Saç biti, kanatsız bir böcektir. İnsan saçında yaşayan ve üreyen kan emerek beslenen bir böcektir. Yumurtalarını görmek bitin kendisini görmekten daha kolaydır. Bitin yumurtalarına sirke denir. Genellikle enseye yakın kulak arkası ve kafa arkasında toplanarak saç tellerine tutunurlar.
Bit böceği asalak bir canlıdır. Her zaman bir konağa ihtiyaç duyar. Bu nedenle de insan vücudu dışında sadece 48 saat canlı kalabilir. İnsan vücudunda ise 30 gün boyunca yaşayabilir. Evcil hayvanlar bunları barındırmaz. Ama bit yumurtaları insan vücudu dışında kumaş ve battaniyelerde 10 15 gün boyunca canlı kalabilirler. Bit tedavisi yapılırken kullanılan kumaşlar, battaniyeler, havlu ve örtüler en az 60 derece su ile yıkanmalıdır. Bu işlem hastalığın tekrarlanmasını engeller.
Kaşıntı hastalığın ilk belirtisi olarak ortaya çıkar. Bitler pireler gibi zıplayarak başkasının vücuduna geçemezler. Kanatları olmadığı için uçamayan bu böcekler ancak ve ancak yakın temas yolu ile başka bir insanın vücuduna geçebilirler. Bir başka şekilde de bitli veya sirkeli eşyalara dokunulması yoluyla bulaşırlar.
Okul ortamında çocukların birbiriyle yakın teması, sınıfların kalabalık ve ortamın dar olması bitlenmenin bulaşmasında önemli bir etken olmaktadır. Kız öğrencilerin saçlarının uzun olması etrafa temas ederek bitleri veya sirkeleri saçabilmektedir. Bitlenmenin hijyenik şartlarla hiçbir ilgisinin bulunmadığı da bilinmektedir. Kaşıntı ve psikolojik etkilenmenin dışında bitlenmenin sağlık üzerinde çok ciddi etkileri görülmemektedir. Bulaşmanın kolay olması nedeni ile acilen tedaviye başlanmalıdır. Yetişkin veya çocuk fark etmeksizin günümüzde bitlenme görülebilmektedir ve bu rahatsızlığın tedavisi oldukça etkindir. Tedavi uygulandıktan sonra doktor onayı ile kişiler normal yaşantısına devam edebilir. Ancak bitlenme kalabalık gruplarda ise gruplara eğitim verilmeli temasta bulunmuş kişilerin erken tanısı yapılmalı ve tedaviye başlanmalıdır.
Bitlenme tedavisinde eczanelerde ve hatta marketlerde dahi satılan bit öldürücü şampuanların kullanılması etkili bir sonuç ortaya çıkaracaktır. Saç ne kadar kısa olursa tedavi de o kadar etkili ve başarılı olacaktır. Ayrıca saçların sirkeli sularla yıkanması ve sık dişli taraklarla taranması bitlerden arınmayı kolaylaştıracaktır. Bu suyun 5 birim suya karşılık bir birim %6’lık yemeklik sirkeden oluşması gerekir.10 günün ardından her şeye rağmen kalmış olan sirkeler çatlayacağından tekrar bir kür uygulamak etkili olur.
İlaçlı maddenin yağlı saça uygulanması durumunda tedavi etkisiz kalacaktır. Saç kuru olmalıdır. Islak saça ilaç uygulanması da etkiyi azaltacaktır. Eğer çocuklara bit bulaşmışsa bit temizleme işlemi yapıldıktan sonra çocuklar sık sık kontrol edilmelidir. Çünkü bitlerin temizlenmiş olması tekrar bulaşma olmayacağı anlamına gelmemektedir.
Yazar:Özlem Yüksel