-1957’den beri ticari olarak elektrik üretimi için kullanılmakta olan nükleer enerjinin avantajları nelerdir?
-Nükleer enerji santralinde sadece elektrik mi üretilir?
-Nükleer enerji santralinde üretilen elektrik gerçekten ucuz mudur?
Bugün dünyada 400’den fazla nükleer enerji santrali vardır ve yenilerinin inşaatı da hızla devam etmektedir. Dünya’daki toplam enerjinin yaklaşık %6’sı ve elektriğin yaklaşık yüzde %17’si nükleer enerji kullanılarak üretilmektedir.
Nükleer Enerji Nedir?
Radyoaktif atomların sahip oldukları enerjiyi kontrollü bir şekilde kullanarak üretilen enerjiye nükleer enerji denir. Radyoaktif atomlar parçalanırken çok yüksek miktarda ısı açığa çıkarırlar ve ısı genellikle elektrik üretiminde kullanılır. Bazı santraller, deniz suyundan tatlı su eldesi, hidrojen üretimi ve geniş alan ısıtması için de kullanılırlar.
Nükleer Santraller Tam Olarak Nasıl Çalışır?: Tıklayınız.
Dünyanın ticari olarak önem arz eden miktarda elektrik üreten ilk nükleer enerji santrali Calderhall Nükleer Enerji Santrali, İngiltere
Hangisi Daha Ucuz?
Toplam maliyete bakıldığında elektrik üretiminin en kolay ve ucuz yolu fosil yakıtla çalışan elektrik santrallerini kullanmaktır. Bunlar içinde de en ucuzu kömürdür. Doğalgaz ise nispeten daha pahalıya mal olur. Nükleer santrallerde üretilen elektriğin maliyeti ise santralden santrale büyük farklılıklar göstermekle birlikte genellikle fosil yakıtla çalışan santrallerden daha yüksektir. En pahalı elektrik kaynağı ise güneş, rüzgar gibi yenilenebilir enerji kaynaklarıdır. Kömür ve doğalgaz çevrim santrallerinde yakıt maliyeti toplam işletme maliyetinin %80’den fazlasını oluştururken, nükleer santrallerde yakıt maliyeti %25’te kalmaktadır. Nükleer santrallerde asıl işletme maliyetini çalışanlara ödenen para oluşturmaktadır.
Nükleer santrallerin sadece işletme maliyetine bakıldığında diğerlerine göre çok ucuza elektrik ürettiği iddia edilebilir ancak nükleer santrallerin kurulum maliyetleri çok yüksektir ve belirli bir kullanım ömrü vardır. Bu yüzden maliyet hesabı yapılırken amortisman (kurulum maliyetinin toplam kullanım ömrüne yayılmış hali) ve faiz giderleri (kurulum için harcanan paranın kazandırabileceği faizden kaybın maliyeti veya kurulum için alınan kredilere ödenen faiz) de hesaba katılmalıdır.
Ne var ki, elektrik üretiminde ve santrallerin ekonomik yönden değerlendirilmesinde tek kriter maliyet değildir. Elektrik üretimi ülke güvenliğini ve ekonomisini doğrudan etkileyen bir konudur. Bu yüzden nükleer santrallerin diğer santrallere göre farklı avantajları doğmaktadır.
Nükleer reaktörle çalışan ilk uçak gemisi USS Enterprise, ABD
Nükleer Santrallerin Avantajları Nelerdir?
-İşletme maliyetinin küçük bir kısmını yakıtın oluşturuyor olması, enerji kaynakları yönünden fakir ülkelerin dışa bağımlılığını azaltır, paranın ülke içerisinde kalmasını sağlar.
-Özellikle tıpta ve diğer birçok bilim dalında uygulama alanı olan ve gittikçe de daha büyük önem kazanan nükleer teknolojinin öğrenilmesine ve gelişmesine katkıda bulunur.
-Fosil yakıtlar gibi dalgalanan fiyatlara sahip bir girdisi olmadığından ekonomik istikrarı güçlendirir.
-Çok küçük bir alanda çok yüksek elektrik üretir, çevreye zarar vermez ve çevreyi kirletmez.
Özetle, nükleer enerji santrali ucuz elektrik üretmez ancak yerli kaynakla üretim yapılmasını ve elektrik fiyatlarında istikrar olmasını sağlar. Nükleer enerjinin geleceği nedir?: Tıklayınız.
Kaynakça:
USA Department of Energy, Atoms to Electricity Report, 1987
Joseph A. Angelo, Jr., Nuclear Technology, 2004, ISBN:1-57356-336-6
http://en.wikipedia.org/wiki/Nuclear_power
Yazar:Aykut Özkurt