Mısır piramitlerinin inşa edilmesine kadar uzanan uzun bir tarihi olan sarımsak aslen Orta Asya’dan gelmektedir. Binlerce yıldır birçok kültürde gıda ve ilaç olarak kullanılmıştır. 18. yüzyılda Fransa’da insanlar, Avrupa’da birçok insanın ölümüne neden olan veba hastalığından koruyacağına inanarak şarap ile karıştırarak ezilmiş sarımsak içti. Birinci ve İkinci Dünya Savaşları sırasında, askerlerin kangren olmasını önlemek için sarımsak verilmiştir. Sarımsak 2 metre ve daha fazla yüksekliğe kadar büyüyebilmektedir. Bir baş sarımsakta yaklaşık 20 diş vardır. Ve her bir diş 1 gram ağırlığındadır. Sarımsak, kurutulmuş, taze yada sarımsak yağı olarak tüketilmektedir. Günlük olarak bir kişi en fazla taze sarımsaktan 2 diş, kurutulmuş sarımsaktan 600-1200 mg , sarımsak yağından ise 0,03-0,12 ml tüketmelidir.
Bugün sarımsak, damar sertliği, yüksek kolesterol, yüksek tansiyon ve kalp hastalığını önlemeye yardımcı olmak için kullanılmaktadır. Ayrıca bağışıklık sistemini güçlendirmek için de kullanılmakta. Sarımsak kansere karşı da korunmanıza yardımcı olabilir.
Kalp hastalığı
Araştırmalar sarımsağın kalp hastalığını önlemeye yardımcı olacağını göstermiştir. Sarımsak damar sertliğini %7 ile %8 arasında azaltmaktadır. Yapılan bir araştırmada 4 yıl boyunca günlük 900 mg sarımsak tozu alan insanlarda damar sertliği yavaşlamıştır. Sarımsak aynı zamanda kalp krizi ve felçleri önlemeye yardımcı olabilecek bir kan inceltici görevi görür.
Nezle
yapılan bir araştırmada insanların en çok soğuk algınlığına yakalandığı Kasım ve Şubat ayları arasında, 8 hafta boyunca bazı kişilere sarımsak, bazı kişiler de plasebo verildi. Sarımsak alanların, plasebo alanlara göre daha az soğuk algınlığına yakalandığı görüldü.
Kanser
Sarımsak, kanser gibi vücudun mücadele etmesini gerektiren hastalıklarda, bağışıklık sistemini güçlendirerek yardımcı olmaktadır. Test tüplerinde sarımsak, anti-kanser aktiviteye sahip gözükmüştür. Ve bir grup kişi üzerinde yapılan çalışmalarda, daha fazla çiğ yada pişmiş sarımsak tüketen insanların belirli kanser türlerine daha az yakalandığı görülmüştür. Özellikle kolon ve mide kanserlerinde oldukça etkili olmuştur. Iowa Kadın Sağlığı Çalışması adlı büyük ölçekli bir araştırmada, düzenli olarak sarımsak, meyve ve sebze yiyen kadınlarda kolon kanseri gelişme riskinin %35 daha düşük olduğu görülmüştür.
Sarımsağın yan etkileri
Sarımsağın yan etkileri mide rahatsızlığı, şişkinlik, ağız kokusu, cilt üzerinde batma, kaşınmadır. Nadir görülen yan etkileri ise baş ağrısı, yorgunluk, iştah kaybı, kas ağrıları, baş dönmesidir.
Sarımsağın en önemli özelliğinden birisi kan inceltici olmasıdır. Çok fazla sarımsak almak ameliyat öncesinde yada sonrasında kanama riskini artırabilir. Aynı zamanda sarımsak kullandığınız ilaçlar ile etkileşime girebilir. Bu yüzden ülser veya tiroid sorunları olan kişilerin sarımsak almadan önce doktorlarına sormaları gerekir.
Sarımsak bazı reçeteli ilaçların işlevini değiştirebilir. Bu ilaçlardan bazıları şunlar;
Isoniazid (Nydrazid) – Bu ilaç tüberküloz tedavisinde kullanılır. Sarımsak bu ilacı emerek vücuda etki eden ilaç miktarını düşürebilir.
Doğum kontrol hapları – Sarımsak doğum kontrol haplarını daha az etkili hale getirebilir.
Kan inceltici ilaçlar – Sarımsak kanama riskini artırarak, bu ilaçların daha fazla kan inceltmesine sebep olabilir. Kan inceltici varfarin (Coumadin), klopidogrel (Plavix) ve aspirin böyle ilaçlardandır.
Yazar: Betül ŞAHİN