Ulusal Kanser Enstitüsü Dergisi’nin Temmuz 2013 sayısında yayınlanan son araştırmaya göre, omega-3 yağ asitlerinden zengin gıdalar tüketen erkeklerin prostat kanserine yakalanma riski daha yüksektir. Peki, balık yağı prostat kanseri riskini gerçekten arttırıyor mu? Daha fazla öğrenmek için okumaya devam edin.
Bir çok diyetisyen ve doktor antiinflamatuar özellikleri nedeniyle omega-3 yağ asitlerinden zengin diyetleri tavsiye etmektedir. Omega-3 yağ asitleri kişiyi kalp hastalıkları, diyabet, artrit, göz problemleri gibi bir çok sağlık sorunlarından uzak tutar ve fit kalmasını kolaylaştırır. Ama Ulusal Kanser Enstitüsü Dergisi’nde yayınlanan son araştırma omega-3 yağ asitleri tüketen kişiler arasında bir kaos yarattı. Bu çalışmaya göre, omega-3 yağ asiti düzeyi yüksek olan erkeklerin prostat kanserine yakalanma riski daha yüksektir. Bu çalışmanın ardından dünyanın pek çok yerinden sayısız tepki geldi ve çalışmanın yanlış ve asılsız olduğu iddia edildi. Bu yazımızda bu çalışma hakkında tartışacağız ve dünyanın farklı yerlerinden doktorların bu konuda neler söylediğine bakacağız.
Çalışmada Neler Bulunuyor?
Çalışma Seattle’daki Fred Hutchinson Kanser Araştırma Merkezi’nde gerçekleştirildi. Çalışma için daha önceki yapılan çalışmalardaki veriler özellikle 2011 yılında yapılan SELECT (Selenyum ve E Vitamini Kanser Önleme Çalışması) çalışmasının verileri kullanılmıştır. Araştırmaya katılan 35.000 erkek dışında, prostat kanseri tanısı konan 834 erkek ve rastgele seçilen 1393 erkek karşılaştırıldı. Omega-3 yağ asitlerine en yüksek seviyede sahip erkeklerin prostat kanserine yakalanma risklerinin % 43 daha fazla olduğu ve prostat kanserine ölümcül bir seviyede yakalanma risklerinin % 71 daha yüksek riskli olduğu bulunmuştur. Kan plazmasındaki çoklu doymamış yağ asitleri, özellikle EPA, DHA ve DPA daha yüksek seviyede bir risk ile ilişkili bulunmuştur. Bu da balık ya da balık yağı gibi omega-3 yağ asitlerinin kaynağı ne olursa olsun prostat kanseri riskini arttırdığını göstermektedir.
Çalışmaya daha yakından göz atacak olursak, çalışmada bazı önemli boşluklar bulunmaktadır.
-Bu çalışmanın asıl verileri geçmiş çalışmalardan alınmıştır.
-Çalışmaya katılan bütün erkekler 50 yaş ve üzerinde idi.
-SELECT çalışmasının farklı bir amaç ve hedefi vardı.
-Çalışma omega-3 yağ asitlerinin hangi kaynağından şüphelenmemiz gerektiğinden bahsetmemektedir (balık, balık yağı, omega-3 takviyeleri ya da diğer kaynaklar)
-Çalışmada analize başlanmadan önce, katılanların önceki sağlık durumları hakkında herhangi bir tıbbi kayıt bulunmamaktadır.
-Analiz için sadece birer örnek alınmıştır.
-Ayrıca çalışmada prostat kanserli hastaların omega-3 yağ asitlerini kanser tanısı almadan önce mi sonra mı kullanmaya başladıklarından da bahsedilmemektedir.
Uzmanlar Bu Konuda Neler Söylüyor?
Çalışmanın yayınlanmasından sonra doktorlar ve bilim adamları da dahil olmak üzere bir çok uzman, görüş ve yorumlarını dile getirdiler. Uzmanlar balık yağı ve omega-3 yağ asitlerinin sayısız faydaları olduğundan dolayı bu ürünleri beslenmelerinden çıkarmaya hazır deiller. Onlara göre bu çalışma çok net değildir ve bu konuda daha çok araştırma yapılması gerekmektedir.
Amerikan Kanser Derneği Prostat ve Kolorektal Kanser Direktörü, M.D.Durado Brooks, “Omega-3 ve prostat kanseri arasında bir bağlantı olsa bile, bu bağlantı tam olarak nedir? Omega-3 takviyesi alan erkekler, prostat kanseri riskimi hafifçe arttırıyor olabilirim diye düşünebilirler ancak bu bağlantı oldukça küçük yani omega-3 takviyesi alan erkekler kafalarına silah dayanmış gibi hissetmemeliler” şeklinde görüşlerini bildirmektedir.
Yukarıda bahsedilen açıklamaya benzer şekilde Duffy MacKay, çalışmada sadece kandaki omega-3 yağ asitleri ile prostat kanseri arasındaki ilişkiden bahsedildiğini, balık yağının kanser sebebi olarak gösterilmediğini belirtmektedir. Ayrıca çalışmada kişilerden sadece birer örnek alındığından ve kişilerin genel sağlığının dikkate alınmadığına dikkat çekilmektedir. Eğer çalışma doğru olsaydı, Inuit Eskimoları ve Japon balıkçıları gibi yüksek miktarlarda balık tüketen bu toplulukları inceleyen kişilerin bu kişilerde artmış prostat kanseri oranları saptamaları gerekirdi ancak yaptıkları çalışmalar bunun tam tersini ortaya koymaktadır demiştir.
Pittsburgh Üniversitesi Tıp Merkezi’nden bir beyin cerrahı olan M.D. Joseph Maroon gibi bazı uzmanlar ise balık yağı ve prostat kanseri ilişkisi hakkında hiç ikna olmamışlardır.
İngiltere’de bulunan Prostat Kanseri Araştırma Direktörü Dr. Iain Frame, “omega-3 yağ asitlerinin sayısız faydalarına karşın prostat kanseri riskinin tam olarak belirlenebilmesi için daha derin ve kompleks araştırmaların yapılması gerekmektedir” şeklinde görüşlerini dile getiriyor.
Eğer omega-3 ve prostat kanseri arasındaki ilişki konusunda endişeleriniz varsa, o zaman omega-3 yağ asitlerini beslenmenizden çıkarmadan önce doktorunuzla konuşun. Endişelerinizi gidermek için günlük önerilen dozu aşmamaya çalışın ve internetten bu konuda yapılan araştırmaları takip etmeye devam edin.
Kaynakça:
http://www.buzzle.com/articles/does-fish-oil-cause-prostate-cancer.html
Yazar:Tülay Arsoy