Bilgiustam
Bilgiyi ustasından öğrenin

Süleyman Demirel Kimdir?

0 522

6997_demirelSami Süleyman Gündoğdu Demirel 1 Kasım 1924 tarihinde Isparta ilinin Atabey ilçesine bağlı olan İslamköy’de doğmuştur. Babasının ismi Hacı Yahya Demirel, annesinin ismi ise Hacı Ümmühan Demirel’dir. Babasının yeğeninin kızı olan Nazmiye Demirel’le 1948 senesinde evlenmiştir. Süleyman Demirel 10 yıldan fazla süreyle başbakanlık yapmış, Türkiye Cumhuriyeti’nin 9. Cumhurbaşkanı olmuş bir siyasetçidir. Siyasete atılmadan önce icra ettiği meslek ise inşaat mühendisliğidir. 1950 senesinde Elektrik İşleri Etüd İdaresi’nde çalışmaya başlamıştır. ABD’de sulama ve elektrik konularında çeşitli çalışmalar yapmıştır. Türkiye’ye döndükten sonra 1953’te Seyhan Barajı’nın inşaat çalışmaları başladığı sırada o zamanki başbakan Adnan Menderes’in dikkatini çekmiş ve 1954 senesinde Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü’nde Barajlar Dairesi Başkanlığı’na atanmış, bir yıl sonra da Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü’ne tayin edilmiştir. Demirel böylelikle Türkiye’nin en genç genel müdürü olarak tarihe geçmiştir. 1962 – 1964 yıllarında ODTÜ’de inşaat mühendisliği alanında öğrencilere dersler vermiştir.

Öğrenim Hayatı

6997_halki-fiseklemek-ve-suleyman-demirelİlköğrenimini köyünde, ortaokulu ve liseyi de Isparta ve Afyon’da okumuştur. 1949 senesinin şubat ayında İstanbul Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi’nden mezun olarak inşaat yüksek mühendisi ünvanını almıştır.

Siyasi Kariyeri

Süleyman Demirel 1962 senesinde siyasete atılmıştır. Adalet Partisi’nden siyasete giren Demirel 1962’de Adalet Partisi’nin 1. kongresinde genel idare kuruluna seçilmiştir. 28 Kasım 1964 tarihinde Adalet Partisi genel başkanı olmuştur. 1965 genel seçimlerinde Adalet Partisi, Demirel’in genel başkanlığında halktan yüzde 52,8 oranında oy almıştır. Bu seçimlerin sonunda Isparta milletvekili seçilen Demirel ilk kez meclise girme mutluluğunu yaşamış ve 30. Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti’ni kurarak Türkiye’nin 12. başbakanı olmuştur. 1965 -1971 yılları arasında Demirel’in başbakanlık yaptığı dönemde Boğaziçi Köprüsü, Keban Barajı vb gibi büyük projelere imza atılmıştır. 1971 yılının mart ayında hükümete gönderilen muhtırayla birlikte (12 Mart muhtırası) Demirel görevinden istifa etmiştir. Daha sonra 31 Mart 1975’te koalisyon hükümetinin (AP, MSP, MHP, CGP) başbakanı olarak tekrar göreve gelen Demirel 1977 senesinde yapılan seçimlerde Cumhuriyet Halk Partisi’nin ardından ikinci parti olmasına karşın Bülent Ecevit liderliğindeki hükümet güvenoyu alamadığından ötürü hükümeti kendisi kurmuş ve yine bir koalisyon hükümetinin (AP, MSP, MHP) başbakanı olmuştur. 31 Aralık 1977 tarihinde Cumhuriyet Halk Partisi’nin gensoru önergesiyle hükümeti düşürülmüştür. Daha sonra 1979 yılının kasım ayında dışarıdan desteklenerek kurulan azınlık hükümetinin başbakanı yine Süleyman Demirel olmuştur. 12 Eylül 1980 tarihinde askeri müdahaleyle başbakanlık görevi sona eren Demirel, Hamzakoy’a götürülmüş ve burada yaklaşık olarak 1 ay süreyle tutulmuştur. Adalet Partisi de 16 Ekim 1981 tarihinde kapatılmıştır. 1982 6997_imagesAnayasası’yla birlikte 10 yıllık siyasi yasağa maruz kalan Demirel’in 10 yıl dolmadan halk oylamasıyla 1987 yılında siyasi yasağı kalkmıştır. Böylece Demirel tekrar aktif siyasete atılma şansını elde etmiştir. 24 Eylül 1987 tarihinde Doğru Yol Partisi’nin genel başkanı seçilmiştir. 29 Kasım 1987 genel seçimlerinde TBMM’ye Isparta milletvekili olarak girmiştir. 29 Ekim 1991 genel seçimlerinde ise genel başkanlığını yaptığı Doğru Yol Partisi yaklaşık olarak aldığı yüzde 27 oy oranıyla birinci parti olmuştur. Demirel 20 Kasım 1991 tarihinde koalisyon hükümetinin başbakanlık koltuğuna oturmuştur. Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı olana kadar başbakanlığını sürdüren Demirel’in 16 Mayıs 1993’te başlayan cumhurbaşkanlığı görev süresi 16 Mayıs 2000 tarihinde son bulmuştur. Cumhurbaşkanlığı görev süresinin bitmesiyle aktif siyaset yaşamını sonlandıran Süleyman Demirel’in memur olduğu dönemden cumhurbaşkanlığının bitimine kadar geçen süre içerisinde kullandığı eşyaların sergilendiği müze (Süleyman Demirel Demokrasi Ve Kalkınma Müzesi) Isparta ilinde 26 Ekim 2014’te açılmıştır.

Yazar:Dorukan Çelik

Cevap bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

Bu web sitesi deneyiminizi geliştirmek için çerezleri kullanır. Bununla iyi olduğunuzu varsayacağız, ancak isterseniz vazgeçebilirsiniz. Kabul etmek Mesajları Oku