Gebelikte ilaç kullanımı çok önemli bir konudur. Hatta hamile kalmak için çift korunmuyorsa anne adayı bu tarihten itibaren dikkatli hareket etmek zorundadır. Çünkü kişi hamile kaldığını anlamadan da ilaç kullanabilir. Ve bu ilaçların fetüsü nasıl etkileyeceği bilinemez.
Bebek sahibi olmak isteyen annenin kronik bir hastalığı olabilir Bunun için hamile kalmadan önce mutlaka bir doktora başvurması gerekir. Çünkü kullanılan ilaçlar yüzünden bebekte anomalik ortaya çıkabilir. Düşük riski olabilir. Şeker, tansiyon gibi kronik hastalığı olanların her gün kullandıkları ilaçlar vardır. Bu ilaçları mutlaka kullanmaları gerekir. Bu yüzden kronik hastalığı olanlar kendi doktorları ile kadın doğum uzmanının kontrolü altında olmalıdır.
Hamilelik başlamadan ve hamilelik esnasında kullanılan ilaçlar vardır. Bunlar genellikle demir ve kalsiyum ilaçlarıdır. Bu ilaçları zaten kadın doğum uzmanı verir ve gönül rahatlığı ile ilaç içilir. Yine hamilelerin içebileceği ağrı kesici ilaçlar da vardır. Yine bu ilaçları da doktor verir. Ama hamileler eczaneye gidip istedikleri ilaçları kesinlikle almamalıdır. Bu çok basit bir ağrı kesici bile olsa yanlıştır. Bu durum bebeğe zarar verebilir.
Hamileler, hamilelik süresince mümkün olduğu kadar ilaç kullanmamalıdır. Ama hasta olduklarında ilaç kullanmak zorunda kalabilirler. Çünkü bazı rahatsızlık tedavi edilmez ise bebeğe zarar verebilir. Burada en dikkat edilmesi gereken husus her şeyin doktor kontrolünde olması gerektiğidir. Doktor hamile kişinin hastalığının durumuna göre kullanılacak ilacın yararlı mı zararlı mı olacağını belirler. Buna göre tedaviye başlar.
İlaçlar gebelikte sağladıkları fayda ve zararlara göre sınıflandırılmıştır.
A sınıfı: Riski olmayan ilaçlar
B sınıfı: Riski az olan ilaçlar
C sınıfı: Anne ve bebek üzerinde olumsuz etki yaratabilecek ilaçlar
D sınıfı: Riskli fakat mecbur kalındığında kontrollü kullanılabilecek ilaçlar
X sınıfı: Riski yüksek olan ilaçlar
( Bu risk gruplarının bazılarının etkileri hayvanlar üzerinde denenmiştir.)
Bitkisel İlaçlar: Hamileler bitkisel ilaçlardan uzak durmalıdır. Çünkü bitkisel karışımların gebeliğe ne kadar zarar verileceği bilinemez.
Alkol, sigara ve diğer zararlı maddeler kullanılmamalıdır. Bunlar bebeğin sağlıklı bir şekilde gelişmesini engeller. Anne bağımlılıklarından vazgeçmelidir. Bu bağımlılıklar bebeğin sağlığını ciddi anlamda etkiler. Bu etkiler bebeğin tüm hayatını etkileyebilir.
İlaçların gebeliğin hangi haftasında kullanıldığı da çok önemlidir. Yumurta döllendikten sonra 20 güne kadar kullanılan ilacın ya etkisi olmayabilir ya da fetüsün düşmesine de sebebiyet verebilir. Aslında çok riskli bir dönemdir. 21. günden 56. Güne kadar da kritiktir. Mümkün olduğunca ilaçlardan uzak durulmalıdır.
Yazar: Serpil Altunyay