İletişimde karşılıklı olarak bir ilişki vardır. İnsanların birbirleri ile doğru iletişim kurması çok önemli ve değerlidir. İnsanlar kurdukları iletişim ile kendilerini ifade eder ve toplumda yer edinirler. Yanlış kurulan iletişimler ortaya sorunlar çıkmasına sebep olur. Bu yanlış iletişimler yüzünden çocuklar aileleri ile, çalışan müşteri ile kısacası insanlar birbiri ile sorun yaşar. Sorunlu ilişkiler de fikirler dinlenmiyordur.
İletişimin kurulamadığı durumlar vardır. Bu durumlardan biri karşıdakinin konuşmasına fırsat verilmeyen tarzdadır. Bir diğeri en son söylenecek sözün ilk başta söylenmesidir. Aslında en büyük sorun herkesin kendi konuşma isteğidir. İletişim problemleri çözülmeden sağlıklı bir iletişim kurulamaz. Herkes kendini tanımalı ve ters giden durumlarda ben nerede yanlış yapıyorum diye kendini sorgulamalıdır. Öz eleştiri gereklidir.
İletişimin sağlıklı olması için anlayış, hoşgörü ve samimiyet şarttır. Dinlemeyi bilmek gerekir. En yanlış iletişim şekillerinin başında bedenen karşıdaki insanın dinleniyormuş gibi görünüp dinlememesidir. Bu samimiyetsizliğin bir göstergesidir.
İletişim kurmaya çalışırken sıkıntı oluşturan durumlardan biri karşıdaki insanın her söylenen sözden gülünecek bir şeyler bulmaya çalışmasıdır. Ya da her konuyu üstüne alır ve sürekli kendini savunmaya alır. Böyle insanlarla iletişim kurmak çok zordur.
Konuşma hızı ile dinleme hızı birbirinden farklıdır. Dakikada ortalama 100 kelime konuşulabilirken 5oo kelimeye yakın dinleme kapasitesi vardır. Karşıdaki dinlenirken arada kalan boş sürede kişi kendi iç dünyasına döner. Bunun için kişinin kendi iç dünyasına dönmemesi için onun dikkatini konuşma üzerinde tutabilmek gerekir. Bunun için de dinleyici iyi tanınmalıdır.
İletişimin karşılıklı olabilmesi için karşılıklı geri dönüşler olmalıdır. Hem bu söylenenlerin anlaşılıp anlaşılmadığına dair bir denetim yoludur. Buna aktif dinleme de denir. Aktif dinlemede önemli olan karşıdaki insanı yargılamamaktır. Bu dinleme şekli ile karşıdaki insanın anlattıkları ile ilgilenildiğini gösterilmiş olur.
Aktif dinleme esnasında manasız geri dönüşümlere de gerek yoktur. İletişimde önemli olan dinleyici ve anlatıcının iletişim kurmak isteyip istemediğidir. Eğer iletişim kurulmak isteniyorsa öncelikle dinlemeyi bilmek gerekir, daha sonra sırası geldiğinde konuşmak önemlidir. Eğer karşıdaki insana yardım etmek isteniyorsa iletişim sağlıklı bir şekilde kurulmalıdır. İletişim kurulmak istenmiyorsa bu ifade edilmelidir. Yoksa karşıdaki insan aldatılmış olur.
Yazar: Serpil Altunyay