Doğum turizmi son yıllarda sıkça duymaya başladığımız bir konu haline geldi. Ancak sanılmasın ki, bu bizde konuşulduğu ve rağbet edildiği kadar dünyanın diğer ülkelerinde de böyle olsun. Bu genel olarak pasaportu ve ülkesinin ekonomisi istikrarlı olmayan ülkelerde yaşayan insanlarca tercih edilen bir durumdur. Örneğin bir Alman, İngiliz ya da Fransız vatandaşlığı bulunan bir kimsenin böyle bir arayış içinde oldukça pek söylenemez. Hatta çok az denilebilecek bir orandadır. Ancak Türkiye gibi henüz gelişmekte olan ülkeler arasında yer alan vatandaşlar, genel olarak başka bir hayat arayışına girerler. Bu arayış kendisi için pek mümkün olmasa da çocuğu için böyle bir arayışa koyulur. Hal böyle olunca bu alanda bir sektör doğar.
Doğum turizmi tamamen yasal olmakla beraber, bazı ülkeler buna cevaz vermez ve de bu gibi davranışta bulunan ebeveynleri ülkeyi girişten men eder. Ayrıca da doğan çocuk vatandaş olamaz. Ancak bazı ülkeler vardır ki, bu durumdan rahatsızlık duysa da bunu henüz yasal bir zemine oturtamamıştır. Bu ülkeler arasında yer alan en önemli olanları Kanada ve Amerika Birleşik Devletleri’dir. Bu ülkelerde yaşayan vatandaşlar ve bazı siyasiler doğumla vatandaşlığın, doğum turizmini kapsamaması gerektiğini savunsalar da bunu değiştirmek hiç de kolay olmamaktadır.
Durum böyle olunca, başta Türkler olmak üzere yurtdışında doğum oranlarında ciddi bir artış gözlemlenmiştir. Ancak her yurtdışında doğum yapmak isteyen kişi de bunu başaramayabilir. Çünkü öncelikle eğer seyahat edeceğiniz ülke sizden vize istiyorsa, geçerli bir vizeye sahip olmanız ve de size kapıda verilen oturum süresi içinde doğumu gerçekleştirmeniz gerekmekte olduğundan bu sanıldığı kadar da kolay bir hadise değildir. Örneğin Türkler tarafından en çok rağbet edilen ülkeler arasında Kuzey Amerika ülkeleri gelir. Başta Amerika ve Kanada doğum sonrasında çocuğa otomatikman vatandaşlık hakkı tanır. Ancak bu hakka sahip olabilmek için çocuğunuzu o ülkenin toprakları ya da toprağı olarak kabul edilen herhangi bir yerde doğurmanız gerekir. Örneğin bir Amerikan ticari havacılık siciline kayıtlı havayolu şirketine ait bir uçakta dünyaya gelirse orası Amerikan toprağı sayılacağından çocuğunuz Amerikan vatandaşı olmaya hak kazanacaktır. Tabi burada doğum belgesine sahip olamayacağınız için Amerikanlı uçuş görevlilerinin şahitliğine ihtiyacınız vardır.
Amerika Birleşik Devletler ya da Kanada’da doğum yapmak isterseniz, bunun için geçerli bir turist vizesine sahip olmanız asgari açıdan yeterlidir. Ülkeye giriş esnasında gümrük görevlisi size 6 aylık oturum izni verir. Bu her iki devlet için de aynıdır. 6 aylık süre size o ülkede 1 takvim yılı esasında göre kalış imkanı sağlar. 6 aylık süre dolar ise, 6 ay da Amerika sınırları dışında kalmanız gerekir ki, tekrardan Amerika Birleşik Devletleri’ne giriş yapabilesiniz. Tabi burada vizenin 1, 2, 5 ve 10 yıllık olarak düzenlendiğini de unutmayalım. Eğer vizeniz 1 yıllık ise ikinci 6 aylık girişi yapmanız mümkün değildir. Görüldüğü üzere 6 aylık süre içinde Amerika Birleşik Devletleri’nde doğum yapabilme fırsatınız var. Ancak bu durum hamile iken yolculuk etmenize engel de teşkil edebilir. Yani hamilelik durumunuz seyahat etmeye elverişli olmalıdır. Örneğin 5 aydan sonra genel olarak seyahat etmenize izin verilmeyebilir. Ya da uygun görülse de riskli olabilir. Ayrıca sizin hamile olmanız durumunda bunun çok belirgin olması hali, gümrük görevlisinin sizi ülkeye kabul etmemesine de sebebiyet verebilir. Çünkü, seyahat amacınızın, sahip olduğunuz vizenin türüne göre, doğrudan turistik olması gerekir, doğum turizmi bunun dışındadır. O yüzden vize ile bağdaşmayan seyahat amacı ile ülkeye kabul edilmeniz engellenebilir. Bu durumda ülkenize geri gönderilirsiniz.
Görüldüğü üzere oldukça kolay sanılsa da son derece ince detaylara sahip bir meseledir. O yüzden bu konuda hizmet veren uzman kişiler bulunmaktadır. Bunlar arasında yasal olarak faaliyet gösteren avukatlar da bulunabilmektedir. O yüzden göçmenlik meselesi olması sebebiyle bir uzman avukattan yardım alınması, girişilen bu meselenin başarılı bir şekilde neticelendirilmesi bağlamda kritik bir öneme sahiptir. Bu gibi hizmet ve yurtdışında doğum sebebiyle oluşacak masraflar yaklaşık olarak 10 ila 15 bin Amerikan doları arasında değişmektedir. Aşağıda yer alan ülkeler, herhangi bir ceza şartı öngörmeksizin doğum sonrasında çocuğa vatandaşlık imkanı tanır. Pasaportu Türkiye’ye nazaran daha güçlü olan ülkeler * ile işaretleme suretiyle belirtilmiştir.
*Arjantin, Belize, Bolivya, *Brezilya, *Kanada, Kosta Rika, Dominik, Ekvador, El Salvador, Fiji, Grenada, Guatemala, Guyana, Honduras, Jamaika, *Meksika, Nikaragua, Pakistan, Panama, Paraguay, Peru, St. Kitts and Nevis, St. Lucia, Trinidad Tobago, Tuvalu, *Amerika Birleşik Devletleri, *Uruguay ve Venezuela
Yazar:Emir Karasu
merhaba
oğlum 2003 yılında romanya bükreş de doğdu. acaba doğum yeri olarak romanya vatandaşlığı alabilir mi? bilgi verirseniz sevinirim. teşekkürler