Pirinç yüzyıllar boyunca çeşitli kültürlerde beslenmenin çok önemli bir parçası olmuştur. Ancak sağlık-bilinçli eğilimlerin son dalgası, pirinç ürünü için şüpheli bir zemin yarattı. Pirinç sağlığınız için faydalı mıdır? Öyleyse, bu yazımızda bu konuya ışık tutmaya çalışalım.
Biliyor Muydunuz?
Kepek tabakasındaki yağ içeriği nedeniyle kahverengi pirinç, yaklaşık 6 aylık bir raf ömrüne sahiptir. Daha uzun bir raf ömrü için buzdolabında soğutma ya da dondurucuda saklama önerilir.
Pirinç dünya nüfusunun neredeyse yarısının temel besinini oluşturur. Asya hem en büyük üretici hem de en büyük tüketicidir. “Agricultural Marketing Resource Center”a göre, ABD 2011 yılında 4,4 milyon ton pirinç tüketimi ile, Çin (135 milyon ton) ve Hindistan’ ın (90 milyon ton) gerisinde kalmıştır.
Pirinç çeşitli formlara dönüştürülebilen çok yönlü bir gıda ürünüdür ve oldukça doyurucudur. Bir çok beslenme uzmanı pirinç yemenin zararlı olduğu görüşünü bildirmektedir ancak, bazı beslenme uzmanları ise hangi pirinç türünü yediğinize göre durumun değişeceğini söylemektedir. Bilinçli bir karar vermenize yardımcı olmak için pirinç yemenin artılarından ve eksilerinden bahsedeceğiz.
Pirinç Türleri:
Beyaz pirinç ve kahverengi pirinç olmak üzere iki ana tür pirinç vardır. Beyaz pirinç, kahverengi kepek tabakası çıkarılmış olan pirinç türüdür bu nedenle işlenmiş pirinç haline gelir ve bu süreçte de besin değerini kaybetme eğilimindedir. Pirincin kahverengi dış katmanı çıkarılmazsa kahverengi pirinç olmaktadır. Genellikle beyaz pirinç ile karşılaştırıldığında kahverengi pirincin daha besleyici ve sağlıklı olduğu kabul edilmektedir.
Kahverengi Pirincin Avantajları:
Kahverengi pirincin daha besleyici ve yararlı olduğu açık olarak ortaya çıkmıştır. Aşağıda bu avantajlardan bahsedeceğiz.
-Karbonhidratlar:
Pirinç karbonhidratların zengin bir kaynağıdır. Karbonhidratlar vücuda enerji sağlamak için gereklidir ve gün boyunca tok kalmanızı sağlarlar. Kahverengi pirinç, beyaz pirinçten daha kompleks karbonhidratlar içerir ve kahverengi pirinç tüketmek gün boyunca enerjinizin devam etmesini sağlayacaktır.
-Lif:
1 su bardağı kahverengi pirinç günlük lif ihtiyacının yaklaşık 3 � gramını sağlamaktadır. Bir insanın günlük diyetinin bir parçası olarak yaklaşık 25- 30 gram lif gereklidir. Aynı miktarda beyaz pirinç kepek tabakası soyulmuş olduğu için sadece 0.5- 1 gram lif içermektedir. Ancak bir kişinin zayıf bağırsakları varsa beyaz pirinç daha az lif içerdiğinden daha iyi bir seçenek olacaktır. Fazla lif bağırsağın astarına zarar verebilir.
-Düşük Glisemik İndeks:
Düşük glisemik indeksli pirinç vücutta çok yavaş yıkılacak ve bu süreç içinde yavaş yavaş glikoz salacaktır. Böylece günde tek seferde büyük bir enerji patlaması yerine gün boyunca küçük ve sürekli hamlelerle size enerji sağlayacaktır.
-Düşük Şeker:
Beyaz pirinç tüketimi içerdiği nişastanın şekere dönüşümü nedeniyle şeker seviyelerini aniden arttırır ve tip 2 diyabet riskini arttırmaktadır. Diğer yandan kahverengi pirinç kan şekeri düzeylerini stabilize eder. Çalışmalar yarım fincan kahverengi pirinç tüketiminin diyabet geliştirme riskini % 60 oranında azaltacağını göstermiştir. Durumdan zaten müzdarip olan insanlar için, kahverengi pirinç tüketimi insülin ani artışlarını önlemeye ve durumu kontrol altında tutmaya yardımcı olacaktır.
-Tam Tahıllı:
Kahverengi pirinç işlenme sürecinden geçmediği ve kepek tabakası kaldığı için tam tahıllı kabul edilmektedir. Tam tahıllı ürünlerin arterlerin etrafındaki plak oluşumunu azalttığı böylece kalp hastalıkları ve yüksek kolesterol riskini azalttığı kanıtlanmıştır.
-Kilo Kaybını Teşvik Eder:
Yüksek lif içeriğine sahip olan kahverengi pirinç, bağırsak hareketlerini düzenli ve aktif tutmaya yardımcı olur böylece kilo kaybı teşvik eder. Bunun dışında kahverengi pirinç mideyi doldurur ve bir kişinin uzun bir süre için tok hissetmesini sağlar.
-Selenyum ve Manganezin Zengin Kaynağı:
Kahverengi pirinç, selenyum ve manganez bakımından zengin bir kaynaktır. Selenyum kanser, artrit ve kalp hastalıkları gibi hastalıkların gelişme riskinin azaltılmasında yardımcı olmaktadır. Bir fincan kahverengi pirinç günlük manganez gereksiniminin yaklaşık% 80′ ini karşılamaktadır. Üreme ve sinir sistemlerine olan faydalarının yanında, yağların sentezlenmesine yardımcı olduğu için bu element oldukça önemlidir.
-Diğer Besin Ögeleri:
Kahverengi pirinç çinko, selenyum, magnezyum, manganez gibi diğer besin ögelerini içerir ve demir, protein, niasin (B3 vitamini), tiamin (B1 vitamini) ve esansiyel yağ asitlerinin mükemmel bir kaynağıdır.
Kahverengi Pirincin Diğer Faydaları:
*Vücutta kansere neden olan serbest radikalleri yok etmeye yardımcı olan antioksidanlar açısından zengindir.
* Vücudun toksinlerini azaltmaya yardımcı olan yüksek potasyum içeriğine sahiptir.
*Kalp hastalıkları ve meme kanseri gibi hormona bağlı kanserleri önlemeye yardımcı oldukları gösterilmiş olan “lignanlar” içermektedir.
*Hiçbir katkı ve koruyucu madde içermez.
*Gıda alerjileri ve buğday intoleransı olan kişiler için idealdir.
* Gluten içermez.
*Düşük tuz seviyeleri içerir böylece su tutmayı önler.
*Beyinde, kişinin ruh halini iyileştirmeye yardımcı olan bir kimyasal olan serotonini tetikler.
Kaynakça:
http://www.buzzle.com/articles/is-rice-good-for-you.html
Yazar:Tülay Arsoy