Eskiçağlarda taş, mermer, kil, ağaç, tunç ve kurşun gibi maddelerden çoğunlukla sanatsal bir eser havasında işlenerek yapılan sandık biçimindeki mezar türleridir.
Lahit mezarlar, eskiçağlarda yaşamış neredeyse tüm kültürlerde yaygın olarak yapılmaktaydı. M.Ö. 2600 yıllarında Antik Mısır da ise lahitlerin dış kısmına süslemeler yerine, içine koydukları ölünün kabartma heykelini yapmışlardır. Her çağda yapılan lahit mezarların genel ortak özelliği ise, lahitlerin içine ölünün, vefatından önce kullandığı günlük ve kıymetli eşyalarının içerisine konulmasıdır. Lahitlerin ilk yapıldığı dönemlerdeki amacı, yakılarak yok edilen ölülerin küllerini saklamak için kullanılmaktaydı. Daha sonraları mezar olarak kullanılmaya başlanılan lahitler, küçük mezar şeklinde sandık ve dış süslemeleri olarak yapılmaya başlandı.
Zamanla inanışları değişen toplumların yaptığı lahitler oda şeklinde ya da küçük bir ev halini almaya başladı. Bunun nedeni ise, ilk başlarda yakılarak yok edilen ölülerin değişen inançlar ile öldükten sonra yapılan oda ya da ev içlerinde hayatlarına devam edeceği inancı ile ölünün yanında günlük kullandığı ve kıymetli eşyaları eklenmeye başlaması ile lahitlerde şekil değiştirmeye başladı. Kültürlere ve inançlara göre değişen lahit çeşitleri bulunmaktadır.
Likya lahitleri, küçük bir ev biçiminde yapılan lahit çeşididir. Likya lahitlerinin şekil itibari ile çatı şeklindeki kapağı ve üzerinde bulunan küçük pencere delikleri ile minyatür bir evi andırmaktadır. Likya lahitlerine örnek; “Ağlayan Kadın Lahdi” örneği verilebilmektedir.
Kline lahitleri ise, şekil itibari ile Likya lahitlerinden farklıdır. Kline lahitleri evi andıran bir lahitten çok ev ortamındaki ölünün yatağını ya da yemek masasını andıran bir yapısı vardır. Yapılan arkeolojik araştırmalarca kline türünde olan lahitler Frigya ve Paphlagonia da görüldüğü belirtilmektedir. Birde İmparator Adrianus devrinden kalma kabartmalı lahitler bulunmakta ve bu lahitlerinde en belirgin özelliği ise kapak kısımları yatak biçiminde ve yatakta çeşitli figür ya da yatan bir karıkoca görüntüsü bulunmaktadır. Dünyaca ünlü olan lahitler bulunmaktadır. Bunların en önemlileri arasında “İskender Lahdi” ve “Ağlayan Kadınlar” Lahdi bulunmakta ve İstanbul Arkeoloji müzesinde sergilenmektedir.
Yazar:Züleyha Günay
üstteki ev ortamını anlatan lahit hangi şehirde acaba ve nerde sergileniyor