Balina balıklarının alt bölümüne ait olan bir deniz memelisi olan Mavi Balina’nın ( Balaenoptera musculus ) dünyanın en büyük hayvanı olduğuna inanılıyor. Uzunluğu 30 metre, ağırlığı 140 ton veya daha fazlası olabiliyor. Çoğu okyanusta 20. yüzyılın başlarına kadar bol miktarda olmasına rağmen sayıları şimdi yaygın av nedeniyle üç veya dört bin adete düştü.
Taksonomi ve evrim
Mavi Balina, Balaenoptera cinsi balina türlerine aittir. Bununla birlikte, DNA dizileme analizi, filizlenerek Kambur ve Gri Balinalara daha yakın olduklarını, cinslerindeki diğer türlerden daha fazla olduklarını olduğunu gösterir.
Fiziksel tanım
Diğer balinaların aksine, Mavi Balina, düz bir U-şekilli kafa ve üfleme deliğinden üst dudakların tepesine uzanan belirgin bir sırtla uzun ince bir gövdeye sahiptir. Ağzın ön kısmı kalındır. Sırt yüzgeci küçüktür. Diğer yüzgeç yanı kanatları belirgindir ve vücudunun uzunluğu boyunca yaklaşık dörtte üçünü bu kanatlar kaplar. Kanatçıklar üç ila dört metre uzunluğunda ve gri renktedir. Üst taraf gri beyaz, alt kenar ve alt yüzü beyazdır. Genellikle benekli bir sırt yapısına sahiptirler.
Besleme
Krill (karidese benzeyen küçük kabuklu deniz canlısı) mavi balinaların özel yemeğidir. Krilllerin en yüksek konsantrasyonunu denerler, bulurlar ve sonra beslenirler.
Yaşam döngüsü
Ömrünün 80 yıl olduğu tahmin edilmektedir. Çiftleşme davranışı hakkında çok az şey bilinmesine rağmen sonbahardan kışa çiftleşirler. Dişiler on ila oniki aylık bir gebelik döneminden sonra iki ila üç yıl içinde bir kez doğum yapar.
Ses desibelleri (Vokalizasyonlan)
Mavi balinanın çağrı sesinin 155 ve 188 desibel olarak tahmin edildiği ve dünyanın en yüksek desibele sahip hayvanlardan biri olduğu kabul edilmektedir.
Avlanma dönemi
Hızlı ve güçlü oldukları için, Mavi Balinaları yakalamak ya da öldürmek kolay değildir. Fakat diğer türlerin nüfusu azaldıkça balina avcıları giderek avlanmayı arttırmışlardır. Ve on dokuzuncu yüzyılın sonlarına doğru Kuzey Atlantik’teki nüfusu önemli ölçüde azalmış ve 1. Dünya Savaşı sonunda sayıları önemli ölçüde azalmıştır. Avlanmaları 1960’da yasaklandığında, önceki nüfusunun sadece % 1’i kadar sayılarında artış görülmüştür.
Nüfus ve bugünkü dağılım
Nüfusu 3000 ila 4000 arasında değişmekte ve nesli tükenmekte olan bir tür olarak kabul edilmektedir. En büyük konsantrasyon, Alaska’dan Kosta Rika’ya uzanan Kuzey-Doğu Pasifik’teki nüfustur. Ayrıca, Kamchatka ile Japonya’nın kuzey ucu arasında nadir olarak görülür. Güney Okyanusundaki nüfusunun 750 ila 1200 olduğu tahmin edilmektedir. Kuzey Atlantik, Grönland, Newfoundland, Nova Scotia ve Lawrence Körfezi’ndeki bu grubun yaklaşık 500 adet olduğu tahmin edilmektedir. Aynı bölgedeki bir başka grubun yalnızca 100 adet olduğu varsayılmaktadır.
Yazar: Osman Uçar