Birçoğumuzun araç içinde hareket halinde olduğumuz zamanlarda midesi bulanmaktadır. Bu mide bulantısı bazı kişilerde sık sık tekrarlanmaktadır. Taşıt kısa bir mesafe bile gitse midemizde rahatsızlık hissetmekteyiz. Yapılan araştırmalara göre ülkemizde yaklaşık olarak 3 milyon kişi seyahat sırasında mide bulantısı geçirmektedir.
Bu mide bulantısının sebebini açıklayacak olursak;
Dış kulağımızın görevi sesleri duymamızı sağlamaktır. İç kulak ise duyma olayıyla ilgilenmemektedir. İç kulağın asıl görevi dengemizi sağlamaktır. İç kulağımızın içinde sıvı vardır. Araç içinde iken hareket halinde olmaktayız. Aracın hareket etmesiyle birlikte iç kulağımızdaki sıvı çalkalanmaktadır. Bu sıvının çalkalanması sonucu sinir sistemimiz aracılığıyla beyin uyarılmaktadır.
Araba tutması olayı beyimize giden uyarılarla ilgilidir. Araç içinde gazete,dergi okuduğumuzda ya da araba içindeki nesnelere baktığımızda gözlerimizden beynimize sinyaller gitmektedir. Bu sinyallerde hareket halinde olmadığımız beyine bildirilmektedir. Beyin hareket olmadığımızı algılar. Ancak iç kulağımızdaki sıvı ise sürekli çalkalanmaktadır. İç kulağımız ise sinir sistemi aracılığıyla beyine farklı bir mesaj vermektedir.İç kulağın verdiği mesajla hareket halinde olduğumuzu beynimize bildirir. Bu farklı sinyalleri alan beyin bu durumu kontrol etmekte zorlanır. Bu farklı mesajlarla birlikte midemiz bulanmaktadır. Bu durum halk dilinde araba tutması olarak bilinmektedir.
Bu mide bulantısı türü sadece araba içinde gerçekleşmez. Deniz yolculuklarında mide bulanmasının kaynağında da aynı durum yatmaktadır. Ancak denizdeki hareket üç boyutlu bir yapıya sahiptir. Yolculuk olayına daha fazla konsantre olduğumuz için meydana gelebilecek mide bulantısının etkisi daha fazla olmaktadır. Araba yolculuklarında bu durumun meydana gelme oranı yaklaşık olarak % 7 iken, gemi yolculuğunda bu oran % 25 çıkmaktadır.
Araba Tutmasının Belirtileri
– Baş ağrısı
– Bulanık görme
– Baş dönmesi
– Mide bulantısı ve kusma ihtiyacı
– Nabız yükselmesi
– Stres
– Denge bozukluğu
– Panik hissi
Taşıt Tutmasından Kurtulmanın Yolları
Taşıt içindeyken önce yakına sonra uzağa bakmalıyız. Bu durumu belli aralıklarla tekrarlamalıyız. Dikkat edecek olursak taşıtı kullanan kişide bu olay gerçekleşmemektedir. Çünkü kendisi trafiğe odaklanmıştır. Gözleri sürekli takip halindedir. Yakındaki cisimleri ve uzaktaki cisimleri duruma göre takip etmektedir. Taşıt tutması küçük yaşlarda sıklıkla görülmektedir.Özellikle çocuklarda çok fazla meydana gelmektedir. Çünkü yaşımız ilerlediği sürece yaptığımız taşıt yolculuğu sayısı artmaktadır. Bu yolculuk sayılarının artması sonucunda artık iç kulakta sallanmaya karşı olan hassasiyet azalmaktadır.Beynimize gönderilen mesaj eskisi kadar etkili olmamaktadır.
Taşıt tutmasına karşı bazı önerileri dikkate almalıyız. Araç içinde kitap okumamalıyız. Çünkü bu durumda gözlerimizden beynimize giden bilgi beyni yanıltmaktadır. Özellikle zihinsel bir durumla ilgilenin. Bazı şeyleri düşünebiliriz.Hayal kurmak ya da plan yapmak zihinsel bir uğraş olacaktır. Ayrıca ani baş hareketlerinden uzak durmamız gerekmektedir. Araç içinde beslenmemize de dikkat etmeliyiz.Mide bozucu besinler alınmalıdır. Yani nikotin, kafein ve tuz gibi besinler kullanılmamalıdır. Seyahatimiz sırasında stres yapmamalıyız.
Taşıt bulantısının atlatılması için tıbbi ürünlerde tavsiye edilmektedir. Taşıt tutmasına karşı ilaçlar üretilmiştir. Gerekirse bunlar kullanılabilir. Ayrıca iç kulaktaki sıvıyı kontrol altına almak ve beynimize mesaj yollanmasını önlemek için üretilen kulak arkası bantları da kullanılabilir. Bu bantlara scopolomine adı verilmektedir.
Araç tutmasından insanlar farklı oranda etkilenmektedir. Yapılan araştırmalara göre bazı insanlarda araba tutması olayının görülmemesinin sebebi genetik olarak açıklanmıştır.
Sebebi pek açıklayıcı olmamış. Beynimize kulaktan ve gözden giden giden sinirler karışıyor ve bu durum mide bulanmasına sebep oluyor. Doğal olarak, “Ne alaka?” diyorum. Ama yine de ellerinize sağlık.