Bilgiustam
Bilgiyi ustasından öğrenin

Korsancılık ve Kaçakçılık Nedir? Nasıl Tespit Edilir?

0 1.018

Korsancılık ve Kaçakçılık Nedir? Nasıl Tespit Edilir?Öncelikle kaçakçılık ve korsancılık kavramlarının birbirlerinden ayrılması gerekir.

Kaçak Yayın Nedir?
Bir yayınevinin, aralarında bir sözleşme bulunan çevirmen, yazar yahut eserin hak sahibinden izinsiz olarak bir eserin çoğaltılmasıdır. Örneğin; 1.000 adet basılacağı vaâd edilen bir yayından, 3.000 adet basılıyor ise bu kaçakçılıktır. Bu durumda yayınevi ile hak sahibi arasındaki sözleşme hukuku kurallarına göre bir ihlâl söz konusudur.

Korsan Yayın Nedir?
Bir eserin, hak sahibinden ve basım haklarını devrettiği yayınevinden izinsiz olarak çoğaltılmasıdır. Burada ise hem yazarın, hem yayınevinin, hem de devletin hakları gasp edilmiş olmaktadır.

Korsan yayının ise 4 çeşidi vardır.

Tıpkı Basım: Bu korsan yayın çeşidinde, bir yayınevinin bastığı bir kitabın tıpa tıp aynısının izinsiz olarak çoğaltıldığı yöntemdir. Bu yöntemde kitabın tasarımından, içerik bilgilerine, yayınevi özelliklerinden basım tarihine kadar tüm bilgiler orjinalinin aynıdır. Sokakta, köprüde, yerlere serilmiş gazetelerin üzerinde gördüğümüz kitapların çoğu bu yöntemle satılmaktadır.

Başka Yayınevi Adı Altında: Bu yöntemde ise, bir yayınevine ait olan herhangi bir eserin başka bir yayınevi tarafından basılarak, çoğaltılmasıdır. Genellikle, kapak ve ön sayfa bilgileri farklı olmakla beraber, içerik tamamen aynıdır.

Fotokopi Yoluyla Basım: Özellikle ders kitapları ve referans kitaplarının korsan yayını bu yolla gerçekleşir. Günümüzde üniversitelerin çevresinde bulunan fotokopi dükkânlarında yaygın olarak çoğaltılmaktadır. Maliyetin düşürülmesi amacıyla çoğaltılıp, ciltlenme durumu söz konusudur.

İnternet Yoluyla: Son zamanlarda giderek artan bir yöntemdir. Dosya ve veri paylaşımına izin veren sunucular sayesinde bir çok kitaplar paylaşılarak, yayın hakları kendinde olmayan kitapların okunmasına izin verirler.

Korsancılık ve Kaçakçılık Nedir? Nasıl Tespit Edilir?Tüm bu hazırlanan tüm içeriklerin -illegal yollarla- telif haklarının çiğnenerek kullanılması, dağıtılması ve bu sayede düşük maliyetle orjinalinden dahi daha fazla gelir elde edilerek yapılan emek hırsızlığına neden olmaktadır. Vicdanî bir suç olmakla birlikte bir çok maddi cezaları da vardır. Örneğin; 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’na göre yasal olarak üretilen ve bandrolü olan bir kitabın, meydan, pazar, köprü, kaldırım ve benzeri yerlerde satışı yasaktır. Bu yerlerde bandrollü kitap satanlara para cezası ile birlikte, bandrolsüz kitap satanlara 3 aydan 3 yıla kadar hapis cezası yahut iki ceza birlikte verilir. Ayrıca, hak sahibinin bu durumda tazminat davası açma hakkı da vardır.

Benzer şekilde, yetkililerin yanıltılarak bandrol alınan, fakat bu bandrolün amacı dışında kullanan kişiler ise, 2 yıldan 4 yıla kadar hapis cezası veya ağır para cezalarına çarptırılmaktadır.

Ortada bir emek var ise; bu emek çalınmamalı, üzerinden haksız kazançlar elde edilmemelidir. Bu yüzden korsancılık ve kaçakçılık ile mücadele etmek sadece özel birimlerin değil ‘tüm insanlığın’ görevidir.

Yazar: Ali MAZILIGÜNEY

Cevap bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

Bu web sitesi deneyiminizi geliştirmek için çerezleri kullanır. Bununla iyi olduğunuzu varsayacağız, ancak isterseniz vazgeçebilirsiniz. Kabul etmek Mesajları Oku