıyla zor zamanlarda insanın en yakın dostu olan hayvanları muharebe hattında ne gibi görevler üstlendiklerine bakalım.

1.At

SAskeri Hayvanlaravaş alanının geçmişten günümüze en faydalı araçlarından biri at olmuştur.Atlar köpekten sonra insanoğlunun evcilleştirdiği ilk hayvandır. İnsanoğlunun uzak mesafelere göçler yapmasına imkan tanıyıp ilk askeri seferler de at sayesinde olmuştur. Atlar muharebe sahasında süvari birliklerinin olmazsa olmaz aracı olmuş, lojistik taşıyıcılığının aranan unsuru olarak öne çıkmıştır. Yine ambulans tarzı araçların olmadığını düşündüğümüzde de atların yaralı savaşçı tahliyesinde büyük önemi olduğu görülmektedir. Birinci Dünya savaşında süvari taarruzları hep atla gerçekleştirilmiştir ancak dikenli telin icadı ve siper savaşlarının aşılmaz engeller olarak ortaya çıkışı tank gibi araçların kullanımını zorunlu kılınca atlar yavaş yavaş bu görevden çekilmişlerdir. Atlar savaş hattında hayli faydalı ve yeri doldurulamayan bir rol oynarlar. Bunun doğal sonucu olarak günümüzde bile engebeli alandaki askeri operasyonlarda ve şehir içerisinde yoğun hareketlilik gerektiren engelli alanlarda polis kuvvetleri tarafından hala atlar oldukça yaygın şekilde kullanılırlar. At kadar olmamakla birlikte eşek, katır ve devenin de bu kapsamda savaş alanlarında kullanıldığını söyleyebiliriz.

2-Fil

Tarihte kullanımına büyük savaşlarda rastladığımız filler, İskender’in ordularından Timur’a kadar birçok büyük komutan tarafından etkili olarak kullanılıp savaşların kaderini değiştiren bir faktör olarak öne çıkmışlardır. Fillere zırhlı kaplamalar giydiren askeri uzmanlar bunlardan daha etkili bir şekilde tıpkı günümüzün tankları gibi fonksiyon kazandırmışlardır. Fillerin yakın dönem kullanımına çoğunlukla fillerin doğal yaşam coğrafyası olan Uzak Doğu’da ve Güneydoğu Asya’da rastlarız. İngilizler 1. Ve 2. Dünya savaşları boyunca buradaki müttefiklerinde ağır nakliye ihtiyacını fillerle karşılamış, çoğu zaman askeri hava alanlarında filleri uçak çekicisi olarak kullanmışlardır. Yine İkinci dünya Savaşında Almanya’da ki enkazın kaldırılmasında Hamburg’daki sirklerde beslenen fillerin kullanımı da enkaz temizliğinde fillerin kullanımına örnek teşkil eder.

3.Köpek

Gelişmiş koku alma , hareketlilik algılama ve birçok bilinmeyen önsezileri nedeniyle burada köpeklere özel bir yer açmak gerektiğinin kanaatindeyiz ancak makalemizin sınırlılıkları nedeniyle sadece yakın dönemde aldıkları role değineceğiz. Köpekler insan evriminin en yakın yoldaşlarından biri olarak her anlamda insanlara dost ve yardımcı olmuşlardır. Şimdi sırasıyla köpekleri savaş hattında aktif olarak yer aldığı görevlere bakalım:

EAskeri Hayvanlarnkazda yaralı tespiti: Her iki dünya savaşında hava ve topçu bombardımanının meydana getirdiği enkazdan insanları kurtarmakta köpekler daima en büyük yardımcı olmuştur. Özellikle İngiltere ve Almanya’daki enkazlarda köpekler binlerce insanın canını kurtarmışlardır.
Erken uyarı : köpekler üstün hareketlilik algılama kabiliyetleri sayesinde özellikle askeri ve stratejik önemi olan tesislerde düşman sabotajcılarını ve saldırganları fark ederek oldukça önemli bir vazife icra etmekteydiler. Ayrıca izcilik ve önceden yapılan tuzakları bulma görevleri de onların bu kapsamdaki görevleri arsında sayılabilir.

Siperler arasında telefon kablolarının nakli: Özellikle Almanlar bu anlamda köpeklerden istifade etmişlerdir. Henüz telsiz iletişiminin olmadığı Birinci dünya savaşında cepheler arsında fark edilmeden ve oldukça zorlu çamurlu arazilerde kablo döşeyen köpeklerin fotoları gayet dikkat çekicidir.

Kuryelik: Her iki dünya savaşında da köpekler siperler arsında taşıyabilecekleri kadar belge veya tıbbi malzemeyi yüklenmiş olarak oldukça başarılı görevler icra etmişlerdir.

Hijyen sağlama: Pek bilinmeyen bir özellik olarak köpekler, savaş hattında hastalık yayan fareler başta olmak üzere birçok diğer zararlı canlıyı avlayıp bularak bertaraf eder , böylelikle salgınların önüne geçilmiş olur. Birinci Dünya Savaşında bunun için özel olarak eğitilmiş köpekler askeri birliklerin yemekhane ve yatakhanelerinin başlıca koruyucularıydı.

MaAskeri Hayvanlaryın bulma: Köpeklerin üstün koku alma yetenekleri halen bile ordularda savaş sahasında etkin bir şekilde dünyanın birçok sahasında kullanılmaktadır. Bununla birlikte kişilerin sütünde veya valizlerinde bulunan patlayıcı, uyuşturucu maddeleri bulmak için köpeklerden hayli efektif şekilde istifade edilmektedir.

Antitank köpekleri: İkinci dünya savaşında Rusların siper hattında kullandığı en sıra dışı fikirlerden biridir bu. Bugün için son derece vahşi ve korkutucu bulunan bu fikir Rusların alman tankları karşısında çaresiz kaldığı zor şartlarda ortaya çıkmıştır. Bu amaç için uzun süre aç bırakılan köpekler tank sesine duyarlı hale getirilmekte, Alman tank saldırısı başladığında köpekler salıverilerek tanka yaklaştığında köpeğin beline sarılan plastik patlayıcı ateşlenerek tankın durdurulması amaçlanmıştır. Almanlar, köpeklerle yapılan ilk saldırı denemelerinden sonra gelen köpekleri uzaktan imha ederek bu saldırı taktiğini boşa çıkarmıştır.

4.Güvercin

Güvercin denilince akla ilk gelen şey doğal olarak posta taşıma yani habercilik görevidir. Çok eski zamanlardan beri güvercinler değişik amaçlı iletişimler için acil posta ve haberleşme aracı olarak kullanılmışlardır. Güvercinlerin yön bulma ve sahibine dönme özelliği her iki dünya savaşında da güvercinlerden müteşekkil posta teşkilatlarının kurulmasını sağlamıştır. Bunun için özel olarak yetiştirilen güvercinler film ve romanlara bile konu olmuşlardır. Birinci Dünya Savaşında, İngiltere’de güvercinlere o kadar önem veriliyordu ki onlara çeşitli şekillerde zarar verenler hapis cezalarına çarptırılıyordu ve posta güvercinleri yetiştirmek için özel okullar kurulmuştu. Güvercinlerin harp sahasında kullanıldığı bir diğer alan da gaz saldırısının tespiti olmuştur. Güvercinler, zehirli gaz varlığı ve saldırısının tespiti için kurulan ekipmanların içinde oldukça menli bir unsur olarak yer almıştır.

5.Yarasalar

Yarasaların askeri amaçlı kullanımı Lytle Adams isimli bir diş hekimi tarafından ortaya atılmıştır. Çılgın fikirler üreten ve sıkı bir Amerikan milliyetçisi olan Adams, Amerikan kayıpları artıp savaş uzayınca Japon şehirlerini alevler içinde bırakıp Onları teslime zorlayacak bir fikir düşünürken yarasaların bu fikir için en uygun canlı olduğunu fark etmesiyle ortaya çıktı. Adams’ın kafasındaki plana göre üzerine bir miktar patlayıcı yerleştirilen binlerce yarasa uçaklardan gece vakti Japon şehirlerinin üzerine bırakılacak, çoğu ahşap yapılardan oluşan Japon evlerinin tavan aralarına giren yarasaların üstündeki zaman ayarlı patlayıcılar harekete geçerek şehirleri alevler içinde bırakacaktı.Uzun çabalardan sonra Adams, bu proje için yetkilileri ikna ederek 25 milyon dolarlık bir destek alarak Teksas’taki kampta çalışmaya başladı. Yapılan çalışmalarda işler planlandığı gibi gitmedi ve çalışmaların yapıldığı tesis alev alınca proje rafa kaldırıldı. Yarasaların savaş stratejisinde kullanabileceğini savunan bir fikir öne sürüldü.

6.Kedi

İkinci Dünya Savaşının en çılgın projelerinden biri de patlayan kedi bombasıdır.CIA’in öncü kurumu olan OSS(Office of Strategic Services) ‘ Stratejik Operasyonlar Servisi tarafından ortaya atılan bir fikirdir. Kedilerin içgüdüsel olarak sudan hoşlanmayıp en yakın kuru nesneye tırmanması, bu fikir için ilham olmuştur. Amerikalıların okyanuslardaki Alman gemilerine misilleme olarak tasarladıkları bu fikre göre üzeri patlayıcılarla döşenen kediler uçaktan alçak bir irtifadan alman gemilerinin yakınına bırakılacak ve kediler içgüdüsel olarak sudan çıkmak için gemiye çıkmak istediği zaman çarpmanın etkisiyle gemide patlayıp ciddi bir şekilde hasar ve panik meydana getirecektir.Plan yapılan testlerde başarısız bulunup iptal edilmişitr. Kedilerin dünya savaşlarında kullanımı sadece bu projeyle sınırlı kalmamış. İngiliz gemilerinde zararlılarla mücadelede kedilerden özellikle istifade edilmiştir. Bu anlamda gemiler için özel olarak yetiştirilen kedilere büyük önem verilmiştir.

7.Yunuslar

YunAskeri Hayvanlarus balıkları sezgilerinin kuvvetli oluşu ve dost canlısı olması yönüyle insanlar arasından merak konusu olmuştur.Yunusların bu özelliği amerikan ordusu inceleme altına alınmış, başta kurtarma operasyonlarında izci olmak üzere, mayın bulma ve düşman deniz altılarını tespit etme gibi amaçlarla ABD Deniz Kuvvetleri, San Diego, California’da bulunan ABD Deniz Kuvvetleri Deniz Memelileri Programı kapsamında yunusları ve deniz aslanlarını eğitmektedir. Birinci ve İkinci Körfez savaşlarında Amerikan Deniz Kuvvetlerinin yunuslardan etkin bir şekilde faydalandığı bilinmektedir.ABD Deniz Kuvvetleri envanterinde bu kapsamda 75 yunus bulunduğu bildirilmektedir.Rus ordusunun da bu kapsamda Karadeniz’deki Sivastopol yakınlarında yer alan Kazachya Bukhta’daki Askeri tesiste yunusların askeri amaçlı kullanımı için çalışmalar yaptığı ve bu çalışmaları Sovyetlerin çöküşüyle birlikte iptal ederek İran’a sattığı bilinmektedir. Yunusların radar sistemlerinin geliştirilmesinde ve istihbari amaçlı kullanımı üzerinde başta ABD olmak üzere birçok devletin çalışmalar yaptığı ve bu çalışmaların stratejik öneminden dolayı gizlilik içinde yürütüldüğü kaydedilmektedir.

7.Maskot Hayvanlar

Bu amaçla kullanılan hayvanlar daha çok askerin moral ve şevkini yükseltmek amacıyla istihdam edilmiş ve beslenmiştir. Askerin bulunduğu yerde ağır savaş koşullarının stresinden bir nebze olsun kurtulması için birliklerde maymun, kedi, ayı, hamster, sincap, tavşan gibi sempatik ve eğlendirici hayvanların beslenmesine müsaade edilmiştir. Ayrıca askerler, bu hayvanların uğur ve şans getirdiğine inanmakta bu anlamda bu canlıların varlığı askerler için savaşma şevkini yükseltici rol oynadıkları görülmektedir.

Kaynakça:
worldwarfordummies.weebly.com/military-animals.html
iwm.org.uk/history/12-ways-animals-have-helped-the-war-effort

Yazar:Erdal Uğur

Bunları da beğenebilirsin
Cevap bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

Bu web sitesi deneyiminizi geliştirmek için çerezleri kullanır. Bununla iyi olduğunuzu varsayacağız, ancak isterseniz vazgeçebilirsiniz. Kabul etmek Mesajları Oku