Bilgiustam
Bilgiyi ustasından öğrenin

Hedonizm Nedir?

0 865

hedo

En üst iyiliğin haz olduğunu ileri süren görüşlere verilen genel addır. Hedonizmi ilk ortaya atıp savunan Sokrates’in öğrencilerinden Kirene’li Aristippos’tur. Hedone eski Yunancada haz ve zevk anlamına gelmektedir. Hedonizm ise hazcılık demektir.

Aristippos’a ve onun yandaşlarının oluşturduğu Kirene Okulu’na göre iyi demek haz demektir; haz veren her şey iyi, acı veren her şey kötüdür. Aristippos her davranışın nedeninin mutlu olma isteği olduğunu savunur. Yaşamın amacı hazdır. Haz insanı insan eden duygudur. O halde insan hazza yönelmeli, acıdan kaçmalıdır. Gerçek haz sürekli olandır. Buna da ancak bilgelikle ulaşılabilir. Bilgenin hazzı kendi kendinden hoşnutluktur. Aristippos’a göre bilge, bütün bilgisini haz elde edebilmek için kullanabilen kişidir. Aristippos’a göre her davranışın nedeni, mutlu olmak isteğidir. Bilgilerimiz duygularımızla alabildiğimiz kadardır, bundan öteye gidemez. Bu yüzden Aristippos duygularımızın getirdiği hazza yönelmeyi, acıdan kaçmayı söyler.

Kirene Okulu’nun bedensel haz anlayışının karşısına Epikurosçular ruhsal hazzı çıkardılar. Nitekim Epikuros için en büyük haz ruh dinginliğidir. Buna bedensel zevkler peşinde koşarak değil, bilgelikle varılır. Yaratıcılık anlayışlarının tümünün temelinde de hedonizm yatar. Nitekim Epikuros’tan Bentham’a dek tüm yararcılar, yarar sözcüğünü, her türlü açıdan uzak ve kendinden hoşlanma anlamında kullanırlar; yararlı olan haz verendir.

hedo2

Ekonomide, fizyokratlığın kurucusu Dr. Quesnayhazcılık İlkesi’ni formüle etti. Ona göre, en yetkin ekonomik sonuç, bir gereksinimi ya da bir zevki en az giderle ve en az zahmetle elde etmektir. J. Bentham ise, insanlara en yüksek hazzı veren şeyin aynı zamanda en yüksek yararı da sağladığı görüşündedir. Marjinalizmin kurucularından Stanley Jevans’a göre ise ekonomik yaşamın amacı, hazzı en yükseğe çıkarmaktır.

Hedonistler daima zevk ve hazzın peşinde koşarlar ve bunun en iyi yaşama biçimi olduğuna inanırlar. Kişinin istek, zevk ve hazzını, diğer insanları önemsemeden yaşaması gerektiğini savunurlar. Hedonistlerin ortak özellikleri bencillik, büyüklenme, başkalarını kendi çıkarları için hiç acımadan kullanabilme, eleştiri kabul etmeme vb. özelliklerdir.

Yazar:Derya Talas

Cevap bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

Bu web sitesi deneyiminizi geliştirmek için çerezleri kullanır. Bununla iyi olduğunuzu varsayacağız, ancak isterseniz vazgeçebilirsiniz. Kabul etmek Mesajları Oku