Üstünde yaşamış olduğumuz doğa, gerek özellikleri gerek de çözülemeyen gizemleriyle biz insanların her zaman ilgi odağı olmayı başarabilmiştir. Öyle ki, bugün uzay çağı teknolojisi gelişiyorsa bunda doğada meydana gelmekten olan olayların muazzam derecededir. Kusursuz ve oldukça sistematik bir yapıda yaşamını sürdüren doğa, bilim adamlarının karşılaşmış olduğu sorunlarda çözüm için başvurulan bir kaynak olsa da, bazı durumlarda bilim insanlarının gizemini aralamaya çalıştığı birtakım olayları da kendisinde barındırmaktadır. Bu tarz olaylardan birisi ise, Ölüm Vadisi adı verilen bir bölgede bulunan yürüme özelliği gösteren taşlardır. Ölüm Vadisi de neresi diye bir soru sorulacak olunursa, bu soruya verilecek cevap ABD’de bulunan Kaliforniya Eyaleti olmaktadır.
Ölüm Vadisi denilen bölge ABD’nin bir eyaleti olan Kaliforniya’nın güneyinde yer almaktadır. Aynı zamanda Ölüm Vadisi, bir milli parktır. Bu vadiyi oldukça farklı ve ilginç kılan en önemli faktör ise, bu vadideki taşların, toprak üzerinde hareket ediyor olmasıdır. Bu taşlar o kadar büyüktür ki, her taşın üzerinde yürüdüğü toprağın üstünde iz bırakmaktadır. Bu durum da, yürüyen taşların her birinin, yetişkin bir kişinin oldukça zor bir biçimde kaldırması ve hareket ettirebilmesi demektir. Ölüm Vadisinde yer alan ve yürüyen taşlar, 2014 yılına kadar çok istense de henüz görüntülenememişti. Oysaki bu taşların aştırılmaya başlanma tarihi, 1940lı yılların başına dayanmaktaydı. Fakat taşların görüntülenebilmesi o kadar kolay olmamıştı. Ölüm Vadisi’ndeki kurumuş vaziyette olan Racetrack adı verilen gölün yüzeyindeki çorak yapıdaki topraklarda yüzlerce sayıda taş bulunmakta ve bu taşlar toprağın üzerinde sürünerek hareket etmekte yani yürümektedir. Bir taşın hareket mesafesi ise ortalama olarak yüzlerce metreyi bulabilmektedir. Durum bu şekildeyken, bu taşların objektiflere takılması 2014 yılına rast gelmiştir. Taşların bu kadar geç bir tarihte görüntülenebilmesinin en önemli nedeni ise, taşların temel olarak neden hareket ettiğiyle alakalı bir durum. Öyle ki, Ölüm Vadisi’ndeki gezgin taşlar, 10 yıllarca hareketsiz kalıp, bir anda hareket edebilme özelliğine sahiptir.
Ölüm Vadisi adı verilen bölgedeki gezgin taşların hareket etme nedeni, bilim insanlarınca açıklığa kavuşturulmuş bir konudur. Kış aylarında, Racetrack Gölü’nün taban bölgesinin yaklaşık olarak 3’te 1’lik kısmı, yağış sebebiyle suyla kaplanmaktadır. Kış aylarında bu bölgede sıcaklığın eksi derecelere düşüyor oluşu, biriken suyun yüzeyinin donmasına neden olmaktadır. Sonrasında ise güneş ve rüzgar gibi dış faktörler nedeniyle buz eriyor ve bu şekilde buz tabakasında çatlaklar meydana geliyor. Bu noktada rüzgar, devreye giriyor ve bu etken buz levhalarını hareket ettiriyor. Hareket etmekte olan buz tabakaları da, göl yüzeyindeki taşları göl tabanında hareket ettiriyor. Birikmiş suyun derinliği, taşların hareket mesafeleri ve de hızlarıyla doğru bir orantıya sahiptir. Taşların hareketi, toprağın alt kısmında gerçekleşmekte. Bu durum da taşların yürüyebilmesi için buz levhasının taşla temas etmesini gerektiren bir durumdur. Ölüm Vadisi’ndeki taşların hareket etmesine dair açıklama, bilim çevrelerinden insanlara bu şekilde sunulmuştur. Taşların görüntülenmesinde ise, GPS cihazları ve zaman atlama özelliğindeki kameralar kullanılmıştır. Bu üstün teknolojik cihazlar, taşları görüntüleyebilmek için uygun olan ortamlara yerleştirildikten 2 yıl kadar sonra, taşlar hareketi gerçekleşmiş ve böylece de, 50 yıldır hareket ederken görüntü alınmayan taşlar, objektiflere takılmıştır.
Yazar:Ismet Göksel Berber