Poznan, Avrupa Birliği üyesi Polonya’nın en önemli şehirlerinden biri kabul edilmektedir. Şehir, Polonya’nın orta batısında yer alır ve Almanya’nın başkenti Berlin’e araçla 2 saatlik bir mesafededir. Polonya’nın Avrupa’ya en yakın şehirlerinden biri olan Poznan’da yarım milyon civarında insan yaşamaktadır. Sosyo-ekonomik yapısı gereği Polonya’nın en eğitimli kesimlerinin yaşadığı şehir olarak da kabul edilen Poznan, Polonyalı gençlerin üniversite eğitimi için seçtikleri en önemli duraklardan biridir. Şehir, Wielkopolska ilinin merkezidir. Poznan, Polonya tarihi açısından da ciddi bir öneme sahip olan Poznan, ülkenin en önemli katedrallerinden biri kabul edilen St. Peter Basilica’sına da ev sahipliği yapmaktadır. Hatta öyle ki bu eser yapımı itibariyle 968 yılına dayandığından Polonya topraklarında halen ayakta olan en eski tarihi eser olarak kabul edilmektedir. Stratejik öneme de sahip olan Poznan tarih boyunca Polonya’nın batı kanadı baz alındığında en savunmasız alanını oluşturmaktadır. Poznan, Polonya ya da daha eskilerin de dediği şekilde Lehistan’ın tarih boyunca saldırıya uğrayan en gözde mekanlarından biri olmuştur. Ruslar, Vikingler, Prusyalılar, İsveçliler, Almanlar gerekse de Bohemyalılar ve sonrasında da bunların devamı olan Çekler tarafından saldırıya uğrayan Poznan, defalarca el değiştirse de günümüzde Polonya toprakları içinde kalmayı başarmıştır.
Ekonomik ve kültürel anlamda Polonya’nın başkenti Varşova kadar ünlü olmasa da Poznan’da hatırı sayılır bir turist çekme oranına sahiptir. Öyle ki, şehir yarım milyon nüfusa sahip olsa da çektiği turist sayısı, iki yüz bine ulaşmıştır. Bu da bu denli küçük bir şehir için oldukça önemli bir rakam olarak kabul edilmektedir. 16. yüzyılda Polonya rönesansının en önemli şehirleri arasında kabul edilen Poznan, birçok Polonyalı bilim adamının da eğitim aldığı ve buluşlar yaptığı bir yer olarak göze çarpmaktadır.
1939 yılında Almanlar tarafından hunharca işgal edilen Poznan, 1945 yılına gelindiğinde Ruslar ve Almanların acımasız uygulamaları neticesinde yerle bir olmuştur. II. Dünya Savaşı’nın sona ermesinin hemen ardından, şehirde yapılan çalışmalar sonucu, Poznan’ın yüzde doksanlık gibi büyük bir kısmının yerle bir edildiği görülmüştür. Savaş sonrası şehirde çok az sayıda kalan insanların şehrin yeniden inşasına verdiği katkı da göz önüne alınırsa şehir bugün oldukça iyi bir yüze kavuşmuştur. Geleneksel Polonya mimarisi korunun şehirde savaşın izleri tamamıyla silinmeye çalışılmıştır. Savaş sonrasında Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin hegemonyası altında olan Polonya’da komünizm rüzgarlı esmekteyken Poznan, bu akımın en önemli merkezlerinin başında geliyordu. Şehir sahip olduğu eğitim kurumları ile Ruslar tarafından ideolojinin yayılmasında kullanılmıştır.
Kaynakça:
Post War Poland History
Yazar:Emir Karasu