Endokrin sisteminiz vücudunuzdaki hormonları oluşturan tüm bezleri içerir. Bu kimyasal haberciler vücudunuzun gerektiği gibi çalıştığından emin olmak için önemli bir rol oynar.
Endokrin sisteminiz sağlıklı değilse, ergenlik döneminde gebe kalma veya stres yönetiminde sorunlarınız olabilir. Aynı zamanda kolayca kilo alabilir, zayıf kemiklere sahip olabilirsiniz ya da enerji kullanmanız gerekmez, çünkü enerjinize ihtiyaç duyulan hücrelerinize iletilmek yerine kanınızda çok fazla şeker kalır.
Birçok farklı bez endokrin sistemini oluşturur. Hipotalamus, hipofiz bezi ve epifiz bezi beyninizdedir. Tiroid ve paratiroid bezleri boyundadır. Timus ciğerlerin arasındadır, adrenaller böbreklerin üzerindedir ve pankreas midenin arkasındadır. Yumurtalıklar veya testis pelvik bölgesindedir.
*Hipotalamus: Bu organ, endokrin sisteminizi sinir sisteminize bağlar. Ana görevi hipofiz bezinin hormon üretmeye başlamasını veya bitmesini iletmektir.
*Hipofiz: Bu, endokrin sisteminizin “ana” bezidir. Beyninizden aldığınız bilgileri, vücudunuzdaki diğer bezlere iletmesi için kullanır. Büyüme hormonu da dahil olmak üzere birçok farklı önemli hormon görevi yapar. Emziren annelerin süt yapmasına yardımcı olan prolaktin ve erkeklerde östrojeni ve testosteronu yöneten lüteinizan hormonudur.
*Pineal: Bu bez melatonin denilen bir kimyasal üretir. Vücudunuzun uyumaya hazır olmasına yardımcı olur.
*Tiroid: Bu bez metabolizmayı kontrol eden tiroid hormonunu üretir. Bu bez az hormon salgılarsa (hipotiroidizmn), her şey daha yavaş çalışır. Örneğin, kalp atış hızınız yavaşlayabilir. Kilo alabilirsiniz. Çok fazla (hipertiroidizm) çalışırsa, her şey hızlanır. İshal olabilirsinz.
*Paratiroid: Bu, tiroidinizin arkasında bulunan dört küçük bezden oluşur. Kemik sağlığı için önemlidirler. Bezler, kalsiyum ve fosfor seviyelerini kontrol eder.
*Timüs: Bu bez enfeksiyonla mücadele eden Tlenfositler olarak adlandırılan beyaz kan hücrelerini yapar ve bağışıklık sistemi için çok önemlidir. Timus ergenlikten sonra küçülmeye başlar.
*Adrenal: Vücudun mücadeleci bezleridir. Bunlar, diğer görevlerinin yanı sıra metabolizmyı ve cinsel işlevi etkileyen hormonlardır.
*Pankreas: Pankreas, hem sindirim hem de endokrin sistemlerinin bir parçasıdır. Yiyecekleri parçalayan sindirim enzimlerini yapar. Ayrıca hormonları insülin ve glukagon yapar. Bu, kan dolaşımında ve hücrelerinizde doğru miktarda şeker bulunduğundan emin olmanıza yardımcı olur.
*Yumurtalıklar: Kadınlarda bu organlar östrojen ve progesteron yapar. Bu hormonlar ergenlik döneminde memelerin gelişmesine yardımcı olur, adet döngüsünü düzenler ve hamileliği destekler.
*Testisler: Erkeklerde testisler testosteron üretir. Ergenlikte yüz ve vücut tüylerinin büyümelerine yardımcı olur. Ayrıca penisin büyümesini ve sperm oluşumunu sağlar.
Yaşlandıkça, endokrin sisteminizle ilgili bazı şeyleri fark etmek doğaldır. Metabolizmanız yavaşlamaya eğilimlidir. Bu noktada beslenme ve sosyal yaşam faaliyetleriniz çok önemli olmaktadır. Beslenmenize dikkat etmeli ve sosyal yaşamınıza sporu da dahil etmelisiniz. Hormonal kaymalar da yaşlandıkça kalp hastalığı, osteoporoz ve diyabet olma olasılığını arttırmaktadır.
Kaç yaşında olursanız olun, stres, enfeksiyonlar ve belirli kimyasallar da endokrin sisteminizi etkiler.
Yazar: Osman Uçar