Sayı kavramı çocuklarda tam karşılığını bulamayan bir olgudur. Sayılar okul öncesi eğitimde öğretilirken netlik kazanmamışsa, bu soru çok ileride de çocuğun karşısına çıkıyor.
Peki nedir bu sayılar, rakamlar, nasıl öğretilmeli. Öğrencilerinin Georges Ifrah’a ‘nereden geliyor bu sayılar?’ sorusunu sorması, Ifrah’ı 20 yıllık bir araştırmaya götürmüş. İlk olarak Mısırlılarla ortaya çıkan rakamlar önceleri bir tane çocuk çizme şeklinde ya da 2 tane ağaç çizme şeklinde kendini gösterirken, bir süre sonra işaretlere ihtiyaç duyuyorlar. Pıaget çocukların 7 yaşına kadar sayı kavramının içeriğini anlamadıklarını soyut kısımda takıldıklarını söylemiştir.
Sayı kavramı aslında birebir eşleşme olarak anlatıldığında ve sabit artışı sayı korunumunu gördüğünde çocuğun soyut bir olguyu somuta çevirdiğini biliyoruz. Pıaget’in tam tersine Gelman ve Gallistel okul öncesi dönemde çocukların sayı kavramını algılayabildiklerini savunuyorlar. Gelman 3 yaş ve üstü çocuklarda sayı saymanın kendiliğinden ortaya çıktığını söylüyor.
Aslında sayıların bir ritimden ibaret olduğunu söylesek çok doğru söylemiş oluruz. Her zaman matematiğin ezberden uzak bir düşünme sanatı olduğunu söylüyoruz. O halde çocuğun ezbere 100’e kadar sayması, karşılığını bilerek 3’e kadar saymasından önemsizdir. Çocuk nasıl bir şarkının ritmini sesiyle ifade ediyorsa, sayıların ritmine de o şekilde uyum sağlamalı ve sayıları da o ritimle söylemelidir.
Sayma beraberinde toplama, ekleme, artırma şeklinde kendini gösterecektir. Gruplama, sınıflandırma yine saymaya bağlı olarak hemen geliştirilebilecek konulardandır.
Rakamları yanlış yazabilen çocuklarda vardır ya da yazarken zorluk yaşayanlar, bu tarz problemler 1.sınıfta çözüme kavuşacaktır, eğer ki öğrencide zihinsel bir bozukluk yoksa. Problem 3. sınıfa kadar devam ederse, motor koordinasyon eksikliği, görsel problemler ve uzaysal organizasyon bozuklukları ve öğrenme engelleri olabileceği düşünülebilir (Kennedy ve Tipps 1997).
Sayı kavramı anlatılırken birebir eşleşme olarak çocuğun dokunduğu, gördüğü nesnelerden yararlanılmalıdır. Noktasal ifadelerle anlatım yoluna gidilebilir. Aksi halde çocuk hayal döneminde soyut bir sayı bomba paketini kucağına almış oluyor. Sonrasında da birçok problem beraberinde geliyor. Rakamlar birebir eşleşme olarak algılatıldıktan sonra oluşturma, toplama, çıkarma işlemlerine geçiş yapılabilir.
Yazar: Özge SEFİ