Herkes daha uzun yaşamak ister, ama gerçekten son 50 yılı ağrılar içinde ve hiçbir şey yapamayacak durumda türlü rahatsızlıklar içinde geçecekse, 120. doğum gününe ulaşmanın anlamı nedir? Daha uzun bir ömre odaklanmak yerine, daha uzun sağlıklı yaşamı hedeflemek daha anlamlı. Konuyla ilgili olarak, Brown Üniversitesi’nde sürdürülen araştırmalar, Sirt4 proteininin meyve sineklerindeki etkilerinin incelenmesi ile ulaşılan daha “uzun sağlıklı yaşam” bulgularından insanların nasıl yararlanacağı üzerinde yoğunlaştırıldı.
Sirtuin proteinleri metabolik süreçlerde yer almaktadır. Yaşlanmayla ve yaşla ilişkili hastalıklarla ilişkilendirilmektedir. Brown Üniversitesi araştırmacıları, proteinin etkilerini ve daha uzun bir sağlıklı yaşam için bu etkilerin nasıl manipüle edilebileceğini incelemek amacıyla metabolizma çalışmalarında ortak bir hayvan modeli olan meyve sineklerini kullandılar.
İnsan hücrelerindeki yedi sirtuinin üçü, hücrelerin enerji üreten kısmı olan mitokondride bulunmaktadır. Diğer taraftan, meyve sinekleri yalnızca bir mitokondrial sirtuine (Sirt4’e)sahiptir ve insanlarda da aynı proteinin bulunması deneyler için net bir zemin oluşturdu.
Araştırmacılar, Sirt4’ün rolünü tam olarak belirlemek için iki grup sineğin “mühendisliğini” gerçekleştirdi. Birinci gruptakiler yüksek Sirt4 üretimine sahip olurken, diğer grup bunu hiç üretemeyen sineklerden oluştu. Yüksek Sirt4’ü olanlar, ortalama sineklerden% 20 daha uzun süre sağlıklı olarak yaşarken, diğerlerinin sağlıklı yaşam ömrü kısaldı.
Araştırmacılardan Jason Wood’a göre, Sirt4’ün bir organizmanın ömründen ve metabolizmanın düzenlenmesinden sorumlu olduğu ve özellikle açlığa karşı metabolik yanıtı koordine ettiği kanıtlandı. Ayrıca, Sirt4 geninin, yüksek düzeyde faaliyetinin deneklerin ömrünü uzattığı da açıkça görülmüş oldu.
Araştırmacılar, Sirt4’e sahip olmayan sineklerin açlıkla karşılaştıklarında, normal olanlara göre çok daha hızlı öldüklerini keşfetti. Bedenlerinde hala besin maddeleri ve yağ vardı, ancak bu rezervlere erişemiyorlardı. Bu, Sirt4’ün, vücudun açlık durumunda, karbonhidrat yakımından yağ yakımına geçişini kontrol eden”yakıt anahtarı” rolünü oynadığını düşündürmektedir. Bu, bilim insanlarının açlığa odaklı bir diyet tekniği olan “kalori kısıtlaması”nın, sağlığa ve yaşam süresine neden yararlı olduğunun anlaşılmasına yardımcı olabilir.
Araştırmacılardan Stephen Helfand, Sirt4’ün metabolizma hastalıklarını iyileştirmeye yardımcı olacak cazip bir inceleme konusu olduğunu ve büyük olasılıkla uzun bir sağlıklı yaşamın anahtarı olabileceğini ileri sürüyor. Araştırma ekibi, Sirt4’ü neyin harekete geçirdiğini ve memelilerde, özellikle de insanlarda nasıl işlev gördüğünü öğrenmek de dahil olmak üzere Sirt4 üzerinde çalışmaya devam ediyorlar.
Kaynakça:
-Jason G.Wood, Bjoern Schwer, Priyan C.Wickremesinghe, Davis A.Hartnett, Lucas Burhenn, Meyrolin Garcia, Michael Li, Eric Verdin, Stephen L.Helfand, “Sirt4 is a mitochondrial regulator of metabolism and lifespan in Drosophila melanogaster”, Proceedings of the National Academy of Sciences, PNAS (2018).
-H.Yamamoto, K.Schoonjans, J.Auwerx,”Sirtuin functions in health and disease” Mol. Endoc. 21 (8), (2007).
Yazar: Oben Güney Saraçoğlu