Viral bir hastalık olan, ilk yakalandığınız grip (influenza) yaşamboyu grip bağışıklığınızı etkiliyor. Araştırmacılar, 1968’den önce doğanların bazı kuş gribi virüslerine ve 1968’den sonra doğanların da diğer türlerine karşı bağışıklığı olduğunu saptadılar. Grip virüsünün sayısız türü var. Suşlar her yıl evriliyor, bağışıklık sisteminiz ve virüsler bu evrilmelere uyum sağlamak için sonsuz bir uğraş içine giriyor. İnfluenza virüslerinin evriminin en önemli sorunlarından biri de mevsimsel grip aşısının her yıl güncellenmesi gerekliliği. Farklı suşlara karşı çapraz koruma sağlayan bir aşı geliştirme çabası da sürüyor.
Grip virüsü, hemagglutinin (HA) denilen, karbonhidrat ve holoprotein içeren glikoprotein gibi, influenza A virüslerinde bulunan yüzey antijenlerine sahiptir. HA’nın, H5, H1 ve H2 virüsleri için tip 1, H3 ve H7 virüsleri için tip 2 denilen farklı biçimleri vardır. H5N1 ve H7N9 gibi A grubu kuş gribi virüsleri, hayvanlara olduğu kadar insanlara da bulaşmakta, kıtalararası salgın (pandemi) korkusuna neden olmaktadır. Araştırmalar, bir grip virüsünün yol açtığı enfeksiyonun ciddiyetinin, çocuklukta bu virüsle ilk karşılaşmaya bağlı olduğunu gösteriyor. 1997 yılından beri H5N1 ve H7N9 virüslerinin neden olduğu enfeksiyonlara bakıldığında, yaş gruplarına göre farklılık gözlemlenmektedir. H5N1 vakaları ağırlıklı olarak çocuklar ve genç yetişkinlerde, H7N9 vakaları ise daha çok yaşlı erişkinlerde görülmektedir.
1968 yılında, HA antijeninde gerçekleşen önemli bir değişiklik sonucunda ortaya çıkan modifiye grip virüsleri, bağışıklığın neden kişilerin doğum tarihlerine göre farklılaştığını gösteriyor. California Üniversitesi araştırmacılarının, doğum ve sağlık kayıtlarından yola çıkarak, yaptıkları kohort araştırmada, ilk kez grup 1 virüsüyle karşılaşma olasılığı yüksek olan 1968 öncesinde doğanların H5N1 ile aynı gruptaki virüslere karşı korunmuş oldukları sonucuna ulaşıldı. Öte yandan, ilk karşılaşması grup 2 virüsü ile olan 1968’den sonra doğanların da grup 2 H7N9 virüsüne karşı bağışıklığı vardı. Bu sonuçlar, aynı zamanda, bir grip virüsünün yayılmasının, HA grubuna ve o popülasyonun daha önce hangi influenza virüsleriyle karşılaşıp karşılaşmadığına bağlı olduğunu kanıtlamaktadır.
Yaşanan ilk çocukluk çağı grip enfeksiyonu yaşam boyu bağışıklığı etkilemektedir. Çocukluk çağında karşılaşılan HA antijeninin bıraktığı iz ciddi enfeksiyonlara karşı derin ve kalıcı koruma sağlamaktadır. Sadece karşılaşılan antijene karşılık gelen bulaşıcı hastalıktan değil, aynı zamanda patojeni ortak antijenlere sahip bir başka hastalığa karşı koruyucu bu çapraz bağışıklık türü doğada yaygın olarak görülmektedir.
Kaynakça:
-Katelyn M. Gostic, Monique Ambrose, Michael Worobey, James O. Lloyd-Smith, “Potent protection against H5N1 and H7N9 influenza via childhood hemagglutinin imprinting”, Science Vol. 354, 6313.
-D.L. Nelson, M.M. Cox. “Lehninger’s Principles of Biochemistry”, 4th ed., New York, WH Freeman.
Yazar:Oben Güney Saraçoğlu