Avrupa Birliği’yle Türkiye arasında 1960’lardan bu yana çok sıkı bir üyelik dönemi yaşansa da Türkiye, bir türlü tam üye olmayı başaracak hamleleri zamanında yapamamıştır. Aslında birçok uluslararası siyasetçiye ve de bilim insanına göre de, Türkiye şartları sağlamış olsaydı dahi, tam üye olması mümkün olmayacaktı. Gerçeğin ne olduğunu kestirmek son derece güç olsa da bilinen tek şey, ülkemizin üyelik müzakerelerini yürütme konusunda eskisi kadar da hevesli olmadığıdır. Bu aslında Avrupa Birliği tarafında da açıkça görülen bir durumdur. Bir anlamda Türkiye de tam üye olup olamayacağı konusunda şüphelidir. 1960’larda başlayan bu serüven, çok sayıda iki anlaşmanın akdedilmesini de beraberinde getirmiştir. 1963 yılında o dönemin Avrupa Ekonomik Topluluğu’yla Ankara Anlaşması’nı imzalayan Türkiye, böylece Avrupa Birliği’yle ticari ilişkilerini güçlendirmeyi amaçlamıştır. Söz konusu bu anlaşmaya göre Türk vatandaşları 1973 yılıyla beraber Avrupa Birliği’nin bir parçası olan İngiltere, iş kurma vesilesiyle gidebilecektir. Aslında bu anlaşma kısmen de olsa Türklere Birleşik Krallık pasaportu alma hakkı tanımıştır. Başka bir ifadeyle Türk vatandaşları Birleşik Krallık ya da başka bir ifadeyle İngiliz vatandaşı olmak istiyorlarsa, bu anlamda Ankara Anlaşması’ndan istifade edebilirler. Ankara Anlaşması’nı teme alarak Birleşik Krallık’a yerleşmek yapılacak ilk iş olmalıdır. Sonrasında izlenecek prosedürler Birleşik Krallık vatandaşı olmak mümkün olacaktır.
Öncelikle bilinmesi gereken Türklerin, Avrupa Birliği ve Amerika Birleşik Devletleri de dahil olmak üzere dünya üzerinde var olan ülkeler arasında en kolay vatandaşlık alabileceği ülke Birleşik Krallık’tır. Bunun nedeni, taraflar arasında 1963 yılında imzalanan Ankara Anlaşması olarak gösterilebilir. Bu anlaşma 1960’ların şartlarında esnek düzenlemelere sahip olmasına karşın imzalanmış ve ayrıca hiçbir şekilde değiştirilemeyeceği de karara bağlanmıştır. 1960’lı yıllarda günümüzde olduğu kadar ağır bir göçmenlik politikası yoktu. Bu da o dönem için var olan uluslararası anlaşmaların, günümüze kıyasen son derece hafif kalmasına neden olmuştur. Hal böyle olunca, her yıl binlerce Türk vatandaşı Ankara Anlaşması’na istinaden, Birleşik Krallık’ta iş kurma niyetinden bahisle vize başvuru yapmaktadır. Elde edilen vize sonucunda ilk olarak 1, sonraki süreçte 3 yıllık ve nihayetinde süresiz oturma izni hakkı kazanılmaktadır. Birleşik Krallık’ın vatandaşlık mevzuatına göre, bir yabancı uyruklu şahıs, kesintisiz 5 yıllık süre boyunca yasal olarak Birleşik Krallık sınırlarında ikamet ederse, 5’inci yılından sonraki ilk yıl sonunda Birleşik Krallık vatandaşlığına başvuru yapabilir. Bunun belli başlı şartları var ve bu süre kuralı en önemlisi olanıdır. Ayrıca 6 yıllık sürede geriye doğru olan 5 yılda toplam 450 günden fazla ülke dışında bulunulmuş olunmamalı ve ayrıca başvuru tarihinden geriye doğru 365 gün içinde 3 aydan daha uzun bir süre boyunca ülke dışında kalınmaması şartı vardır.
Görüldüğü gibi süre şartı açık ve nettir, Türk vatandaşları Birleşik Krallık vatandaşlığına en çok başvuru yapan yabancı uyruklular arasında bulunur. Bu sayı son yıllarda Avrupa Birliği vatandaşlarının da başvuru yapması üzerine üst sıralardaki yerini kaybetmiştir. İngiltere yasal bir şekilde yaşıyorsanız ve de vatandaşlık alma fikriniz varsa bu Türk vatandaşlığından çıkma zorunluluğu içermez. Başka bir ifadeyle hem Türkiye hem de Birleşik Krallık çifte vatandaş olmanız konusunda size imkan sağlar. Vatandaşlık başvurusu öncesinde güncellenen kanun uyarınca ayrıca geçerli bir dil belgesine de sahip olmanız gerekir. Bunun istisnası 65 yaş üzeri olmanız ya da işitme engelli olmanızdır. Birleşik Krallık vatandaşlığının başvurusunda aşağı yukarı 1500 sterlin harç yatırmanız gerekir. Aile başvurularında bu rakam daha da artar. Söz konusu Birleşik Krallık pasaportu, dünyada Alman ve İsveç pasaportundan sonra gelir ve de en iyi vizesiz seyahat hakkı veren üçüncü pasaporttur.
Kaynakça:
http://m.ingilterekonsoloslugu.net/ankara-antlasmasi-ingiltere-vatandasligi
Yazar:Emir Karasu