Bilgiustam
Bilgiyi ustasından öğrenin

Küresel Isınmanın Mercanlar Üzerindeki Etkileri

0 542

Küresel Isınmanın Mercanlar Üzerindeki EtkileriGeçtiğimiz yüzyılda artan sanayileşme ve fosil yakıtların kullanımı sonucu karbondioksit gibi sera gazlarının salınımı endüstriyel gelişimden önceki dönemlere kıyasla belirgin şekilde arttı. Sera gazlarının özelliği ise, güneş ışınlarının atmosferden yansımasını engelleyerek atmosferden emilmesine neden olmaktır. Bu nedenle karbondioksit, metan gibi sera gazlarının atmosferdeki artışı Dünya’nın sıcaklığının artmasına neden olur ve küresel ısınma adı verilen durum ortaya çıkar. Günümüzde de Dünya’nın sıcaklığı gittikçe artmaktadır ve bu durum iklim değişikliğine neden olarak canlı türlerinin yaşamını tehdit etmektedir.

Mercanlar, içerisinde en büyük biyolojik çeşitliliği barındıran ekosistemdir (farklı canlı türlerinin yaşadığı ortam). Çoğunlukla fakir ülkeler başta olmak üzere dünyada toplam 500 milyon insanın geçimini destekler. Daha önce eşine rastlanmamış boyutta olan iklim değişikliği ve küresel ısınma nedeniyle dünya üzerinde en çok tehdit altında olan ekosistemdir. Artan sıcaklıklardan dolayı geçen üç yılda tüm Dünya’daki mercan resiflerinde beyazlama vardır. UNESCO’ya göre sera gazı emisyonu bu şekilde devam ederse, Dünya mirası listesinde olan 9 rif, bu yüzyılın sonuna kadar yok olacak. Mercan resiflerinin hayatta kalması için tek şans Paris Antlaşması’na uyarak küresel sıcaklığın, endüstri öncesi dönemlerinde olan sıcaklıktan sadece 2 derece yüksek olacak şekilde sabitlenmesidir.

Küresel Isınmanın Mercanlar Üzerindeki EtkileriSera gazı salınımı, endüstriyel öncesi zamanlardan beri Dünya’nın sıcaklığını yaklaşık 1 derece arttırmıştır. Bu olay da, mercan resiflerinin eşi görülmemiş şekilde beyazlamasıyla sonuçlandı. Isı değişimi olduğu koşullarda mercanlar, üzerinde simbiyotik (karşılıklı fayda ilişkisi içerisinde yaşayan) bir şekilde yaşayan ve mercanların renklerinden sorumlu olan algleri dışarı atar. Okyanus sıcaklığında birkaç hafta devam eden 1-2 derecelik değişim mercanların beyaz renge dönmesine neden olabilir. Mercanların üzerinde yaşayan algler yaşamsal faaliyetlerini gerçekleştirirken mercanlara da enerji sağlarlar. Bu nedenle mercanlar uzun bir süre beyazlamış halde kalırlarsa ölürler. 2016 ve 2017’de Büyük Bariyer Resifi’nin beyazlaması sonucunda mercanların %50’si öldü.

Mercanlar, küresel sıcaklık artışı sonucu ortaya çıkan beyazlama süreci sonrasında hayatta kalamaz. Eğer sıcaklık artmaya devam ederse, beyazlamanın yoğunluğu ve frekansı artacaktır. Bilim insanlarının tahminlerine göre, bu olayın yılda iki kere tekrarlanması bile mercanların hayatını riske atar.

Küresel Isınmanın Mercanlar Üzerindeki EtkileriMercanlar, küresel olarak en yüksek biyoçeşitliliği barındırır. Okyanus tabanının %0,1’den azını kaplamalarına rağmen, diğer hayvanlara ek olarak tüm balık türlerinin çeyreğinden fazlasını barındırır. Bunlara ek olarak mercanlar; hayvanlar için sürekli yiyecek, akıntıdan korunma ve insanlar için de balık ve turizm endrüstrilerinin sürdürülmesi gibi faydalar sağlar. Bu nedenle yok olmaları, ekonomik, sosyal ve sağlık açısından ciddi sonuçlara neden olacaktır.

Mercan rifleri, onlardan günlük geçim kaynağı olarak yararlanan dünya çapında yaklaşık 500 milyon insanı destekler. Global Environmental Change adlı dergide yayınlanan 2014 yılına ait değerlendirmelere göre, mercan resiflerinin tahmin edilen sosyal, kültürel ve ekonomik değeri 1 trilyon amerikan dolarıdır. 2015 yılında yapılan bir çalışmaya göre, iklim değişikliğine bağlı olarak mercanların kaybı, 2100 yılına kadar yılda en az 500 milyar dolara mal olacak.

Mercan resifleri ayrıca, küresel sağlık ekosisteminin anahtar belirtecidir. İklim değişikliğinin hemen etkilemediği nehir deltaları gibi diğer daha az duyarlı sistemlere neler olabileceği konusunda erken bir uyarı işareti olarak işlev görür. Mercan resiflerinin hayatta kalması konusunda dönüşü olmayan bir noktaya girildiğinde, diğer sistemler de geri dönüşülmez bir şekilde daha hızlı yok olabilir.

Neler Yapılabilir?

Küresel Isınmanın Mercanlar Üzerindeki Etkileriİklim değişikliği üzerine yapılan Paris Antlaşmasına göre, küresel sıcaklığın endüstri öncesi dönemlerden sadece 2 derece yukarıda olacak şekilde kısıtlanması, mercan resiflerinin hayatta kalabilmesi için tek şanstır. Eğer bu antlaşma tamamen uygulanırsa, atmosferik karbondioksit oranında bir düşüş göreceğiz. Bu da mercan resiflerinin hayatta kalması için gereken koşulları iyileştirecektir. Buna ek olarak, mercan resiflerinin sağlığı için okyanusların kirlenmesine ve gereğinden fazla olan balık avına karşı önlemler alınmalıdır. Bunların yanı sıra, genetik açıdan sıcaklık değişimlerine daha dirençli mercan türlerini çoğaltmak üzere yapılan bilimsel çalışmalar mevcuttur. Bu tarz bilimsel çalışmalara destek verilmesi de etkili bir önlem olacaktır.

Modern yaşamın getirdiği bazı yenilikler doğada olumsuz etkiler oluşturabiliyor ve küresel ısınma bunun en belirgin örneğidir. Dünya üzerinde yaşamın sürdürülebilmesi için sanayinin ve teknolojinin doğanın da yararına olacak şekilde kullanılabilmesi ve bu doğruda geliştirilmesi canlılık için hayati önem taşıyor.

Kaynakça:
https://www.theverge.com/2018/1/4/16849336/global-warming-coral-reefs-bleaching-rate-climate-change
https://www.iucn.org/resources/issues-briefs/coral-reefs-and-climate-change

Yazar: Ayça Olcay

Bunları da beğenebilirsin
Cevap bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

Bu web sitesi deneyiminizi geliştirmek için çerezleri kullanır. Bununla iyi olduğunuzu varsayacağız, ancak isterseniz vazgeçebilirsiniz. Kabul etmek Mesajları Oku