Dünyanın en işlek havalimanlarından biri olan Los Angeles Uluslararası Havalimanı (LAX)da, bir Boeing 737 inişe geçtiği sırada feci bir şekilde alevler içinde infilak etti.
Birçok kişi bunun bir terör saldırısı olduğunu sanmıştı çünkü Körfez Savaşı zamanıydı ve Amerikalılar olası saldırılara karşı uyarılmışlardı. İtfaiyeciler alevleri kontrol altına almaya başladığında ekipler kurtulanları aramaya başladı ancak kalıntıların ortasında öyle dehşet verici bir şey bulunuyordu ki bu olaya dahil olan herkesi kazanın son 15 dakikasını tüm detaylarıyla yeniden incelemeye zorlayacaktı. US Air 1493 Los Angeles Havalimanına doğru yol alıyordu.Bu havalimanı uluslararası yolcular için bir bağlantı alanı niteliğindeydi. 89 yolcusu bulunan uçak tam dolu değildi, Boeing 737 Los Angelesa yaklaşırken Trafik Kontrolörden hızlı alçalma tavsiyesi aldı. Bunun nedeni üstlerinden geçen başka bir uçağa yol açmaktı. US Air mürettebatı tavsiyeye uydu ve söyleneni yerine getirdi ve alçaldı.
Los Angeles Havalimanına iniş, pilotlar için çok zorlayıcı olabiliyordu bunun nedeni hava trafiğinin çok kalabalık olmasıydı. Ortalama her 50 saniyede bir uçak iniyor ve kalkıyordu. 4 pistten her biri iniş ve kalkış için kullanılıyordu. Uçak park yerleri onlarca noktada pistle kesişiyordu. Kule kontrolörlerinin verdiği direktifleri takip eden pilotlar için bu adeta bir dur kalk labirentine dönüşüyordu. Yerden 12 kat yükseğe yerleştirilmiş trafik kontrol kulesindeki görevliler havalimanına gelip giden uçakları keskin bir biçimde görüş imkanına sahipti. Uçuş izni, dağıtım kontrolörü, uçuş bilgilerini dört ayrı kontrolörle paylaşırdı. İki yer kontrolörü kapılar ve pistteki uçaklardan diğer ikisi ise, uçakların kalkış ve inişinden sorumluydu. O akşam yerel kontrolör Robin Wascher iki pisti denetlemekle görevliydi bunlar 24 sol ve sağ pistleriydi (24L-R). Wascher inen ve kalkan uçakları takip edebilmek için uçuş şeritlerini kullanıyordu. 1493 nolu US Air uçağı havalimanından yaklaşık 13 km uzaklıktaydı. pilotlar uçağı iniş konumuna getirmişlerdi. Pilotlar Los Angeles Kule ile iniş talimatları için iletişime geçmişlerdi ancak Robin Wascher diğer uçaklarla ilgileniyordu ve telsiz çağrısına yanıt vermiyordu. Havalimanına gittikçe yaklaşan US Air hala iniş izni alamamıştı. Kaptan bir kez daha kule ile irtibata geçti çünkü kuleden iniş izni alması gerekiyordu ancak Robin Washer hala diğer uçaklara odaklanmış durumdaydı. 1493 sefer sayılı uçak pistten sadece 1 dakika uzaklıktaydı artık git gide piste yaklaşıyordu ancak halen iniş izini onaylanmamıştı bu duruma ‘Short-Final denilir. Short-Final, inişe 2 dakika kala halen izin alamayan uçaklar için söz konusu olan bir durumdur. İnişe 45 saniye kala Robin Washer, 24L pisti için US Aira iniş izni verdi. US Air yere henüz inmişti ki infilak ederek alevler içinde Los Angeles Havalimanına çarptı. Yolcular dehşet içindeydi. Kulede ise olanlar yüzünden durmak yoktu çünkü diğer uçaklar hala iniyor ve kalkıyordu, kontrolörlerin inişleri güvenli bir yere yönlendirmesi gerekiyordu kalkışlar ise zaten iptal edilmişti.
1493 numarlı uçağın kabini zehirli dumanla doluyordu yolcuların bir kısmı uçağın arka kapısına doğru koşuyordu. Rosa Reynoso havalimanı polisi olarak olay yerine ilk ulaşanlardandı ve yolcuları yanan enkazdan uzaklaştırmaya çabalıyordu. Dakikalar içinde daha fazla yardım personeli olay yerine geldi ve kurtarma çalışmaları hızlandı; ancak birçok yolcunun bacakları kırılmıştı. Kesikler içinde kan kaybedenler vardı. Hayatta kalanları arama çalışması devam ederken itfaiyeciler hayret verici bir şey buldular. Buldukları şey bir pervaneydi o pervanenin orada olması enkaz mahalinde iki uçak olduğunu gösteriyordu. Durumu Trafik Kontrol Şefine bildirdiler ve tüm kontrolörler tüm fişleri kontrol ettiler ancak pistte kalkış için izin bekleyen bir uçak yanıt vermiyordu.
Uçak 24L için beklemedeydi. Çok geçmeden US Air’ın bekleyen bu uçağa çarptığı anlaşıldı. Robin Wascher dalgınlıkla iki uçağıda aynı piste yönlendirmişti bu bir faciaya sebep olmuştu. Diğer uçak bir Cessna idi. Cessnalar küçük pervaneleli uçaklardır ve Boeing 737’lere oranla çok hafif ve kırılgan yapıdadırlar. Bu durum Cessna’nın 737 tarafından biçilmesiyle sonuçlanmıştır. Cessnada bulunan 4 kişi de yaşamını yitirmiştir. Bu kazada suçlu sadece Robin Wascher değildi. Los Angeles Uluslararası Havalimanı pistte taxi esnalarında kazaya karışan sabıkalı bir havalimanıydı.
Kusurlu ışıklandırması vardı. Bunların değiştirilmesi gerektiği belirtilmişti ancak hiçbir önlem alınmamıştı ayrıca Trafik Kule tüm pistlere yeteri kadar mesafede değildi. Dürbünle takip edilen uçuşlar vardı. Bu kazanın ardından tüm aksaklıklar giderildi. Havalimanının tehlike arz eden kısımları geliştirildi. Ayrıca Kontrolör Robin Wascher görevinden ayrıldı ve psikolojik tedavi gördü.
Yazar:Rahman Karasu
Hatalı bilgi vermişsiniz. US Air 1493 ile SkyWest 5569 kazaya karışıyor. Ortada bir Cessna uçağı yok. SkyWest uçağı bir Swearingen Metroliner ve 10 yolcuyla 2 mürettebatı var, kazada herkes hayatını kaybediyor. Swearingen Metroliner, Boeinge göre küçük bir yolcu uçağı. ‘Havalimanı pistte taxi esnalarında kazaya karışan sabıkalı bir havalimanıydı.’ cümlesi de hatalı onun yerine ‘Havalimanı pist ihlalleri konusunda sabıkalı bir havalimanıydı.’ demek daha doğru olur. Kazada radar sisteminin çalışmamasının da etkisi büyük buna yer verilmemiş.