Osmanlı devleti zamanında soyadı olarak isiM yanına baba adı, doğum yeri ya da bağlı bulundukları boyun isimleri yazıyordu. 21 Haziran 1934 yılında çıkarılan Soyadı Kanunu ile her Türk kendi adından başka olarak ailesi ile birlikte ortak olarak kullanacağı bir soyadı alması karara bağlandı.
Soyadı Kanunun İlk 4 Maddesi
21 Haziran 1934 yılında karar alınarak çıkarılan Soyadı Kanunun ilk 4 maddesi;
Madde 1 Her Türk kendi öz adından başka soyadını taşımaya mecburdur.
Madde 2 Söyleyişte, yazışta ve imzada öz ad önde, soyadı sonda kullanılır.
Madde 3 Rütbeye uygun olmayan durumlarda bununla beraber ,memuriyet ,yabancı ırk aşiret durumlarında soyadı kabul edilmeyebilir.Ayrıca, millet isimleri ile umumi edeplere uygun olmayan ve iğrenç ve gülünç olan soyadı hiç bir şekilde kullanılamaz,kabul edilmez.
Madde 4 Soyadı seçme vazifesi ve de hakkı evlilik birliğinin reisi olan kocaya aittir.
Kullanılması Yasak Olan Soyadları Nelerdi?
1934 yılında çıkarılan bu kanunun gereği olarak bazı soyadların kullanılması yasaklandı. Soyadı olarak kullanılamayacak olan bu isimler; hacı, ağa, hafız, hoca, molla, efendi, beyefendi, bey, hanım, hanımefendi, hazret, paşa gibi lakap ve de unvan olarak kullanılabilecek olanlardır.
Gazi Mustafa Kemal İsminin Değiştirilmesi
Mustafa Kemal “Gazi Mustafa Kemal ” olarak anılan ismini “Kemal Öz” olarak kaydettirdi. 24 Kasım 1934 tarihinde ise 2587 sayılı kanun ile “Kemal Atatürk ” olarak değiştirildi. 17 Aralık 1934 tarihinde ise “Atatürk” soyadının başkası tarafından kullanılamayacağına ilişkin kanun kabul edildi.
Kaynakça:
Bilim.org
Yazar: Suna Korkmaz