Tripoli ya da biz Türklerin dediği gibi Trablusgarp, Kuzey Afrika kıtasında yer alan ve de bu bölgenin en önemli ülkelerinden biri olan Libya’nın sınırları dahilinde bulunan bir şehirdir. Bu şehir, Türk ve dolayısıyla Osmanlı tarihi açısından son derece önemli kabul edilir. Libya, bir Afrika ülkesi olup, sahip olduğu enerji kaynaklarıyla birçok Avrupa ülkesinin dikkatini çeker. Söz konusu bu ülkeye başkentlik görevini üstlenmiş olan şehir, Trablusgarp’tır. Bu anlamda Libya için siyasi, ekonomik, kültürel ve de akademik olarak merkezlik görevini gören kent, vazgeçilmesi imkansız son derece stratejik bir yer haline gelmiştir. Osmanlı İmparatorluğu, bir döneme damgasını vurduğu vakit, Kuzey Afrika’nın Akdeniz hattı boyunca birçok şehrini ele geçirmiştir. Bu ele geçirilen şehirler arasında en önemlisi hiç şüphe yok ki, Trablusgarp‘tır. Osmanlı İmparatorluğu döneminde Kuzey Afrika’da yer alan Osmanlı topraklarının buradan kontrol altına alınması şehrin Osmanlı tarihi açısından önemini artırır. Her ne kadar uzun bir süre Osmanlı İmparatorluğu toprağı olsa da, şehir sonrasında 1911 yılında çok dramatik bir şekilde adeta İtalyanlara hibe edilmiştir. 1900’lü yıllarda Osmanlı İmparatorluğu’nun çöküşü hiç olmadığı kadar hızlanmış ve bu dönemde elde kalan Afrika topraklarının tamamı elden çıkmıştır. Bunlar arasında en önemlisi hiç şüphe yok ki, Trablusgarp olmuştur.
İtalya’nın ana karasına son derece yakın olan Trablusgarp, bu anlamda İtalyanların göz koyup ele geçirdiği en önemli Osmanlı toprakları arasında sayılır. Hatta kimilerine göre bu İtalyanlar tarafından ele geçirilmiş olan en önemli Osmanlı toprağıdır. Çünkü Trablusgarp’ı ele geçiren Kuzey Afrika’ya da bir şekilde hakim olmayı başarmaktadır. Gerek Osmanlı İmparatorluğu ve gerekse de İtalya İmparatorluğu döneminde manda pozisyonunda olan Trablusgarp, ilerleyen yıllarda ait olduğu Libya’yla beraber bağımsız bir coğrafya haline gelmiştir. Günümüz Libya toprakları ele alındığında ülkenin kuzey hattında yer alan ve de Akdeniz’e kıyısı olan şehir, bu anlamda ülke için oldukça stratejik bir noktadır. Ülkenin sahip olduğu doğal kaynakları, liman üzerinden gerek Avrupa gerekse de Kuzey Amerika ve Asya pazarına ulaştıran Trablusgarp, bu sayede ülke için stratejik bir öneme sahip olmaktadır. Bakıldığında dünya üzerindeki en yaşlı kıtalardan biri olan Afrika’nın en eski şehirleri arasında sayılan Trablusgarp, M.Ö. 7’nci yüzyıla kadar uzanan bir tarihe sahiptir. Bu anlamda modern insan izlerinin rastlanıldığı en eski topraklardan olan Trablusgarp, bilim insanları için bulunmaz bir coğrafyadır.
Günümüzde ekonomik olarak yer altı kaynaklarına güvenen Libya’nın bu yer altı kaynaklarını pazarladığı en önemli merkez olan Trablusgarp, nüfusu ile de ülke sınırları dahilinde yer alan en kalabalık şehir olarak dikkatleri çeker. Bu şehir, sınırları dahilinde yaklaşık olarak ülkede yer alan nüfusun yüzde 20’sine yakınını tek başına barındırır. Trablusgarp’ın elde edilen son veriler uyarınca nüfusu 1,2 milyon seviyelerindedir. Trablusgarp‘a ulaşmak istiyorsanız ve de Türkiye’de yaşıyorsanız bu durumda işiniz kolaydır. Türkiye üzerinden Türk Hava Yolları’nı tercih ederek şehre ulaşmak mümkündür. Ortalama seyahat süresi 3 saat kadardır. Bu kimi zaman izlenecek rotaya göre değişiklik gösterebilir. Trablusgarp‘a seyahat etmeden önce son olarak güncellenmiş olan vize kurallarına dikkat ediniz.
Yazar:Emir Karasu