Yeni evlenecek olan bayanların en büyük evlilik hayallerinden birisi de gelinlik giymektir. Bazen bu gelinlik konusu üzerinde o kadar durulur ki bir gelinlik tercih süreci aylar alabilir. Gelin adaylarının üzerinde titizlikle durduğu gelinlik seçiminde insanlar sadece modele dikkat eder. Bir gelinlik neden beyazdır? Bunun üstünde kimse durmaz ve merak etmez.
Günümüzde hayatımıza yerleşmiş birçok davranışın kaynağı tarihin derinliklerinde yattığı gibi beyaz gelinliğin yaygın olma sebebini de yine yıllar öncesinde arayabiliriz. Eski Roma dönemlerinde kullanılan gelinliklerin rengi sarıydı. Giyilen bu sarı renk gelinlikle birlikte kızlar sarı renkte peçe takıyordu. O dönemlerde kızların takmış olduğu peçe takan kişinin evli mi bekar mı olduğunu göstermekteydi. Ortaçağ zamanlarında gelindiğinde gelinliğin renginden çok tasarımına ve kumaşına önem verilmeye başlandı ve herkes kendi zevkine göre şaşalı gelinlikler diktiriyordu.
Gelinliklerin beyaz renkte yaygınlaşması ise 16. Yüzyıl dönemlerine dayanıyordu. Bu yüzyılda kraliyet ailesi mensupları düğünlerinde gümüş rengi gelinlik giyerek soyluluğunu vurguluyordu. Kraliçe Victorya gümüş gelinlik giyme adetini değiştirerek beyaz gelinlik modasını başlattı. Dönemin önde gelen yazarları da beyaz renginin masumiyeti temsil ettiği temini vurgulamasıyla artık genel bir algı olarak gelinlikler beyaz olarak üretilmeye başlandı. 16 Yüzyıl topluluklarında bir kızın evlenebilmesi için bekaretini korumuş olması, yani olabilecek bütün kirlerden arınmış olarak dünya evine girmesi istenirdi. İşte o dönemde beyazlık dokunulmamışlığı, temizliği, bekareti temsil etmekteydi. Dönemin kızları beyaz gelinlik giyerek bir yerde temiz olduklarının altını çiziyordu.
Tabii o dönemde gelinlikle ilgili birçok batıl inanç da bulunmaktaydı. İnanca göre damat gelini düğünden önce gelinlikle görmemesi gerekir, gelin düğünden önce gelinliği giymemesi veya kızın gelinliği bizzat dikmemiş olmaması gerekiyordu. Bu batıl inançların bir kısmı halen sürmektedir.
Aslında evlilikle ilgili tarihi geçmişe dayanan birçok oturmuş inanış var. Bunlardan bir diğeri de yüzük inancı. İnsanoğlunun evlendiğini bir yüzükle sembolize etme inancı eski Mısırlılara kadar dayanmaktadır. MÖ 2800 yıllarında yaşayan Mısır halkları dairesel cisimlerin başlangıç ve sonu olmadığı için ebediyeti temsil ettiğine inanıyordu. Bundan dolayı takılan yüzükler de evlilikte ebediyeti, sonsuz mutluluğu temsil ediyordu. Bu inanış Mısırlılardan sonra Romalılara geçti ve buradan dünyanın dört bir yanına dağıldı.
Peki neden yüzük parmağı diye bir kavram var? Tıbbın henüz gelişmediği dönemlerde insanlar yüzüğü sol elin serçe parmağının yanındaki yüzük parmağı denen parmağa takmaktaydı. O dönemin algısına göre vücuttaki ana damarlardan bir tanesinin bu parmaktan başlayıp kalbimize ulaştığına inanılırdı. Bundan dolayı bu parmağa takılan yüzüğün çiftleri kalben de birbirine bağlı kıldığı düşünülüyordu. Tıbben yanlış olduğu ispatlanan bu yanlış damar bilgisi bugün geçersiz olsa da oturmuş bir âdet olduğu için alyanslar sol elin dördüncü parmağına takılmaktadır.
Yazar:Hasan Demİrcİ