Vücudumuzda bulunan kırmızı kan hücrelerini, ortadan kaldırarak onların içerisinde bulunan demiri tekrar vücudumuzun kullanımına sunar. Dalak insan vücudunun sol tarafında mide, sol böbrek ve diyafram arasında yer almaktadır. Normal bir dalağın uzunluğu 12 cm. genişliği 8 cm. ve kalınlığı 5 cm’dir. Bir insanın yumruğu kadar büyüklüğe sahip yumuşak bir organdır. Ağırlığı 150 – 200 gr. kadardır.
Dalağın görevleri arasında şunları sayabiliriz:
* Bir çeşit akyuvar olan lenfositleri üretir.
* Ömrünü tamamlamış, yaşlanan alyuvarlar, büyük dalak hücreleri tarafından parçalanırlar.
* Memeli canlılarda dalak, kırmızı kan hücrelerinin deposu olarak kullanılmaktadır.
* Yüksek miktarda enerji gerektiren durumlarda, dalak kasılarak dolaşım sistemine bol miktarlarda kan iletilmesini sağlar.
* Vücudun mikroplara karşı koymasında önemli olan hücrelerin üretilmesini sağlar.
* Mikroorganizmalara karşı görevleri olan antikorların üretilmesinde de etkin rol oynar.
* Anne karnındaki fetusda, alyuvarların yapıldığı yerdir.
* İhtiyaç duyulması durumunda alyuvarları ve kanın pıhtılaşmasını sağlayan pulları depolar.
Normalden büyük olan bir dalağın belirtileri olarak, karın bölgesindeki organlara baskı yapmaktadır, vücut direncinin azalmasına, kandaki hücrelerin olması gerekenden daha çabuk parçalanmasına, kansızlığa, kansızlık sonucunda da vücuttaki kanamalarda pıhtılaşmayı sağlayan trombosit eksikliğine neden olmaktadır. Kan hastalıkları, sıtma, enfeksiyon hastalıkları, doğum metabolizma hastalıkları gibi rahatsızlıkların sonucunda dalak olması gerekenden daha büyük boyutlara ulaşmaktadır. Bu gibi durumlarda dalağın aşırı büyümesi kişiyi aşırı derecede rahatsız ediyorsa dalak alınıp hasta bir nebze olsun rahatlatılmaktadır. Vücudunun diğer organlarında sıkıntı olmayan sağlıklı bir kişinin dalağının görevlerini diğer organlar da yerine getirebilmektedir. Sıtma salgını olan bölgelerde, dalak büyüklüğü ölçü olarak kullanılabilmektedir.
Dalak büyümesine neden olan hastalıklardan birkaçından bahsetmek gerekirse, karaciğer sirozu, lenfoma, lösemi, kan hastalıkları, Akdeniz anemisi, parazit hastalıkları, hemolitik sarılık olarak sayılabilir. Dalak çıkarılırsa kişi ölmemektedir, yani dalaksızlık hayatla bağdaşan bir durumdur. Kan hücrelerinin aşırı derecede azaldığı durumlarda, büyüyen dalağın hastayı çok rahatsız ettiği bazı hastalıklarda dalak çıkarılarak hastanın rahatlaması sağlanabilir.
Spor yaparken bünyemizin oksijen ihtiyaçları artmaktadır, vücudumuzun alyuvarlar ihtiyacı artmaktadır, bu alyuvarları depolayan dalağa olan ihtiyaç daha da artmaktadır. Dalağın bu sırada normalden fazla kasılıp şişmesi bize acı vermektedir. Özellikle spor yaparken tempo biraz artırıldığında, dalak şişmesi meydana gelmektedir bu halk arasında dalak girdi diye tabir edilmektedir. Bu durumda korkulacak bir şey yoktur. Biraz durup dinlendiğinizde ya da spor yaparken burnumuzdan nefes alıp ağzımızdan sık sık verdiğimizde bu ağrı genellikle geçmektedir.
Yazar:Hikmet Akyol
Bilgiustam bizleri bilgilendirdiğiniz için teşekkürler👍😊Yeni Yılınız kutlu olsun 🎁🎁🎅🎅🎅