Basilli dizanteriden korunmanın en önemli noktası, kişisel bakım ile mikrop bulaşabilecek her türlü eşyanın mikroplardan arındırılmasıdır. Basilli dizanteri bulaşıcı ve ağır bir hastalıktır. Kanlı,irinli ve aşırı ishale bunun yanı sıra ağır ateş ve baş dönmesine yol açar…
Hastalığın Nedenleri:
Basilli dizanterinin başlangıç noktası Shigella adı verilen mikroorganizmalardır. Bu bakterilerin birçok türü ve benzer mikroplar hastalığa neden olabilir.ağız yolu ile vücuda girerler ve ilk etapta buraya yerleşirler,kalın bağırsak mukozasında yer edinir ve burada çoğalmaya başlarlar.Üreme işlemi hızlı gerçekleşir ve yoğun bir şekilde alyuvar üretimine sebebiyet verirler,derin yaralar oluşturarak vücuda saplanırlar.
Hastalık Nasıl Bulaşır?
Hastalık bulaştıran mikroorganizmalar yalnız hasta ya da taşıyıcı insanlarda bulunur. İyileşme döneminde olan hastalar taşıyıcı görevindedir ve bu aşamada hastadan uzak durulmalı ve yakın temas içerisine girilmemelidir,bunun yanı sıra sağlıklı insanlar da ilginçtir bu hastalığın taşıyıcısı olabilirler.Hastalık kesin olarak dışkı,pislik ve ağız yolu ile bulaşmaktadır.Kirli eller ve temizlenmemiş gıdalar hastalığın en büyük yardımcısıdır.Tuvalet sonrası yıkanmayan eller direkt olarak ağza götürülmemelidir.Hasta bünyenin dışkısına konan ve oradan beslenen uçan canlılar da bu hastalığın ve mikrobun taşınmasında en büyük rolü üstlenmektedir…
Hastalığın Belirtileri Nelerdir?
Hastalığın kendine ait belirtileri vardır.Bu belirtiler teşhis sırasında gözden kaçabilir ya da kendisini açıkça belli etmeyebilir.Şiddetli belirtiler sonrası yapılan teşhisler mutlaka doğru şekilde konulmalıdır yoksa hastalık ölümle sonuçlanabilir.Hastalığın ilerleme derecesi mikrobun zehiri ile doğru orantılıdır.Hastalığın kuluçka süresi 1-3 gündür. Kuluçka dönemini ishal,iştahsızlık ve şiddetli karın ağrıları izler, bu belirtiler hastalık adına teşhis koymak için yeterli değildir ve doğru sonuçlar vermez. Hastalık titreme nöbetiyle yükselen şiddetli bir ateş, bulantı,kusma,şiddetli karın ağrısı,sık ve sulu dışkılama ile başlar. Tuvalete çıkma isteği bu dönemde çok fazladır ve sıvı şekilde görülür. Dışkı kanlı bir görüntüye sahiptir. İyi durumlarda mikrobun bünyeye çok zarar vermediği durumlarda hasta 3-4 gün gibi kısa bir sürede iyileşmektedir. Ağır durumlarda hastanın iyileşme süresi çok daha uzundur.
Hastalık Nasıl Tedavi Edilir?
Basilli dizanteri hastalığının tedavisinde ilk hedef vücudun kaybettiği suyu tekrar kazandırmaktır. Sürekli tuvalete çıkılması hastanın büyük sıvı kaybetmesine neden olmaktadır. Hastaya 6 saat içinde yitirdiğinin 2 katı kadar sıvı verilmeli, bunun da üçte ikisi Dünya Sağlık Örgütü’nün önerdiği bileşik, üçte biri normal su olmalıdır bu aşamada aksi yönde bir ilaç tedavisi asla uygulanmamalıdır. Antibiyotik kullanımı idealdir fakat aşırı kullanılması olumsuz sonuçlar doğurabilir.
Hastalığın akut döneminde hastaya pirinç lapası, bol sıvı ve meyve suyu verilir sonrasında balık, kıyma, şehriye besinler arasına eklenebilir. Yazının başında da belirttiğim gibi tedavi yöntemi basittir hastaya kaybettiği su miktarı belirli aralıklarla tekrar kazandırılmalıdır, evde uygulanabilecek yöntemler mevcuttur fakat bir hekime başvurulması kesinlikle önerilir.
Kas Ağrıları Bu Hastalıkta Görülür mü?
Şiddetli ishal potasyum kaybına yol açmaktadır bu da kaslarda aşırı şekilde bir yorgunluğa ve ağrıya yol açacaktır. Kaslarda gerçekleşen ağrılar bu hastalığın en büyük belirtisidir. Normal bir insan ancak çok fazla hareket ettiğinde kaslarında ağrı hissedebilir fakat dizanteri hastaları bu ağrıyı vücutlarında sürekli olarak hissederler. Potasyum,ilaçlarla düzenli bir şekilde hastaya verilir ve felçe yol açabilecek bu durum önlenmiş olur.
Yazar: Ali ERSOY