Serotonin beynimizdeki hücre nöronları arasında bir çeşit link sağlayan önemli bir kimyasaldır. Başka bir anlatımla; beynin değişik bölgelerinin birbiriyle iletişimini sağlamada önemli işlevi olan kimyasal bir iletici, bir nörotransmitterdir.
Serotonin Vücudun Hangi Fonksiyonlarını Etkiler?
Se
rotonin dediğimiz bu sinyal ve sinir taşıyıcı kimyasal iletici beyinden başka sindirim sisteminde ve kan trombosit hücrelerinde de bulunur. İnsan vücudunun toplam serotonin miktarının yaklaşık %2’si beyinde, %80 kadarı ise bağırsak hareketlerini düzenlemek için bağırsak mukozasındaki enterokromafin hücrelerinde bulunur.
Birden fazla fonksiyonu olduğu bilinen serotonin; kardiyovasküler sistem, kaslar ve endokrin sistemle birlikte, beyindeki yaygın dağılımı nedeniyle birçok psikolojik fonksiyonun düzenlenmesinde ve oluşmasında önemli rol oynar. Bu yüzden serotonin halk arasında ”Mutluluk Hormonu” olarak da bilinir. Son yapılan çalışmalarda süt bezleri üzerinde de etkili olduğu saptanmıştır. Serotonin:
*İştah
*Duygulanım
*Çeşitli sosyal davranışlar
*Cinsel davranışlar
*Uyku düzeni
* Hafıza ve öğrenme
*Isı regülasyonu yani beden ısı düzenlemesi
*Ağrı düzeyi ile yakından ilişkilidir.
Serotonin Eksikliğine Neden Olan Faktörler Nelerdir?
Vücut serotonin düzeyinin düşük olmasının nedenleri arasında; beyindeki kan akımının yavaşlığı, serotonin üretiminin az olması, serotoninin bağlanıp etki ettiği reseptör denen alıcıların az olması veya bozuk yapıda olmaları, serotonin üretiminde kullanılan triptofan maddesinin azlığı ya da başka hormonların düzeyindeki değişiklikler örn; kadın vücudundaki östrojen düzeyindeki azalma sayılabilir. Bunun yanında;
*Stres,
*Demir, kalsiyum, magnezyum, çinko, B3, B6, folik asit ve C vitamini eksikliği,
*Yorgunluk,
*Yetersiz uyku,
*Uzun süren açlıklar,
*İnsülin direnci,
*Yetersiz güneş ışığı,
*Çeşitli ilaçların yan etkileri de serotonin düzeyinin azalmasına neden olabilir.
Serotonin Eksikliği Belirtileri Nelerdir?
*
2Karamsar ve negatif bir ruh hâli, genel memnuniyetsizlik, özgüven eksikliği,
*Huzursuzluk, sinirlilik ve öfke kontrolünde zorlanma,
*Depresyon,
*Anksiyete, panik bozukluk, takıntı, çeşitli fobiler ve diğer obsesif kompülsif eğilimler,
*Baş ağrısı, sırt ağrısı ve fibromiyalji gibi kronik ağrılar,
*Obezite, anoreksiya, bulimia nevroza gibi yeme bozuklukları,
*Uykusuzluk
*Öğrenme zorluğu
Serotonin Doğal Yollarla Nasıl Desteklenir?
Serotonin dediğimiz sinir taşıyıcı kimyasal madde sadece vücut tarafından üretilir. Başka kaynaktan veya besinlerden alınamaz. Ama düzeyini ve üretimini desteklemek mümkündür.
Antidepresan olarak bilinen, serotonin sistemine ve düzeyine etki eden ilaçlar serotonin miktarını artırmaya yardımcı olurlar. Ve bu ilaçlar mutlaka belirli testlerden sonra doktor kontrolünde alınmalıdır.
Daha mutlu hissetmenin, pozitif olmanın, negatif düşüncelerden arınmanın, kaliteli uykunun, iyi çalışan sindirim sisteminin, yeme bozukluğunun önüne geçmenin, hatta bazı kronik ağrılardan kurtulmanın bir yolunun da serotonin miktarını artırmaktan veya düzenlemekten geçtiği unutulmamalıdır. Serotonin üretimini desteklemenin doğal yolları arasında hareket özellikle yürüyüş, günde 1,5-2 litre su içmek, ceviz, ayçekirdeği, yer fıstığı gibi kuruyemişler, süt ürünleri, yumurta, tahıllar, hindi eti, soya fasulyesi, mısır, bezelye, brokoli, muz, çilek, kivi, deniz ürünleri ve keten tohumu gibi Omega-3 yönünden zengin gıdalar ve bitter çikolata tüketmek sayılabilir. Başka bir sıkıntıya yol açmamak için bunları tüketirken miktarına dikkat etmek ve aşırıya kaçmamak önemlidir.
Yazar:Demet Katipoğlu