Bilgiustam
Bilgiyi ustasından öğrenin

Deri Kuruluğu (Kserosis) Nedir, Belirtileri ve Tedavisi Nasıldır ?

0 4.475

Deri Kuruluğu (Kserosis) Nedir, Belirtileri ve Tedavisi Nasıldır ?Deri kuruluğuna tıp dilinde kserozis denmektedir.Deri, bir örtü şeklinde vücudumuzu kaplayıp dış çevre ile vücut arasında bariyer görevi görür. Alt ve üst olmak üzere iki tabakadan oluşur. Üst tabaka ince olup bariyer görevi gören kısımdır. Sağlıklı deri yüksek oranda su içerir. Derideki suyu hücreler arası yağlar tutar. Deride su kaybı olunca cilt matlaşır, esnekliği kaybolur ve kurur. Çatlaklar oluşabilir.
Her yaşta görülür, yaş ilerledikçe yağ bezlerinin azalmasına bağlı olarak görülme sıklığı artar. Yaşlılarda ciltte, özellikle sırtta olan kaşıntının en önemli nedeni cilt kuruluğudur. Sigara kullanımı, sedef hastalığı (psöriyazis), guatr, aşırı kilo verme, vitamin eksiklikleri, diyaliz tedavisi, böbrek hastalıkları, bazı kanserler (lenfoma gibi) ve egzamada ciltte kuruluk oluşabilir. Aşırı temizlik veya cildin aşırı ovalanması, aşırı sıcak su ile banyo veya duş alınması, çok sık banyo yapılması, havlu ile sert kurulama yapılması, nemi az bölgelerde yaşanması, soğuk ve kuru kış geçen bölgelerde yaşanması, ev ya da iş yerinde merkezi ısıtma kullanılması, yeterli su içilmemesi, aşırı sıvı kaybı ve uzun süre güneşe maruz kalma durumlarında da ciltte kuruluk gelişebilir. Kemoterapi ilaçları, kanser tedavisinde kullanılan panitimumab ve setuksimab gibi ilaçlar cilt kuruluğuna neden olur.
Fonksiyonellik açısından derimiz harikulade bir organ. Vücudu güneş ışınlarından, su kaybından, mikroplardan, kimyasallardan ve başka çevresel etkilerden koruyor. Deri bariyerinin yapısı ve işlevleri uzun zamandan beri araştırmacıların ilgisini çekiyor. Kısa süre önce, İngiltere’de bulunan Imperial College’den Dr. Reiko Tanaka ve ekibi, incecik bir deri katmanının hayret verici yapısını açığa çıkardı. Imperial College’den yapılan basın açıklamasında insanın saatte 200 milyon deri hücresi döktüğü belirtiliyor ve bu yeni araştırmanın, muazzam hücre kaybının deri bariyerinin bütünlüğünü bozmadan nasıl meydana geldiğini açıklayabileceği ifade ediliyor.

Bulgu, Belirti Ve Yakınmalar

Cilt, donuk renklidir. Pullanma, kepeklenme ve kaşıntı vardır. Bazı kişilerde kaşıntı çok şiddetli olup deride tırnak izi ve renk koyulaşmasına neden olur. Deride çatlaklar oluşabilir. Tedavi edilmezse egzama oluşabilir. Kol ve bacaklarda kuruluk daha çok görülür.

Tıbbi Tedavi

Öncelikle bol su içilmelidir. Sık banyo, sıcak su, kuru hava, güneş ve sigaradan uzak durulmalıdır. Dengeli beslenme önemlidir.
Banyo sonrası uygun nemlendiriciler kullanılır. Yağ, üre, panthenol içerikli nemlendiriciler verilir. Cilt yapısına göre nemlendiriciler dermatolog tarafından önerilmelidir. Rastgele kullanılan nemlendiriciler faydadan çok zarar verebilir. Yağlı nemlendiriciler, su bazlı nemlendiricilerden daha etkilidir. Laktik asit veya laktik asit ile üre ihtiva eden kremler seçilmelidir. Vazelinli pomatlar da derinin nemlendirilmesinde oldukça yararlıdır. Deri çok kaşıntılı ise bir topikal steroid ilaç, örneğin %1’lik hidrokortizon krem kullanılabilir.
Ciltte sızıntı, geniş soyulma alanları, halka şeklinde döküntü var ise, kaşıntı birkaç hafta içinde düzelmezse veya tedaviye rağmen yakınmalar geçmez ise bir dermatoloji uzmanına gidilmelidir. Fungal veya bakteriyel bir enfeksiyon, alerji ya da özel bir deri hastalığı olabilir. Kuru ciltte aşırı tahriş, enfeksiyona neden olabilir.
Derinin en üst kısmında keratin (boynuz, tırnak, kil gibi üst deri ürünü olan yapıları oluşturan proteinli madde) içeren ölü hücreler bulunuyor. Bunların altında ise “granüler tabaka” denen son derece ince bir katman var. Derinin işlevlerinden biri, içeriden dışarıya, dışarıdan içeriye sızmaları önlemek. Ancak ışık mikroskobuyla görülebilen granüler tabakanın önemi de işte bu noktada kendini gösteriyor. Tabakadaki hücrelerin aralarında bulunan, “sıkı bağlantılar” denen yapılarla geçirgenlik kontrol ediliyor. Ancak ortada şöyle ilginç bir durum var: Derinin alt kısımlarından yukarıya doğru sürekli hücre hareketi oluyor. Bir yandan yeni hücreler granüler tabakaya dahil olurken, bir yandan da bu tabakada bulunan hücreler yukarıya doğru hareket ediyor.

Genç insanlarda kuru cilt genellikle egzama olarak bilinen atopik dermatit isimli alerjik deri hastalığına bağlı olabilir. Egzama aşırı kuru, kaşıntılı cilt ile karakterizedir. Bu durumda olanlarda kabarcıklar, sert ve pullu cilt vardır. Kişide veya çocukta egzama şüphesi varsa bir dermatoloji uzmanından yardım alınmalıdır.

Diyet Değişiklikleri

Günde 10-12 bardak su içilerek vücudun su dengesi korunmalıdır.
Cildi destekleyen A vitamini ve çinko gibi faktörleri içeren sağlıklı beslenme planı yapılmalıdır. Meyve ve sebzeden zengin beslenilmelidir.

Yaşam Tarzı Değişiklikleri

Banyoda aşırı sıcak suyla duş alınmamalı, ılık su kullanılmalıdır. Ayrıca banyo veya duş süresi kısa tutulmalıdır.Sert banyo sabunu ve şampuanlar yerine pH dengeli, yumuşak, alerji riski düşük kaliteli ürünler tercih edilmelidir.Suya aşırı maruz kalmaktan kaçınılmalıdır. Sıcak küvet veya havuzda uzun süre geçirilmemelidir.Herhangi bir boya, koku veya alkol içermeyen yumuşak, organik temizleyiciler kullanılmalıdır.Duştan sonra cildi kurulamak için havluyla ovalamak yerine havluyu deriye dokundurarak kurulanmalıdır.Derinin kuru bölgelerinde sabun kullanımı sınırlanmalı ve yağ eklenmiş hafif sabunlar seçilmelidir.Kuru bölge aşırı kaşınmamalıdır.Banyo veya duştan sonra özellikle kış aylarında cildi nemlendirmek için sık sık yağ bazlı nemlendirici losyonlar kullanılmalıdır.
Kıyafetler yıkandıktan sonra yumuşatıcı kimyasallar kullanılmamalıdır.Sentetik kıyafetler giyilmemeli, doğal pamuk veya yünden yapılmış kıyafetler giyilmelidir.Güneş ışığı cildin kurumasına neden olup yakınmaları artırır. Açık havada giderken vücudu örten ince pamuklu kıyafetler ve şapka giyilmeli, güneş kremi kullanılmalıdırEvde havanın nemini artırmak için ortam nemlendirici cihaz kullanılmalıdır.

Önerilen Bitkisel İçerikli Takviyeler

• Aloe vera (yaprak jeli), Betula alba (huş kabuğu ekstresi), Helianthus annuus (ayçiçeği yağı), Hypericum perforatum (sarı kantaron ekstresi) gibi bitkiler derinin nemini artırır, su kaybını azaltır ve keratinosit farklılaşmasını artırır. Cilt kuruluğuna karşı ürünlerde bulunmaları yarar sağlar.
• Buğday rüşeymi yağı günde 350 mg 3 ay alındığında, kuru cilt yakınması olan kadınlarda plaseboya göre cilt yakınmalarını belirgin derecede azaltmaktadır.
• Evening primrose yağı: Oenethera biennis’ten (eşekotu, ışıldakotu) elde edilen Evening primrose yağı sağlıklı cilt ve saç için gerekli olan gamma linolenik asit (GLA) esansiyel yağ asidini içermektedir. Günde 5-6 kez 320-480 mg GLA’nın yemeklerle birlikte alınması önerilir. Kuru ciltte ağız yoluyla yararlı olabilmektedir.
• Yulaf kepeği: 100 gram yulaf kepeği ılık banyo suyuna eklenir ve en az 15-20 dakika küvette kalınır. Yulaf kepeği içeren sabunlardan da yararlanılır.
• Aloe vera jel: Aloe vera jeli içeren cilt bakım ürünleri nemlendirici ve yumuşatıcı özelliktedir.
• Gül uçucu yağı: Birkaç damla gül uçucu yağı el kremi içine eklenip karıştınlır. Kuru veya iltihaplanmış cilt sorunlarında etkilidir.
• Tıbbi nergis: 2 tatlı kaşığı Calendula Officinalis çiçekleri 1 bardak kaynamış su içinde ağzı kapalı olarak 5-10 dakika demlenip süzülür. Hazırlanan çay ile ılık kompres uygulanır.
• Aloe vera ve zeytinyağı karışımı, ciltte kaşıntıya neden olan hardal gazı zehirlenmelerinde en az %0,1’lik betametazon krem kadar etkili bulunmuştur.
• 10 gram gül suyu ve 200 gram vazelin karıştırılarak dudaklar, eller veya ayaklardaki kuru sahalara günde iki kez sürülür. Karışıma biraz kafur yağı ve biraz bal eklenirse deri kuruluğunun yanı sıra egzama için de yararlı bir karışım elde edilir.
• Eşit miktarda zeytinyağı, şeker ve limon suyu karıştırılarak hafif masaj ile deri kuruluğunun olduğu bölgeye sürülür.
• 100 gram ayva tohumu tozu, bir litre suda yarım gün bekletilir ve suyu daha sonra cilt kuruluğu olan sahalara bez ıslatılarak kompres yapılır.
• 50 gram dağ çileği yaprağı kaynamış suda 10 dakika bekletilir ve bez bu suyla ıslatılarak sıcak kompres yapılır.
• 3 gram badem yağı, 2 gram menekşe yağı ve 1 gram gül yağı karıştırılır, kuruluk olan sahalara günde birkaç kez iyileşme olana kadar sürülür.
• Ezilmiş keten tohumu biraz sıcak suda bekletilir ve acı badem yağı ile karıştırılır; kuruluk olan bölgeye 20 dakika uygulandıktan sonra yıkanır.
• Hint keneviri tohumu yağı veya tatlı badem yağı deri kuruluğunun olduğu bölgelere yedirilerek sürülür.
Papatya çiçekleri ile kompres uygulaması:
Papatya çiçekleri bir kase içine konulur. Üzerine 100 ml badem yağı ve 10 ml hintyağı eklenir. Kase, içinde sıcak su olan bir kaba yerleştirilir ve 1 saat ısıtılır. Soğuyunca süzülür ve kurumuş, çatlamış olan eller veya ayaklar en az 20 dakika hazırlanan yağın içine batırılır. Ayaklar için hazırlanan yağ en az 2-3 misli oranlarda hazırlanmalıdır.

Deri Kuruluğu (Kserosis) Nedir, Belirtileri ve Tedavisi Nasıldır ?Eller ve ayaklarda çatlama için:
• 4 damla tea tree oil
• 10 ml hafif ılıtılmış hintyağı
• 2-3 damla buğday ruşeymi yağı
Yağ karışımı hazırlanır ve kıvamlı olarak el veya ayaklara ve parmaklara sürülür. Üzeri bir gazlı bez ile sarılır ve bir eldiven/çorap giyilerek bir gece yatılması önerilir. 1 hafta boyunca uygulanması, her gece tekrarlanması gerekmektedir.
Jojoba, susam, tatlı badem ve buğday ruşeymi yağları kuru ve alerjik ciltler için yararlıdır. Fındık yağı da cildin gevşemesini ve kırışmasını önlemeye destek olabilir.
Bir kaynakta, 50 ml tatlı badem veya fındık yağı içine gül, havuç veya biberiye uçucu yağı ilave edilmesi önerilmektedir. Kuru ciltler için gül uçucu yağı, kuru ve döküntülü ciltler için havuç yağı ve kırışıklıklar için ise başlangıçta biberiye daha sonra gül uçucu yağı ilave edilmiş yağ karışımları sürülür. Yasemin uçucu yağı da kuru ve kırışık ciltler için önerilir.

Yazar: Fatih Bolelli

Cevap bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

Bu web sitesi deneyiminizi geliştirmek için çerezleri kullanır. Bununla iyi olduğunuzu varsayacağız, ancak isterseniz vazgeçebilirsiniz. Kabul etmek Mesajları Oku