Haki rengi, özellikle ordular tarafından kullanılan, askeri üniformaların bulunulan araziye göre renk tonunu ayarlayan ana renktir. Bu rengin kullanılması, her ne kadar günümüzde çok sıklıkla başvurulan bir yöntem olsa da, geçmişte bazı dönemlerde güçlük çıkartmıştır.
Askeri üniformaların çok şatafatlı, oldukça gösterişli ve farklı renklerde olduğu dönemlerde, haki rengin pek fazla kullanılmadığı bilinmektedir. Özellikle orduların birbirlerine üstünlük kurmasının, üniforma görselliğine dayandığı yıllarda, haki renk pek de tercih edilmemiştir. Bir dönem, kılıç ve kalkanla yapılan çoğu savaşta, gösterişli üniformalar taşıyan askerlerin, düşman üzerinde demoralize etki yaptığı da bilinmektedir. Fakat savaş teknolojisi değiştikçe ve geliştikçe, özellikle de ateşli silahların çatışmalarda kullanılabilir hale gelmesinden sonra, gösterişli üniformalıların kolay hedef olduğu anlaşılmıştır.
Değişen savaş koşullarının ardından, günümüzde de kullanıldığı üzere, askerler savaştıkları arazinin şartlarına göre giyinmeye ve sadece ihtiyaç duydukları teçhizatı taşımaya başlamışlardır. Üniformalarda kullanılan haki renk ise, ilk olarak İngilizler tarafından, 1850’li yıllarda işlerlik kazanmıştır. Hindistan topraklarının tonlarına göre düşünülen bu renk, İngilizler’İn o dönem giydikleri beyaz üniformaların kolay hedef olduğunun anlaşılması üzerine ortaya çıkmıştır. Beyaz üniformaların üzerine toz ve çamur sürdükten sonra, biraz da çay rengi ile boyanan kıyafetler, gölgeli kahverengi haline gelmiştir. Toprak rengine dönüşen bu renge, Hintçe “toprak rengi” anlamında kullanılan “Khaki” ismi verilmiştir. Bu isim, dilimize “haki” olarak geçmiştir.
Haki renkli üniformalar, kullanıldıkları döneme göre de bazı değişikliklere uğramıştır. Gerek Amerikan ordusunun özel görevler için yoğun şekilde tercih ettiği haki renk, gerekse Birinci Dünya Savaşı’nda savaşılan farklı cephelerde ihtiyaç duyulan haki renk, birbirinden ton olarak farklıdır. 1930’lu yıllara kadar kullanılan renklerin işlendiği kumaşlar da, sert ve ergonomik olmaması sebepleri ile daha sonralardan değişikliğe uğratılmıştır.
1932 yılında, pamuktan üretilen bir kumaş türü ise, uzun yıllar askeri üniformalarda kullanılmıştır. İkinci Dünya Savaşı yıllarında, bu kumaş türü oldukça sık kullanılmış ve ergonomik açıdan çok rahat bir kıyafet olarak öne çıkmıştır.
Renk tonlarının oturması ve kullanım rahatlığı konularında aşamalar kaydedildikten sonra, sıra aynı safta yer alan askerlerin birbirlerini tanıyabilmesi konusuna gelmişti. Bu noktada, kullanılacak renk tonları yine çok önem kazanmıştı. Üniforma desenleri ile ilgili, özellikle Fransız ve İngiliz ordularının ressamlarla çalışması, konunun ne kadar önemli olduğunu da göstermektedir.
Son bir not olarak şu söylenebilir; haki rengin kişileri kamufle etmesi nedeniyle, kavram olarak “kamuflaj” manasında da kullanılmasının kökeni, hayvanlar tarafından fark edilmek istenmeyen avcılara dayanmaktadır. yani, kamufle olmak isteyen avcılar, askerlerden önce bu tekniği düşünmüş ve uygulamıştır.
Kaynakça:
http://blog.milliyet.com.tr/gunumuzde-uniformalar-nicin-haki-renkte-/Blog/?BlogNo=244973
Yazar:Baran Akçok
Haki Renk aslında çok basit bir mantık ile askeri uygulamalarda kullanılması gereken bir renk. Fakat neden kimse bunu akıl edememiş de savaş da sonucunu gördükten sonra karar vermişler acaba.