Toprağı sürüp, bitki yetiştirmek ve üretmek amacıyla tohumun atılıp toprağa gömülmesine, ekim denir. Tohum ekildiği gibi, patates, soğan gibi yumrular ve biber, domates gibi sebze fideleride ekilir. Tohumların ekiminde kullanılan makinelere,” ekim makineleri” diğer adıyla “mibzer” adı verilir. İnsan eliyle bu işlerin yapılması yorucu olup, zaman aldığından mibzer gibi çeşitli tarım makineleri geliştirilmiştir.
Mibzer diğer adıyla ekim makinesi , tarlalara düzenli ve belli bir derinliğe tohum ve gübre atmak amacıyla kullanılan bir tarım aletidir. Genellikle traktör ya da başka bir çekici ile çekilir. Tekerlek ve tohumların konulduğu bölümden oluşur. Toprağa eşit dağılımda, istenen miktarda tohumu belirli bir derinliğe atmada kullanılan çok önemli bir tarım makinesidir. Mibzer makinesi seçerken şunlara dikkat edilmelidir:
* İşletmenin potansiyeli,
* Yetiştirilen bitkilerin çeşidi,
* Ekimin ne zaman olacağı,
* Eldeki traktör ve insan gücü,
* Ekimle beraber gübrelemeye gerek olup olmayacağı,
* Toprağın yapısı ,
* Ekimin nasıl yapılacağı,
* Ekimden hemen sonra can suyunun verilmesi,
*Tohum yatağının ekim için çok iyi hazırlanması,
*Toprağın neminin iyi olduktan sonra ekiminin yapılması, (örneğin bahar yağmurlarından sonra )
* Tohumun cinsine göre makine ayarlarının yapılması. İyi bir mibzer makinesi şu özellikleri taşımalıdır; *Tohuma zarar vermemeli,
*Ekim şekline göre ayarlanmalı,
*Ekim derinliği ve sıra mesafesi ayarlanabilmeli,
* Her ayaktan eşit şekilde tohum atılmalı, tohum ziyan edilmemeli,
*Küçük büyük her çeşit tohum, yumru ve fide ekebilmelidir. Mibzerler yapılacak ekim tekniğine ve çalışma tekniğine göre 2 cinse ayrılırlar. Bunlar ;
* Pnömatik (havalı-hassas), Traktöre bağlanan üç nokta askı sistemi ile çalışır. Gübreyi ve tohumu ne kadar isteniyorsa o kadar miktarda ve gerekli derinliğe bırakır. Pamuk, ayçiçeği, soya, kavun, mısır,kabak, karpuz, yerfıstığı, pancar, ve susam gibi geniş aralıklar ve düzen isteyen tohumların ekiminde kullanılmaktadır. Tohum atılmadığında uyarı sistemi vardır ve tohumları tek tek ektiğinden tohumdan da tasarruf ettirir. Gübre dağıtımında ise karıştırıcısı olduğundan gübreyi toprağın çok iyi almasını sağlar.
*Üniversal ve Kombine Ekim Makineleri : Aynı anda hem tohumu, hem de gübreyi istenilen miktarda derinliğe bırakır. Üç nokta askı sistemi ile traktöre bağlanır. Genellikle hububat,bezelye, nohut, hayvanlar için yemlik yonca ve fiğ benzeri tohumları ekebilmektedir.
Gübre dağıtımlı ve gübre dağıtımsız çeşitleri vardır. Tohumlar hep aynı ekildiği için beraber büyürler ve hasatıda verimli olur. Önemli olan tohum yatağının düzgün hazırlanmış olmasıdır. Mibzerlerin bakımı ve temizliği düzenli olarak yapılmalıdır ve atılacak tohum gübre miktarı iyi belirlenmelidir. Tohumun miktarını iklim, ürünün cinsi ve ekimin yapılacak yerin derinliği belirler. Örneğin soğan yumruları çok derine ekilmez, ancak bazı bitkilerin dayanıklı olması için derin ekilmesi gerekmektedir. Mibzer üzerinde çalışan bir kişi tecrübeli olmalı ve kontrol edebilmelidir.
Kaynakça:
bilgikapsülü.com
Yazar: Suna Korkmaz