Bilgiustam
Bilgiyi ustasından öğrenin

İlk Bilgisayar Programcısı Ada Lovelace

0 448

Augusta Ada Byron, 10 Aralık 1815’de Piccadilly Terrace, Middlesex (şimdi Londra’da), İngiltere’de doğdu. Ada Lovelace (tam adı ve ünvanı Augusta Ada King, Lovelace Kontesi) seçkin ve etkili bir matematikçi, yazar ve dünyanın ilk bilgisayar programcısı oldu.

Ünİlk Bilgisayar Programcısı Ada Lovelacelü İngiliz şair Lord Byron’un kızı olan Lovelace, kendisini “analist ve metafizikçi” olarak gördü ve hipnoz ve frenolojiye de ilgi duydu. 1833’te 17 yaşındayken tanıştığı matematikçi Charles Babbage ile yakın bir işbirliği yaptı. Kariyerinin büyük bölümü, Babbage’ın “Analytical Engine” adını verdiği “Analitik Makine”sine (1837’de geliştirdiği genel amaçlı mekanik bilgisayar) olan olağanüstü katkısından oluştu.

Annesi Annabella Milbanke Byron ve Lord Byron, doğumundan kısa bir süre sonra ayrılmış ve şaire İngiliz kanunları tarafından Ada’nın tam velayeti verilmesine rağmen ebeveynlik haklarından vazgeçmiş ve İngiltere’den ayrılmıştı. Annabella Byron bir aylık Ada ile Leicestershire Kirkby Mallory’ye taşındı.

Annesi bildiği tek ebeveyndi. Ana-kız ilişkileri pek iyi değildi. Sonuç olarak, Ada hep büyükannesinin bakımında kaldı. Lord Byron, 1824 yılında, Ada sekiz yaşındayken Yunanistan’da hastalanarak hummadan öldü. Bu yüzden küçük kız babasını tanıma fırsatı bulamadı. Ada Lovelace de yaşamı boyunca çeşitli sağlık sorunları yaşadı ve 1829’da felç oldu. Zamanla iyileşti ve 1831’de koltuk değnekleriyle yürüdü.

Bir çocuk dahi olarak, Ada Lovelace özellikle erken yaşlarından beri bilimsel gelişmeler ve matematik tutkunuydu. 13 yaşındayken uçan bir makine tasarladı. Ünlü matematikçi ve astronom Mary Somerville de dahil olmak üzere seçme öğretmenler tarafından eğitildi. Büyük saygı duyduğu ve yıllarca yazıştığı Somerville onu Charles Babbage ile tanıştırdı.

Ada, babasından adeta intikam alan annesi tarafından mantık ve matematik eğitimine ve babasından miras kalabilecek en küçük genetik kişilik eğilimlerini bile engelleyeceğine inandığı disiplinlere yönlendirildi. Londra Üniversitesi’nde matematik profesörü olan Augustus De Morgan’ın kariyerine büyük desteği oldu.

Lİlk Bilgisayar Programcısı Ada Lovelaceovelace’in, Cambridge’li matematikçi Charles Babbage’in isteği üzerine 1842-1843 yılları arasında İtalyan mühendis Luigi Menabrea’nın makalesini Fransızca’dan çevirmeye başlaması kariyerindeki dönüm noktası oldu. Bu çeviriye eklediği ve giderek uzayıp gelişen notlarla kendi programlama mantığını ve yapay zeka felsefesini oluşturdu. Ada, notlarında, harfleri ve sembolleri sayılarla birlikte ele alacak makinenin kodlarının nasıl oluşturulabileceğini anlattı. Bernoulli sayılarını hesaplamak ve karmaşık problemleri çözmek için önerilen genel amaçlı mekanik bilgisayarın nasıl programlanabileceğini gösteren bir algoritma hazırladı. Bu, bir bilgisayarda uygulanması için geliştirilen ilk algoritmadır. 1953’te Analitik Makine, ilk bilgisayar modeli olarak kabul edildi.Ayrıca, makinenin bir dizi talimatı yinelemesi için bir yöntem teorisi buldu. Bu buluşu ise bilgisayar programlarının günümüzde kullandığı döngü (loop) olarak biliniyor.

8 Temmuz 1835’de Ada, 8. Baron William King ile evlendi ve üç çocuğu oldu. 1838’de Lovelace Kontesi oldu. Çevresinde Michael Faraday ve Charles Dickens gibi isimler vardı. Babbage, analitik becerilerinden ve son derece gelişmiş entelektüel yeteneklerinden etkilendiği Ada’ya “Sayıların Büyücüsü” diyordu. Bilgisayarın ilk programcısı olmanın yanı sıra Lovelace, “sinir sistemi” olarak adlandırdığı matematiksel bir model oluşturdu. Son derecede ayrıntılı notlarını basitçe “Notlar” başlığıyla 1843 yılında yayınladı. “Notlar” yaşamındaki başarılarının ana kaynağı ve ayrıca, bilgisayarın gelecekteki gelişmelerini de öngören ilk bilgisayar programı sayılıyor.

Ada Lovelace 27 Kasım 1852’de 36 yaşındayken rahim kanseri nedeniyle hayatını kaybetti. Talebi üzerine, daha önce hiç göremediği ve kendisi gibi 36 yaşında ölmüş olan babasının yanına, St. Mary Magdalene Kilisesi’ndeki Nottingham Hucknall’a gömüldü.

Ölümünden yüzyıl sonra, 1953’te Analitik Makine, ilk bilgisayar modeli olarak kabul edildi.
1980 yılında da A.B.D. Savunma Bakanlığı geliştirdiği yeni bir bilgisayar diline “Ada” adını verdi.

Kaynakça:
-Essinger, James, “Ada’s algorithm: How Lord Byron’s daughter Ada Lovelace launched the digital age”, Melville House Publishing (2014)
-Hammerman, Robin; Russell, Andrew L.: “Ada’s Legacy: Cultures of Computing from the Victorian to the Digital Age”, Association for Computing Machinery and Morgan & Claypool (2015)
-Isaacson, Walter: “The Innovators: How a Group of Hackers, Geniuses, and Geeks Created the Digital Revolution”, Simon & Schuster (2014).

Yazar:Oben Güney Saraçoğlu

Bunları da beğenebilirsin
Cevap bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

Bu web sitesi deneyiminizi geliştirmek için çerezleri kullanır. Bununla iyi olduğunuzu varsayacağız, ancak isterseniz vazgeçebilirsiniz. Kabul etmek Mesajları Oku