Bağışıklık, bazı mikroorganizmalara karşı aşıyla ya da doğal yollardan kazanılmış direnç durumu olarak tanımlanıyor. Bağışıklık sistemi ise bu mikroorganizmalara karşı koruma sağlayan, vücudun oluşturduğu savunma sistemidir. Bağışıklık sistemi sayesinde hastalıklara neden olan mikroplara karşı vücudumuz savaşır, hastalıklardan korunur.
Diğer adı immün sistem olan bağışıklık sistemi; virüs, mantar, bakteri, parazit gibi birtakım mikroorganizmalara karşı koruma sağlamasının yanı sıra, toksin adı verilen zehirlere ya da tümör hücrelerine yönelik de bir savunma sağlar. Bağışıklık sistemi ile vücuda giren toksinler ya da tümör hücreleri ile mikropları algılar ve bunlara karşı savaşmaya başlar. Bağışıklık sistemi ne kadar güçlüyse, hastalıklara karşı koruması da o kadar güçlüdür. Bağışıklık sistemi zayıfladığı anda, vücut hastalıklara açık ve savunmasız hale gelir. Bu nedenle beden sağlığının korunması için bağışıklık sistemi güçlü tutulmalıdır.
Virüs, bakteri, mantar gibi zararlı dış unsurlara karşı koruma sağlayan bağışıklık sistemi, aynı zamanda enfeksiyonlar haricinde, bedenin kendi içinde çıkabilecek tehlikelere karşı da savunma halindedir. Stres, yorgunluk gibi vücudun kendi oluşturduğu durumlarda da bir koruma sağlar. Bu durumda da bağışıklık sisteminin gücü önemlidir.
Bağışıklık Sistemi Hastalıkları Nelerdir?
Bağışıklık sistemi yabancı ve zararlı olarak algıladığı maddelere karşı antikorlar üretir. Antikor ise, vücuda giren virüs, bakteri, parazit gibi protein yapısında bir madde olarak tanımlanan antijenlere karşı üretilen maddedir. Antikorlar sayesinde antijenler etkisiz ve zararsız hale getirilir, enfeksiyon ve hastalıklara karşı koruma sağlanır. Bağışıklık sistemi zayıflarsa, vücut hastalıklara açık hale gelir. Hastalıkların temel nedeni budur.
Bağışıklık sistemi hastalıklarının genelde aynı belirtilerle ortaya çıktığı ifade ediliyor. İştahsızlık, yorgunluk, halsizlik, kilo kaybı, eklem ve kemik ağrıları ve aftlar bağışıklık sistemi hastalıklarının belirtilerinden bazılarıdır. Bağışıklık sistemi hastalıkları ise bazı cilt hastalıkları, kanserler, enfeksiyonlar sayılabilir. Bunlardan bazıları alerjiler, diyabet, lupus, uçuklar, zona, suçiçeği, grip, çölyak gibi hastalılardır. Bağışıklık sistemi zayıf olan bireylerin vücut direnci zayıf olduğu için bünyeleri antijenlere karşı etkili bir savunma gerçekleştiremez, enfeksiyonlara açıktır ve sık sık hastalık görülür.
Doğru Beslenme Alışkanlıkları Bağışıklık Sistemini Güçlendiriyor
Hastalıklardan korunmak için bağışıklık sistemi hayati rol üstleniyor. Bu nedenle bağışıklık sistemini güçlendirecek ya da bağışıklık sisteminin gücünü koruyabilecek önlemler alınmalıdır. Öncelikle yapılması gereken en önemli ve etkili iş beslenme konusunda bilinçlenmek olmalıdır. Dengeli ve doğru beslenme alışkanlıkları kazanıldığı ölçüde enfeksiyonlara ve birçok hastalığa karşı savunma gücü oluşturan bu sistem güçlenecektir ya da zayıflamayarak gücünü koruyacaktır. Doğru ve yeterli beslenme alışkanlıklarıyla vücudun ihtiyaç duyduğu karbonhidrat, vitamin, mineral, protein, sağlıklı yağlar gibi birçok besin öğesi bağışıklık sistemini güçlendirecektir. Tabi bunların vücuda alınması yeterli bir önlem olmayacaktır. Bu besin öğelerinin dengeli ve doğru miktarlarda alınması da oldukça önemlidir. Vitamin sağlığa yararlıdır düşüncesiyle doğal olmayan vitamin desteklerine yönelmek ya da gereğinden fazla karbonhidrat ağırlıklı beslenmek elbette yanlış olacaktır. Yeterli miktarlarda denilince besin öğelerinin miktarlarını matematiksel verilerle ölçmek ve buna göre beslenmek mümkün değildir, zaten doğalı da bu değildir; ancak bu konuda uzmanların görüşlerine dikkat etmek gereklidir. Doğru beslenme çeşitlilikten geçer. Tek tip beslenme bağışıklık sistemini güçlendirici etki yaratmayacaktır. Bağışıklık sistemini güçlendirmek ve sağlığı korumak için farklı besinlerden dengeli olarak her gün tüketilmesi öneriliyor. Et, süt, süt ürünleri, yumurta, balık, sebze, meyve, bakliyat ve tahıllar gibi birçok besin grubundan yararlanılmalıdır. Vücudun ihtiyaç duyduğu besinler bu yolla karşılanabilir ve hastalıklara karşı daha dirençli hale gelebilir.
Stres Bağışıklık Sistemini Zayıflatıyor
Bağışıklık sisteminin güçlü tutulmasında beslenme kadar bazı diğer faktörler de oldukça önemli paya sahiptir. Bu faktörlerden biri strestir. Özellikle son dönemlerde yaşam koşullarının hızla değişmesi, artan iş yükü, trafik, iş, aile derken yoğun bir strese maruz kalındığı ve bunun da büyük streslere neden olduğu herkesçe bilinen bir gerçek. Stres yaşamın akışını hızla etkilediği gibi, insan sağlığı için de büyük bir tehdit unsuru. Bağışıklık sistemini içerden zayıflatan bir tür düşman da denilebilir. Doğal yaşamın akışında her duygu gibi bir miktar yaşanması gerekli olsa da, her şeyin olduğu gibi stresin de fazlası zarar. Belli bir ölçünün dışında, kontrol altına alınamadığı ve yaşamı direkt etkilemeye başladığında stres bağışıklık sistemi için de bir tehlike arz etmeye başlıyor. Enfeksiyonlardan ve birçok hastalıktan korunabilmek için stresle de mücadele yollarını öğrenmeliyiz. Strese neden olan durumları ortadan kaldırmak mümkün olmayabilir; ancak klişe gibi gelse de dünyaya bakış değiştirilebilir, olaylara daha geniş perspektiften bakılabilir, farklı açılardan değerlendirilebilirse, olayların üzerimizdeki etkisi de yerini stresten belki daha farklı duygulara bırakabilir. Bu da bir mücadele yöntemi, işe yarayabilir.
Kaliteli Uyku Bağışıklık Sistemini Güçlendiriyor
Bağışıklık sistemini etkileyen bir faktör de uyku düzeni. Uyku kalitesinin insan yaşamını ne kadar doğrudan etkilediği biliniyor. Doğru saatlerde ve iyi bir uykunun metabolizmanın doğru çalışması ve vücudun daha dirençli ve güçlü hale gelmesi konusunda azımsanamayacak bir öneme sahiptir. Ancak çok uyumak değil, yeterli ve kaliteli uyumak her zaman önemlidir. Bu nedenle daha iyi bir uyku için bazı alışkanlıklar kazanmak ya da birtakım tavsiyelere uymak işe oldukça yarayacaktır. Örneğin erken kalkıp, erken yatmak; uykuya yakın bir saatten önce bazı gıdaları almamak, rahatlatıcı ve uyku verici bitki çaylarından destek almak gibi aslında onlarca madde yazılabilir. İyi bir uyku stres seviyesini azaltır, bağışıklık sistemini güçlendirir, daha zinde ve daha sağlıklı bir yaşam sağlar.
Kimyasal Ürünlerin Bağışıklık Üzerinde Etkisi Var mıdır?
İnsan sağlığını ve dolayısıyla bağışıklık sistemini etkileyen önemli bir unsur da giderek doğal yaşamdan ve doğal olan her şeyden uzaklaşılmasıdır. Dolayısıyla kimyasal ve yapay olan birçok madde bağışıklık sistemini zayıflatarak hastalıklara neden olur. İnsan organizması yapay olmadığı için, doğaya ait olmayan maddelere karşı bir şekilde tepki veriyor. İnsan doğasına ait olmayan yaşam tarzı ve giderek doğal olandan uzaklaşıyor olması insanı sağlığından da uzaklaştırıyor. Temizlik malzemeleri, kozmetik ürünler, yapay gıdalar, katkı maddeleri, radyasyon, hava kirliliği ve bunların çevrede neden olduğu tahribat ve kirlilik, insan sağlığını ve hatta nesillerin sağlığını doğrudan etkiliyor, dünyanın da sonunu hazırlıyor. Bu nedenle insan doğasına tamamen aykırı yaşam tarzları acilen değiştirilmeli, işlenmiş gıdalardan uzak durulmalı, doğal olana yönelmeli ve kimyasal tüm ürünlerden de uzak durmalı, çocuklar da uzak tutulmalıdır.
Bebeklerin Sağlığı Tehdit Altında
Bireyler özellikle bebeklik ve çocukluk çağlarından itibaren doğru alışkanlıklar kazanmalıdır. Bireyler bebekliklerinden itibaren doğru alışkanlıkları anne ve babalarının onları yönlendirdikleri ölçüde kazanır. Bu da ebeveynlerin farkında ve bilinçli olmalarını gerektiren önemli bir sorumluluktur. Sağlıklı bireyler ve sağlıklı nesiller için çocukluktan itibaren suni olandan uzak durmalı ve çocuklar da uzak tutulmalıdır. Bebek ve çocuk sağlığı için paketlenmiş ve işlenmiş tüm gıdalardan uzak durulması gerektiğini konunun uzmanları altını çizerek vurguluyor. Bir çocuğun eline yaşı kaç olursa olsun ambalaja girmiş ve yapay bir gıda vermek, çocuğa yapılabilecek en büyük kötülüklerden biri olabilir. Anneler kısa vadede çocuklarının mutlu olduğunu görüp ikna olsa da, uzun vadede geri dönülmez sağlık sorunlarına neden olurlar. Bu noktada çocukların beslenmesine, giyimine ve sürekli temas halinde olduğu oyuncaklarına büyük önem gösterilmesi, doğal olanın tercih edilmesi sağlık ve güçlü bir bağışıklık sistemi için çok önemlidir. Özellikle bebeklerin ve çocukların hassas bünyeleri söz konusu olduğunda, bu konuya daha çok dikkat edilmelidir. Bebeklik çağında bağışıklık sistemi güçlendirilmiş bireyler, yetişkinlik çağlarında daha dirençli ve sağlıklı bir bünyeye sahip oluyor. Böylece hem bedenen hem de zihnen sağlıklı kalınabilir, bağışıklık sistemi güçlendirilebilir ve korunabilir.
Kaynakça:
http://www.hurriyet.com.tr/bagisiklik-sistemi-neden-zayiflar-10879348
https://neu.edu.tr/bagisiklik-sistemini-guclendirmek-icin-nasil-beslenmeli/?lang=tr
Yazar: Mehtap Özdemir