Sofya, Avrupa Birliği üyesi Bulgaristan’ın başkentidir. Avrupa’nın en eski yerleşim yerleri arasında yer alan Sofya, Bulgaristan’ın en büyük ve en gelişmiş şehri olarak kabul edilir. Sofya’da yerleşim M.Ö. 5. Yüzyıla kadar dayanmaktadır. Günümüz itibariyle Yordanka Fandakova’ın belediye başkanlığını yürüttüğü Sofya, 492km karelik bir yüzölçümüne sahiptir. Deniz seviyesinde 500 ile 800m yükseklikte kurulmuş olan Sofya, yaklaşık olarak 1.3 milyon insana ev sahipliği yapmaktadır. Şehir Vitoşa dağlarının eteklerine kurulmuştur. Bu da aslında şehri stratejik bağlamda oldukça önemli kılan unsurların başında gelmektedir. Avrupa’nın en büyük 14. şehri olma özelliğine sahip olan Sofya, Balkan şehirleri arasında da ilk 5’te yer almaktadır. Sofya Balkan topraklarını bir ülke olarak kabul ettiğimiz zaman tam ortada yer alan bir şehir olarak oldukça stratejik bir konuma sahip kabul edilmektedir. Vitoşa Dağları’nın eteklerine kurulmuş olan Sofya, aynı zamanda Sofya Vadisinin de tam ortasında yer almaktadır. Şehrin kara ulaşımı ile 1 ila 2 saatlik mesafelerde Adriyatik ve Ege Denizine ulaşımı mümkün kılmaktadır. Bu iki deniz dışında Karadeniz de oldukça yakın bir mesafe de yer almaktadır. Şehrin içinden ve civarından birçok akarsu ve dere geçmektedir. Bunlar arasında en popüler olanı İskar Nehri’dir. İskar Nehri her yıl yüz binlerce turistin uğrak yerleri arasında yer almakta ve nostaljik bir öneme sahip olmaktadır. Bunun yanı sıra şehirde 49 mineral ve termal akarsu bulunmaktadır.
Şehir Bulgaristan ekonomisinin kalbi konumundadır. Bulgar ekonomisinin %76’lık bir kısmı Sofya şehrinden temin edilmektedir. Buda şehrin ne denli önemli bir konuma sahip olduğunu açığa 
çıkarmaktadır. Sofya civar şehirler olan Plovdiv, Burgas ve Varna’ya komşudur. Bu şehirler arasındaki mesafeler, Burgas ile 385km, Varna ile 450km ve Plovdiv’le de 150km’dir. Sofya’nın iklimi değişkenlik gösterse de genel olarak karasal bir iklim söz konusudur. Yıllık ortalama ısı 10.6 santigrat derece olarak tescillenmiştir. Ancak şehirde 24 Ocak 1942 yılında -28.3’lük bir sıcaklık ölçülmüş ve bu halen kırılamamış bir rekor olarak kayıtlarda yer almıştır. Ancak kış aylarında ortalama sıcaklık -5 ile 15 derece arasında değişkenlik gösterebilmektedir. Bölge genel olarak kar yağışının yoğun olarak gözlemlendiği alanlar arasında yer almaktadır. Bölgede kışın ortalama 60 gün boyunca kar tabakası yerden kalkmamaktadır. Ve bu tabaka 100cm civarında olmaktadır. Sofya’da bugüne kadar ölçülmüş en yüksek kar kalınlığı ise 198cm olarak kayıtlara geçmiştir. Bu değer 1939/40 sezonunda ölçülmüştür. Yazları şehir oldukça sıcak ve kurak geçmektedir. 35 santigrat derecelerin ölçüldüğü Sofya’da rekor derece ise 41 olarak kayıtlara geçmiştir. Ancak ortalama sıcaklık 24 santigrat derece civarındadır.
Şehir bir dönem Osmanlı İmparatorluğu himayesinde kalmıştır. Osmanlıdan ayrılmasın ardından ise İkinci Dünya Savaşı’nda Almanların kontrolüne girmiştir. İkinci Dünya Savaşı’nda Bulgaristan Almanya ile müttefik olmasından ötürü stratejik bir öneme sahip olmuştur. Ancak şehir sonrasında Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği tarafından işgal edilmiştir.
Yazar:R. Emir Karasu