Yıllardır ıspanağın birçok faydasından bahsedildi. İçindeki vitaminler sayıldı. Hatta Temel Reis ile özdeşleşti ve zihinlere kazındı. Çoğu zaman burun kıvrılsa da anneler faydalarından dolayı çocuklarına zorla yedirdi. Gelinen noktada tüm bunlara sebep olan ıspanağın gücü tescillendi ve deneysel bir zeminde ıspanak kendini kanıtladı. Öncellikle kısaca ıspanak hakkında bilgi vermekte fayda var. Ispanak içinde yüksek oranda demir, iyot, kalsiyum, klorofil, A, C ve K vitaminleri içeriyor. Ispanaktaki vitaminlerden tam manasıyla faydalanmak için taze ve çiğ tüketilmesi gerekiyor. Ispanak içeriğinin faydaları ise bir hayli fazla. Çeşitli antioksidanların yanı sıra içerdiği protein ve folik asit sayesinde alzheimer hastalığının düşmanı. Kemik gelişimi açısından da çok önemli. İlginç bir özelliğinden de bahsetmekte fayda var. Ispanak içerdiği folik asit sayesinde hamilelikte çocuğun özürlü olmasına sebep olan nedenleri asgariye indiriyor. Eğer folik asit eksikliği görülürse çocukta santral sinir sistemi sakatlığı görülüyor. Çeşitli kanser türlerinin de önüne geçiyor. Faydaları bu şekilde uzayıp gidiyor. Ancak en göze çarpan ve halk tarafından en çok bilinen özelliği kas güçlendirmesi. Özellikle Temel Reis figürüyle de anlatılmak istenen tam anlamıyla buydu. Bu noktada bugüne kadar yapılan araştırmalar daha çok ıspanağın içeriğinin değerlendirilmesi yönündeydi ve bu araştırmalar biraz teorik kalıyordu. Yakın zamanda farklı bir iş ortaya kondu ve ıspanağın etkisi üzerine deneysel bir temel oluşturuldu.
İsveç’ te bulunan Karolinska Enstitüsü bilim insanlarının ortaya koydukları deneyde, ıspanaktan aldıkları tuzu farelerin içme suyuna karıştırdılar ve bu bir hafta boyunca sürdü. Bu süreç sonunda farelerin düzenli olarak nitrat almasından dolayı kaslarında belirgin bir güçlenme oldu. Nitrat alımı, kırmızı kas olarak bildiğimiz, fazla efor gerektirmeyen hareketlerde devreye girdiği bilinen, yavaş kasılan kas lifleri üzerinde fazla bir etki göstermedi. Ancak beyaz kas olarak bilinen, yüksek güç, enerji gerektiren hareketlerde kullanılan, hızlı kasılma gösteren kaslar üzerinde önemli bir değişime yol açtı ve belirgin bir gelişim gözlendi. Kısa sürede varılan bu sonuç bilinen bir gerçeği de pratikte kanıtlamış oldu. Bu arada ıspanağın onca faydasının yanında, fazla tüketimden kaynaklanan zararlarını da unutmamak gerekir. Özellikle mide ve on iki parmak bağırsağı ülseri, eklem iltihabı, idrar yolunda taş olanlar ve ürik asit fazlası bulunan kişilerde dikkatli tüketilmesi gerekiyor.
Yazar: Gürkan DEMİRCİ