Müzik dinleme davranışı yapılan araştırmalara göre insan davranışları arasından belki de en gizemli olanıdır. Tarih süresince insan topluluklarının hemen hepsinde görülen bir etkinlik çeşidi olan müzik aynı zamanda farklı uluslardan ve kültürlerden olan insanlar için uluslararası boyutta bir iletişim dilidir. Ancak bir çok insan davranışının belli bir işlevselliği varken, insanların neden tarih boyunca müzik dinlediği sorusu hâlen yanıtlanabilmiş değil. Müzik dinleme etkinliğinin aynı zamanda duygularımız üzerinde de çok büyük bir etkisi vardır. Peki, müzik neden mutlu veya hüzünlü hissetmemize neden olur? Ses dalgaları kulağa ulaştığı zaman farklı türde olan sinir hücrelerinin uyarılmasına neden olur. Müzik dinlediğimiz zaman ruh halimizde ortaya çıkan bir takım değişikliklerin ve ritme uyma gibi bazı davranışların sebebinin bu tür bir durum olduğu düşünülmektedir. Araştırmalar neticesinde müziğin beyin içinde duyguların ortaya çıktığı bazı bölgelerin etkinleşmesini sağladığı görüldü.
Müzik dinleme bunların yanında beyinde hafıza, ödül mekanizmalarından sorumlu olan bölgelerin de uyarılmasına neden oluyor. Nature Reviews Neuroscience isimli dergide yayımlanan bir araştırmada bilim insanları, müzik dinlemenin sadece duygusal olan durumumuzu etkilemediğini, bunun yanında müzik dinlemenin duygusal bir takım tepkiler ( yüz ifadesinde değişiklik olması, ritim tutmak, şarkı söylemek, ağlamak gibi) vermemize de sebep olduğunu belirlendi.
Bir şarkının dinleyiciyi hüzünlendirmesini sözlerine bağlamak da mümkündür. Ancak yalnızca melodiden oluşmuş olan şarkılar da bizleri duygusal şekilde etkileyebilir. Farklı tonlardaki seslerin dizilişleri dinlediğimiz müziği duygusal olarak ne şekilde algıladığımızı belirler. Örnek verecek olursak, hüzünlü olan melodiler genelde minör bir dizilime sahipken, daha eğlenceli olan melodiler ise majör bir şekilde dizilidir. Araştırmalar sonucunda beyinde duyguların meydana çıkmasından sorumlu limbik sistemin, minör şekilde dizili olan melodileri dinlerken daha fazla aktif olduğu durumu görülmüştür. Bilim insanları konuştukları zaman da benzer bir mekanizmanın etkili olduğunu, konuşma esnasında farklı bazı frekansta olan seslerin birbirini takip ediş sırasının ses tonumuzun sinirli mi, mutlu mu ya da kızgın mı olduğunu belirlediğini ifade ediyor.
Kaynakça:
https://www.ogrenmen.com/sosyal-bilimler/neden-muzikten-hoslaniriz.html
Yazar: Taner Tunç