Bilgiustam
Bilgiyi ustasından öğrenin

Macaristan’ın Görkemli Başkenti “Budapeşte”

0 437

Buda ve Peşte!5303_budapeste-macaristan5

Tuna Nehri’nin ikiye ayırdığı tarihi bir şehir olan,… suyun kenarında kurulmuş yaşam alanları, mimarisi göz alıcı köprüler, eski binalar ve çok daha fazlası bu şehirde.

17 Kasım 1873 tarihinde, Budin ve Peşte yakalarının birleşimi ile oluşmuştur Budapeşte. Macaristan’ın başkentidir. Politik, kültürel, ticari, endüstri ve ihracat merkezi olma özelliğini de taşımaktadır ülkesi adına. Berlin’den sonra, Orta Avrupa’nın en büyük şehirlerinden biridir aynı zamanda. Buda tarafı daha tarihi, daha taşlık ve daha nostaljiktir gezginler adına. Kale burçları, muhteşem manzaralar, Gül Baba türbesi gibi turist çekim merkezleri, genellikle bu yakadadır. Aynı zamanda, Buda Kalesi’nin eteklerinde konuşlanmış tarihi mahalleleri de gezebilmek mümkündür.

5303_budapeste-macaristan3

Tarih boyunca savaş ve anlaşmalarda sürekli adı geçen Budin şehri, köprüleri, görkemli parlamento binası, Budin Kalesi, Gallert Tepesi gibi yapılarıyla da, yine Orta Avrupa genelinde, en turistik ve tarihi başkentlerden birini temsil etmektedir. Şehrin simgelerinden ilk akla gelen yer, Elizabeth Köprüsü’dür. 1897 yılında yapımına başlanmış bu köprünün, tamamlanıp bitirilmesi tam 6 yıl sürmüş olup, bu denli uzun bir asma köprü de dünya üzerinde sayılı bulunmaktadır. Gündüz vakti köprüden tüm şehir izlenebilirken, köprünün güzelliğinin ortaya çıkabilmesi için, gece de bir tepeden köprü izlenmelidir. Buda yakasında, kaleye çıkabilmek için bir raylı sistem bulunmaktadır. 5 euro civarında bir ücretle, kalenin tepesine çıkabilmeniz mümkündür.Yine aynı yakada, yanında bir Türk Bayrağı da bulunan Gül Baba türbesi bulunmaktadır. Macar vatandaşlar, özellikle Türk ziyaretçiler için bu türbenin çok önemli olduğunu düşünerek, türbe ve çevresini oldukça önemsemektedirler.

Ekonomik anlamda, geçmişte Buda yakası bir ticaret ve kalkınma merkezi halindeyken, zaman içinde bu özellik Peşte yakasına kaymıştır. Bu durumun nedeni olarak, yıllar boyu savaşlar nedeniyle tahrip edilmiş birçok köprü, bina, ticari yapı gösterilebilmektedir. Şehrin yeniden yapılandırılması aşamasında, daha sert bir coğrafi yapısı bulunan Buda tarafından ziyade, Peşte tarafı fazlaca ticari yapı için tercih yeri olmuştur. Macaristan’ın Parlamento Binası da, diğer birçok resmi kurum binalarının bulunduğu gibi, Peşte yakasında bulunmaktadır. Şehrin Osmanlı Dönemi’ne denk gelen zaman dilimine bakıldığında, Kanuni Sultan Süleyman tarafından ilk olarak 1526da fethedildiği anlaşılmaktadır. Bir buçuk asırlık Osmanlı hakimiyeti sonrası, şehir 1686da elden çıkmıştı. Osmanlı döneminde, Karadeniz’den Tuna Nehri’ne ticari bir yol oluşturulmuş bir durumda olduğu için, Anadolu’dan Budapeşte’ye ulaşım oldukça kolaydı.

5303_budapeste-macaristan1662 yılında Budapeşte’yi ziyaret eden Evliya Çelebi, Seyahatnamesinde Budin ve Peşteyi etraflıca tasvir etmiştir. Evliya Çelebi, Budada 25 cami, 47 mescit, 12 medrese, 16 mektep, 2 hamam, 8 kaplıca, 9 han, 1 saat kulesi ve 1 bedesten bulunduğunu yazmıştır. Ancak bu yapıların birçoğu bugün ayakta değildir. Sokullu Mustafa Paşa’nın yaptırdığı Mustafa Paşa Camii ve Türbesi’nin, Mîmar Sinanın eseri olduğu bilinmektedir. Macar dili incelendiğinde, Türkçe’den bir çok kelimenin, bu dile geçtiği görülmektedir. Bu kelimelerden bazıları; anya (ana-anne), atya (ata-baba), szakáll (sakal), papucs (terlik), alma (elma), bajusz (bıyık), zseb (cep), kicsi (küçük), tepsi (tepsi), kurultaj (kurultay)…

Tarih boyunca Türklerle bağları olan Macaristan’ın kendi dilindeki ismi ve hatta İngilizce’deki isminde (Hungary) geçen “Hun” ise, Orta Asya Türkleri’nin göçleri sonrası şehrin ve ülkenin kurulduğunu anımsatmaktadır. Buna ek olarak, büyük komutan Atilla, Macarlar için de tarihi bir kahramandır.

Kaynakça:
http://tr.wikipedia.org/wiki/Budape%C5%9Fte

Yazar:Baran Akçok

Bunları da beğenebilirsin
Cevap bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

Bu web sitesi deneyiminizi geliştirmek için çerezleri kullanır. Bununla iyi olduğunuzu varsayacağız, ancak isterseniz vazgeçebilirsiniz. Kabul etmek Mesajları Oku