Kist, içi gaz, sıvı ya da yarı katı bir maddeyle dolu olan boşluklardır. İç yüzü epitelyum dokuyla döşeli olanlara gerçek kist, epitelyum dokuyla döşeli olmayanlara ise yalancı kist denir. Bazı kistler çeşitli organlarda ve doğumsal bozukluk olarak görülse de çoğunlukla iltihapla ilgilidir. Diş kökü apsesinden oluşan diş kisti buna örnektir. Ayrıca parazitle çeşitli organlarda kist oluşturabilir.
Kist Çeşitleri ve Oluşumları
Alt deri kisti: Doğuştan veya sonradan olanlar vardır. Çoğunluğu yaralanma ve ameliyat sonrası oluşmaktadır. Yüz, erbezi, boyun, apışarası en çok oluştukları yerlerdir. Bu tür kistlerin içi sarı sıvıyla doludur. Tedavisi ise ameliyattır.
Üst deri kisti: Genellikle doğuştan olur. Alt deri kiste oranla, üst derinin deri altı dokusunda toplanır. Tedavisi ameliyattır.
Yağ dokusu kisti: Yağ bezelerinin büyümesi sonucu oluşan kistlerdir. Vücudun çeşitli bölgelerinde deri üstü ya da deri altında oluşur. Kistin içinde yumuşak, beyazımsı, yağlı bir sıvıyla doludur. Tedavisi ameliyattır.
İnsan vücudunda oluşan en tehlikeli kist, “KİST HİDALİKTİR”. Karaciğer, Akciğer ve çeşitli dokularda bozukluklara yol açar. Köpeklerin incebağırsağında bulunan tenya ekinokoksunun yumurtaların köpeğin dışkısıyla dışarı atılması sonucunda, insanların kullandıkları içme suları, sebze, meyve bulaşmasıyla ve insanların bu kirlenmiş ürünleri kullanmasıyla bulaşır. Bu yumurtalar insanın incebağırsağında larva denilen yavrular çıkarır. Bu larvalar bağırsaktan damar sistemine geçip karaciğere ulaşır. Burada kan yoluyla diğer organlara geçer. Larvalar dokuya yerleştikten sonra iltihabi bir tepkimeye yol açar. Bu iltihap 30 gün sonra tam bir kist biçimine dönüşür. Kistin içi kaya sıvısı denilen bir sıvıyla doludur. Kist büyüdükçe dokuyu yıkıma uğratır.
Kist Belirtileri Nelerdir?
– Bulantı, kusma, sancılı karın ağrıları,
– Sıkıntılı solunum,
– Ateş yükselmesi, kanlı balgam, öksürük,
– Göğüste şiddetli Ağrı,
– Morarma, nefes darlığı,
– Hafif ya da koyu renkli sarılık,
Bu belirtiler genelde Karaciğer ve Akciğerde oluşan ve yayılan kistlerin belirtileridir.
Yazar: Elif AÇIKGÖZ