Genel olarak dokulardaki hücre veya hücre guruplarının kontrol mekanizmasından çıkıp normal olmayan şekilde çoğalmasıyla oluşan herhangi bir şişliğe, daha sıklıkla kullanılan ifadeyle, iyi (selim) ya da kötü huylu (habis) neoplazi dokusuna denir. TDKdaki tanımı ise; hücrenin aşırı çoğalmasıyla dokularda oluşan ve büyüme eğilimi gösteren yumru. Neoplaziye tümör denmesinin nedeni, bulunduğu dokuda kendisini şişkinlik veya ur olarak gösteriyor olmasıdır.
Normal bir organizmada hücre çoğalması belirli bir doku veya organın meydana getirilmesine ve onarılmasına kadar devam eder. Ancak tümörlü dokularda hücreler, kontrol mekanizması dışına çıkarak, hızlı mitoz bölünmeyle, sınırsız ve düzensiz bir şekilde, ihtiyaç dışında çoğalırlar. Tümörlü hücreler arasında hiçbir benzerlik olmayıp, hücreler arasında herhangi bir bağ bulunmamaktadır. Bu şekilde gelişen hücreler belirli bir anlam ifade etmeyerek geliştikleri dokunun görevini yerine getirememektedir.
17. yüzyıldan itibaren hücrelerin mikroskopla incelenmesiyle, tümörler hakkında daha kapsamlı bilgiler edinilmeye başlanmıştır. Değişik doku ve organlarda görülen tümörlerin, büyüme hızları, yayılma şekilleri farklılık gösterdiğinden, uygulanan tedavi yöntemlerinde de farklılık olmaktadır.
Tümör bütün doku ve organlarda meydana gelebilir. İyi ve kötü huylu olarak ayrılmakta olup, kötü huylu olanlara kanser denilmektedir. Tümör, bulunduğu bölgeden dolaşıma katılarak başka doku ve organlara odaklanıyorsa, buna kötü huylu tümör denir. Vücutta belirli doku ve/veya organda görülen tümör ileri aşamada vücudun diğer doku ve/veya organlarına yayılma ihtimali bulunmaktadır. Bu olaya metastaz denilmektedir. Yayılma, kan dolaşımı ve lenf yoluyla olmaktadır. Metastazlar, akciğer, karaciğer ve lenf bezlerinde daha çok görülmektedir. Kötü huylu tümörler bulunduğu bölgeden, kapsülleriyle birlikte tamamen çıkarılsa da tekrar nüksederek yeniden aynı yerde gelişirler.
İyi huylu tümörler, kötü huyluya dönüşme ihtimali de söz konusudur. İyi huylu tümörlerin, ne zaman kötü huyluya dönüşeceği konusunda bir şey söylenemese de, iyi huylu tümörlerin hangi çeşitlerinin kötü huyluya dönüşme meyillerinin yüksek olduğu belirtilebilmektedir.
İnsan vücudunda tümörün ortaya çıkmasında genetik yapı ve çevresel etkenler küçük paya sahiptir. Bunların dışında yaşam tarzı önemli bir paya sahiptir. Çünkü; sigara, alkol kullanmak, aşırı kilolu olmak gibi değiştirme olanağı insanın kendi elinde olan etkenler, insanın yapısında pasif halde bulunan tümör hücrelerini aktif hale getirmektedir. Bu nedenle, aşağıda maddeler halinde sıralanan konularda dikkatli olunursa tümörün ortaya çıkma riski bir nebze olsun azaltılabilir;
*�Sigara kullanmamak,
*�Sağlıklı bir vücut ağırlığını korumak,
*�Alkol kullanmamak,
*�Sağlıklı ve dengeli bir diyet,
*�Aktif olmak,
*�HPV gibi belirli bazı enfeksiyonlardan korunmak,
*�Güneşten korunmak,
*�Tüketilen gıda maddelerinin içeriği hakkında bilinçli ve dikkatli olmak,
* İş yerinde kimyasallar ile çalışılıyorsa, daha dikkatli ve titiz davranmak.
Kaynakça:
www.wikipedia.org
Yazar:Çiğdem Aydın