Greenland ya da Türkçe’de söylenildiği gibi Grönland, Atlantik Okyanusu’nda bulunan bir adadır. Dünyaca ünlü bu ada, hukuki olarak Avrupa Birliği üyesi Danmirka’nın bir parçasıdır. İçişlerinde serbest olan Grönland, dış ilişkilerinde hukuki olarak sözleşme yapma serbestisine sahip olmamakla beraber ülkeyi sadece bağlı olduğu Danimarka temsil edebilmektedir. Atlantik Okyanusu’nun kuzey kesiminde yer alan Grönland, günümüzde her ne kadar Danimarka Krallığı’na bağlı olsa da geçmişte birçok kez İskandinav ülkeleri tarafından fethedilmiştir. İlk olarak 11. yüzyıl döneminde insanların üzerinde yaşamaya başladığı Grönland, bu dönemde Norveçlilerce kolonileştirilmiştir. Norveç toplumunun bu ada üzerinde ciddi bir etkisi vardır. 1262 yılına gelindiğinde Grönland, Norveç’e resmi olarak bağlanmış ve Norveç’in resmi bir parçası olarak kabul edilmiştir. Yaklaşık 500 yıl süren Norveç hakimiyeti süresince, başta İskandinav ve yerliler bölgede yerleşik olarak yaşamışlardır. Her ne kadar çetin kış şartları yaşansa da, zaten bu topluluğa mensup kişiler bu iklimde yaşamaya oldukça alışık olduğundan yerleşim günümüze dek uzanmayı başarmıştır.
1
721 yılında Grönland, Norveç kontrolünden Danimarka kontrolüne geçmiştir. Uzun yıllar süren Norveç hakimiyeti sonrasında yine bir İskandinav ülkesinin kontrolüne geçen Grönland, 14 Ocak 1814 tarihinde resmi olarak Danimarka kontrolüne geçmiştir. Danimarka hakimiyeti altında olan Grönland, 1973 yılında Danimarka’nın Avrupa Birliği’ne üye olmasıyla beraber Birlik toprakları kapsamına alınmıştır. Ancak Avrupa Birliği’ne dahil olan Grönland, içişlerindeki serbestliğini de dolayısıyla kaybetmiştir. Ekonominin ağırlıklı olarak buz ürünlerine bağlı olduğu Grönland, Avrupa Birliği denetiminin ekonomiyi zorladığını düşündüğünden 1982 yılında yapılan referandum sonucu, Avrupa Birliği ile olan bağını koparmış ve Avrupa Birliği’nden ayrılan ilk ülke olarak tarihe geçmiştir. 2 yıl süren ayrılık süreci sonrasında Grönland topraklarında Avrupa Birliği’nin en önemli mevzuatları arasında yer alan serbest dolaşım hükümleri de geçersiz hale gelmiştir.
Bu anlamda Grönland, her ne kadar Danimarka’ya bağlı olsa da Avrupa Birliği müktesebatı bu ülkede uygulanmamaktadır. Burada ise İskandinav ülkeleri arasında serbest dolaşım söz konusudur. Bu kapsama İsveç, Norveç, Danimarka ve Finlandiya dahil edilmiştir. Ada bağlamında dünyanın en büyük adası olarak kabul edilen Grönland, ki Avustralya bir kıta olarak değerlendirildiğinden bu kategoride yer almaz, dünyanın en büyük yer altı zenginliklerini de barındırır. Grönland ekonomisinin yüzde doksanlık bir kısmı balıkçılık üzerine kurulmuştur. Ülke bu ürünlerin ihracı ile ayakta durmaktadır. Bölgeye ulaşım Avrupa topraklarından sadece Danimarka, Norveç ve İsveç’ten yapılabilmektedir. Bölgenin başkenti Nuuk’tur. Nuuk aynı zamanda da ülkenin en önemli yerleşim yeri olarak kabul edilmektedir. Grönland, her ne kadar dünyanın en büyük adası olsa da üzerinde yaklaşık olarak sadece 60,000 civarında insan yerleşik olarak ikamet etmektedir.
Yazar:Emir Karasu