Bilgiustam
Bilgiyi ustasından öğrenin

Üretim Yeri İle Ham Madde Kaynağı Arasındaki Mesafenin Önemi Nedir?

0 1.439

5532_hammadde_pamuk1Özel teşebbüs açısından belli sektörlerde yer alan kuruluşlar, ana amaç olarak yüksek kar elde edimini belirlerler. Ki bu durum, oldukça normal ve doğaldır. En az girdi ile, en çok çıktıyı amaçlayarak, maksimum verimlilik endeksli kar marjları, pek çok etkene bağlı olarak ortaya çıkmaktadır. Bu etkenlerin içinde işçilik giderleri, sektörel fırsatlar, yine sektörel tehlikeler, değişken giderler, ulaşım ve lojistik masrafları gibi kalemler bulunmaktadır. Bir ürün üretilecek ve bu ürün üzerinden ticaret yapılacak ise, akla gelen ilk gider kalemi, hammadde ihtiyacı ve temini olacaktır.

Üretimin ana unsuru, işlenecek bir hammadde bütününün varlığıdır. Gömlek dikmek için iplik, peynir yapmak için süt, kağıt üretmek için ağaç, merdiven yapabilmek için demir, yakacak kömür ortaya çıkarabilmek için kömür madenleri gibi birçok ürün ve hammadde ilişkisi, sektörlerin olmazsa olmaz durumunu tanımlamaktadır. Hatta, işletmelerin kuruluş aşamasında dahi, yer seçimi optimizasyon çalışmalarındaki en önemli faktörlerden biri, hammaddenin temininde ve yardımcı maddelerin hazır bulundurulmasında sıkıntı yaşanmaması kıstasıdır. Burada ise, hammaddenin kalitesi ve ulaşımın kolay olması, kritik bir karar verme adımıdır.

5532_hammadde-02Şöyle ki, işletme kurulduğu yer olarak, hammadde kaynaklarına yakın olmak istemektedir. Öncelikle bu istek, tedarik süresi ve giderleri ile doğrudan alakalıdır. Eğer, işletmenin kendisi ile hammadde kaynağı arasında 10 kilometre varsa, bu hem ulaşım masrafı olarak, hem de hammadde tedariği süresi açısından büyük avantajdır. Ancak işletme ile kaynak arasında, 200 kilometre gibi bir mesafe var ise, bu durum çok kısa sürede oldukça fazla bir masraf ve vakit kaybı olarak işletmenin karşısına çıkacaktır. Mesafe ve yol durumları, ürün fiyatlarını da doğrudan etkilemektedir. Yüksek giderli bir ürüne, diğer giderler de yansıtılıp, son olarak da hedef kar marjı eklendikten sonra, son tüketici noktasında aşırı bir fiyat ile alıcı arayacaktır. Bu da hem müşteriler, hem de şirket adına olumlu bir durum değildir.

5532_kuresel_ticaretKimi sektörlerde, hammadde tedariği az ya da yılda birkaç seferde halledilebilecek şekilde olduğu için, bu durum çok önemsenmemektedir. Ancak maden işletmeleri, ağır sanayi işletmeleri, termik santraller, gıda alanındaki sebze, meyve ve balık konserve fabrikaları gibi iş kolları, genel olarak hammadde kaynağına yönelerek üretim alanı oluştururlar. Bu noktada farklı bir kıstas da, son ürünlerin pazar alanının yeridir. Yani, işletme, hem hammadde kaynağına, hem de ürettiği ürünü satabileceği pazara yakın olmak zorundadır. Çünkü, aynı hammadde kaynağına yakınlıkta olduğu gibi, hedef kitleye yönelebilmek adına, ürünlerin satılacağı Pazar mevkisine yakınlık da, işletmeler açısından büyük önem taşımaktadır. Bu seferki karar aşamasında da, hammaddenin spesifik özellikleri devreye girmektedir. Eğer ki hammadde, tedarik aşamasından sonra girdiği üretim aşamasında, hacim ya da ağırlık olarak çok büyük kayıplara uğruyor ise, taşınması ve tedarik süreci de çeşitli sorunlarla karşılaşmakta ise, hammadde kaynağına yakın şekilde kurulan şirket bu sıkıntıları aşabilecektir. Sadece, pazara yakınlık kısmı dengelenmek zorunda kalınacaktır. Kaldı ki, işlenecek hammadde depolanabilir ise, işleme aşamasında da çok büyük değişikliklere uğramamaktaysa, hedef pazar alanına yakın kurulan işletmeler, durumlarını avantaja çevirebilmektedirler.

Sonuç olarak, her işletmenin kar amacı güttüğü unutulmamalı, giderler azaltıldığı ölçüde karlılık artacağı için, pazar yerlerine uzak kalmamak ve hammadde kaynağına yakınlık konularında denge kurulması zorunlu hale gelmektedir. Hammadde kaynağının dibinde yer alıp, dünyanın öbür ucuna satış yapmaya çalışan bir şirket bunu başaramayacağı gibi, satışın yapıldığı mevkiye kurulup da, yine dünyanın diğer ucundan hammadde temin etmeye çalışan bir şirket de çok uzun ömürlü olamayacaktır. Önemli olan, yüksek karlılık ve düşük gider bazlı hareket edilebilmesi ve sağlam optimizasyon çalışmalarının yapılabilmesidir.

Kaynakça:
http://www.ekodialog.com/isletme_ekonomisi/isletme_kurulus_yeri_secimi.html

Yazar:Baran Akçok

Bunları da beğenebilirsin
Cevap bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

Bu web sitesi deneyiminizi geliştirmek için çerezleri kullanır. Bununla iyi olduğunuzu varsayacağız, ancak isterseniz vazgeçebilirsiniz. Kabul etmek Mesajları Oku