Norveç,
Avrupa Birliği’nin uzun yıllar kıskacında kalmış olan ve de kendisine ”Avrupa Birliği içine sana da yer var; kesinlikle üye olmalısın” çağrılarına içinde bulunduğu stratejik konum sebebiyle bir türlü olum yanıt verememiştir. Buna rağmen Avrupa Birliği, İsveç’te elde ettiği başarıyı Norveç’ten elde edemeyince başka bir formül arayışına giderek Norveç ile bir şekilde ortaklık tesis etmeyi de başarmıştır. Bunun için de daha önce de EFTA olarak anılan bir ticari grup olan EEA ülkelerini oluşturarak, Norveç’i kısmi olarak Avrupa Birliği ile entegre etmeyi de başarmışlardır. Bu anlamda Norveç, her ne kadar Avrupa Birliği üyesi olmasa da bu durum aslında halk nezdinde böyle değildir. Birliktelik siyasi olarak sağlanmamış ancak ekonomik olarak sağlanmıştır.
Bu da Norveç’in Avrupa Birliği’nin en büyük imtiyazları arasında yer alan ”serbest dolaşım” uygulamasına taraf olması sonucunu doğurmuştur. Ancak buradaki taraflık ifadesi iki tarafa da borç ve sorumluluk yüklenmesi anlamına gelir. Yani, Norveç’in EEA ile yaptığı akit bağlamında Avrupa Birliği ile de ortaklık tesisi, ülkenin serbest dolaşıma da bir şekilde taraf olmasına yetmiştir. Bu da Avrupa Birliği pasaportu taşıyan bir kimsenin, Norveç sınırlarına girerken pasaporta dahi ihtiyaç duymaması ve de ülkeye giriş kaydından da muaf olması anlamına gelir. Başka bir ifade ile vatandaşlar nezdinde Norveç aslında bir Birlik üyesi olarak görülmelidir.
Durumun böyle olması, Norveç pasaportu taşıyanların da aynı şekilde Avrupa Birliği’ne tam üye olmuş ülkelerde herhangi bir çalışma izni başvurusunda dahi bulunmadan direkt olarak çalışmaya başlaması sonucunu doğurur. Bu da aslında Norveç’te bir istihdam sorunu olmadığı anlamına gelir. Çünkü ülke Avrupa Birliği pazarına dahil olması sebebiyle zaten doğal olarak göçmen statüsü altında dahi olmadan birçok Avrupa Birliği vatandaşının çalışabileceği ülkeler arasında bulunur. Norveç ile aynı duruma sahip İzlanda ve İsviçre de bulunur. Ayrıca küçük bir şehir devleti olan Liechtenstein da aynı şekilde Avrupa Birliği’nin bir partneridir. Avrupa Birliği ile Norveç arasında böyle bir anlaşma olsa da Norveç yine de göçmen alımı yapabilme hakkına da sahiptir. Ancak bunun çok ağır şartlara bağlı olduğu da açık bir gerçektir. Örneğin cebinizde çok para dahi olsa, bu sizin Norveç’te oturum hakkı elde edebilmeniz için yeterli olmayacaktır. Oysa ki Kanada, Amerika Birleşik Devletleri gibi ülkelerde bu durum tam tersi olarak söylenebilir.
Norveç’te oturum alabilmeniz için, belli başlı kriterleri yerine getirmek bir zorunluluktur. En kolay şekilde alınabilecek oturum aslında öğrenci vizesi ile giriş yapılması durumundadır. Ancak bu oturum tamamen geçici olacağından size ilerki süreç için mutlaklık sağlamaz. Daimi oturum almanın en kolay yolu, ülkede yaşayan birinci ve ikinci dereceye kadar bir akrabaya sahip olmak. Bu yok ise, geriye kalan sadece tek bir yol vardır. Bu da ya aile birleşimi ya da iş başvurusu sonrasında sizin bir kabul mektubu ya da başka bir ifade ile davetiyeye sahip olmanızdır.
İş başvurusu yoluyla Norveç’te göçmen olarak yaşamanın çok zor olduğu da bir gerçektir. Bu hakka sahip olabilmek için öncelikle sizin sahip olduğunuz eğitim ve de özelliklerinizin söz konusu işi gerçekleştirme bağlamında bir Norveçli ya da Avrupa Birliği vatandaşlığına sahip kişide bulunamıyor olmasıdır. Daha doğru bir ifade ile bu işi yapacak bir kimsenin bulunması durumun son derece zor olması halidir. Bu takdirde sizin Norveç’te çalışma izni almanız çok büyük bir ihtimaldir.
Yazar:Emir Karasu
Norvec ailemle nasıl gelirim ben orda kalmak için ne yapmamlazim.