Eğer bir işiniz yok ise veya halen çalıştığınız işten yeterince kazanamadığınızı düşünüyor ve bir şekilde pasif gelir sağlamak istiyorsanız ve ne yapabileceğiniz hakkında da pek fazla bilgiye sahip değilseniz, sizler için yeni ve oldukça değişik bir iş fikrimiz var. Son yıllarda epey popüler olan istiridye mantarı yetiştiriciliği. İstiridye mantarı yetiştiriciliğini hiç duymamış olabilirsiniz veya duydunuz ama nasıl yapılacağı konusunda bilgi sahibi değilsiniz. Ama endişelenmeyin. Bu konudaki bütün meraklarınızı en ince ayrıntısına kadar gidereceğiz. İstiridye mantarı yetiştiriciliği yapmak için öyle çok büyük sermayeleriniz olması gerekmiyor. İşin en güzel tarafı da bu. Ayrıca meyve veya sebze yetiştiriciliği kadar da zahmetli ve yorucu bir iş değil. 15 gün ara ile ürün toplayabiliyorsunuz. Yılın 12 ayı boyunca üretiminize de devam edebiliyorsunuz. Ayrıca gelir açısından da düşündüğünüzde istiridye mantarı meyve ve sebze üretmeye göre kat kat daha fazla kazanç sağlıyor. Türkiye’de henüz istiridye mantarı çok tanınmasa da dünya da oldukça büyük bir pazarı var. Avrupa ülkelerinde bu mantar çok tüketiliyor. Özellikle de kurutulmuş formları en çok tercih edilenlerden. Dünya pazarında kilosu 110 Euro olarak satılan istiridye mantarı Türkiye pazarında 15 TL olarak satılıyor. Toptancılar ise 8, 9 veya 10 TL olarak kilo başına alımını yapıyor. Ancak burada dikkat edilmesi gereken ufak bir detay var. Eğer yetiştirdiğiniz istiridye mantarı için Tarım ve Orman Bakanlığı’na gerekli müracaatları yapıp, organik sertifikasını alırsanız ürününüz en az kilogram başına 40 TL. den alıcı bulacaktır. Eğer istiridye mantarı yetiştiriciliği yapmak istiyorsanız ve sermaye sıkıntısı yaşıyorsanız bu konuda da sizlere çok güzel bir tavsiyemiz var.
İstiridye mantarı yetiştiriciliği ile ilgili güzel bir proje hazırlayıp, 5 Mayıs 2017 tarihine kadar Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’na müracaat edin ve genç çiftçi projesi kapsamında 30 000 TL. olarak verilen hibe desteğini de alabilir ve sermaye sıkıntısından da kurtulmuş olursunuz. Buraya kadar her şey güzel ve anlaşılır ancak istiridye mantarı nasıl yetiştirilir? Bu konuda bilgi sahibi değilsiniz. Bu da öyle düşündüğünüz gibi çok zor bir şey değil. İstiridye mantarı nasıl yetiştirilir? İstiridye mantarı yetiştirmek için iki yöntem vardır. Biri kompostta üretim diğeri de kütükte üretim. İki yöntemin de hem avantajı hem de dezavantajı vardır. ancak sizlere önereceğimiz tamamen doğal olan kütükte istiridye mantarı yetiştiriciliği. Kompost denilen ve poşet içerisinde yetiştirilen istiridye mantarlarında organik yapı bozuluyor. Hatta yapılan laboratuar araştırmaları sonuçlarında kompostlarda yetiştirilen istiridye mantarların da kanserojen maddeler de bulunduğu biliniyor. Şimdi bu yöntemlerden en doğal ve organik olanını, kütükte istiridye mantarı yetiştiriciliğini ve nasıl yapıldığını inceleyelim.
* Kütükte istiridye mantarı yetiştiriciliği Kütükte istridye mantarı yetiştirmek için öncelikle evinizin bodrum katı, ya da bahçe içinde sera gibi uygun bir ortamınız olmalıdır.
* Uygun yer teminini yaptıktan sonra, ihtiyacınız olan ağaç kütükleridir. Kavak, kayın veya söğüt gibi yumuşak dokulu ağaçlara mantar ekimi yapabilirsiniz. Bu mantar kütüklerini kerestecilerden temin edebilirsiniz. Ağaç kütüklerinin kabuklu olmasına dikkat etmelisiniz. Çünkü mantarlar ağacın kabuklarını kullanarak büyürler. Ağaç kütüklerini 40 cm olarak kestirin ve üzerine 5 cm. lik bir kapak kestirin. Kapakların karışmaması için kütüğe ve kapağına aynı numarayı yazın. Bu şekilde hazırlattığınız kütükleri üretim alanınıza getirin ve eğer ağaç yeni kesilmişse hemen eğer kesileli 15- 20 günden fazla olmuşsa bir hafta boyunca ıslattıktan sonra ekim yapabilirsiniz.
* Ekim yapmak diyoruz. Ama bu ekim bildiğiniz gibi toprağa ekim yapmak değil. İstridye mantarını kütük ile kapak arasına ekeceksiniz. Bunun içinde mantar tohumu almanız gereklidir. Mantar tohumuna misel denilir. Mantar miseli laboratuar koşullarında olgun mantar sporları alınarak hazırlanır. Ve bu sporlar kuş yemi veya buğdaya sardırılır. Mantar tohumunu ülkemizde satan beş ya da altı adet firma bulunmaktadır. Bunlardan en garantilisi slyvan miseldir. Bu firmaları internet üzerinden araştırarak bulabilir ve firma ile iletişime geçerek sipariş verebilirsiniz. Mantar miseli alırken firmadan devlet garantisi olup olmadığını, fatura verilip verilmeyeceğini ve özellikle de gönderim esnasında soğuk zincir kullanılıp kullanılmadığını öğrenin. Mantar miselinin nakliyesi soğuk zincir ile yapılmaktadır. Mantar miselleri 4 derece de saklanır. Mantar miseli size ulaştığında hemen kullanmayacaksanız buzdolabınızın meyveliğinde son kullanma tarihi gelene kadar saklayabilirsiniz. Kütükleriniz hazır. Mantar miselini de temin ettiniz.
* Sıra geldi ekim yapmaya. Ekim için sizlere gereken malzemeler şunlar:
– Kavak, kayın,söğüt gibi yumuşak dokulu ağaç kütükleri ve kapakları
– İçi su dolu bir sprey şişesi
– Talaş ( kütükler kesilirken çıkan talaşı kullanın.)
– Kağıt bant
– Kütükleri içine koyabileceğiniz büyüklükte kalın siyah poşet
– Mantar miseli
– Çivi Kütüklerin kapaklarına altlarından çıkacak büyüklükte üç adet çivi çakarak kapakları hazırlayın.
* Kütüğün üzerinde kenar kısımlarını 1 cm kadar genişlikte talaş ile kaplayın. Elinize 100 gram kadar mantar miseli alın ve talaşın içindeki kısma yayın. Üzerine hafifçe talaş serpin. Sprey şişesi ile iyice bu bölgeyi nemlendirin. Kütüğün kapağını üzerine kapatın ve çekiç yardımı ile kapağı tutturun. Kapak ile kütük arasını iki kat kağıt bant ile kapatın.
* Mayaladığınız kütüğü siyah poşete yerleştirin ve poşetin içini de iyice sprey ile nemlendirin. Poşetin havasını çıkarıp ağzını sıkıca bağlayın. Poşetin üzerine bir bant yapıştırıp üzerine mantarı ektiğiniz yani mayaladığınız tarihi yazın. Ve kütüğünüzü serin bir ortama kaldırın. Diğer kütüklerinizi de bu şekilde hazırlayın. Tam bir ay sonra kütükleriniz açabilirsiniz. Mayalanma 13 ile 19 dereceler arasında gerçekleşir.
Poşetlerden kütükleri çıkardığınızda üzerine yoğurt dökülmüş gibi bir görüntüye sahip olduğunu göreceksiniz. Mayalanan kütüklerinizi üretim alanına yerleştirin. Nemli tutmak ve nemli kalmasını sağlayabilmek için altlarına beş cm. kadar toprak serin. 16 ve 21 derece arasında sıcaklıkta, günde 12 saat kırık ışık olacak şekilde üretim yerinizi veya seranızı hazırlayın. Nem oranınız 95 olmalıdır. Ortamın havalandırmasını da sağlayın. Mantar yetiştirmek için havalandırma olmazsa olmazlardandır. Bu Bundan sonra size beklemek düşüyor. Uygun iklim koşulları sağladığınızda 15 gün içinde kütüklerinizde pin denilen mantar taslaklarını görmeye başlayacaksınız. 3 gün içerisinde bu taslaklar büyüyecek ve ürününüzü hasat edebileceksiniz. Bundan sonra her 15 günde bir kütüklerinizden mantar alacaksınız. Kütükte istiridye mantarı yetiştirmenin avantajları – Yıl boyunca uygun iklimi sağladığınızda ürün alabilirsiniz.
* Bir kütüğe bir ekim yaptığınızda o kütükten beş yıl boyunca ürün alabilirsiniz. – Kütükte mantar yetiştirmek mantarın doğadaki ortamının birebir taklit edilmesidir. Bu nedenle kompost üretime göre çok daha sağlıklıdır.
* Organik sertifikasını sadece kütükteki üretimlerde alabilirsiniz. – Her bir ağaç kütüğünden bir hasatta alacağınız mantar miktarı 2 ile 6 kilogram arasındadır. – Bu miktar kütükteki çürüme arttıkça artmaya devam eder.
* Kütük mantarı tamamen doğal ve sağlıklı olan üretim yöntemidir. Hiçbir kansorejen madde içermez.
* Kütükte istiridye mantarında hiçbir hastalık olmaz. Kompost üretimde ise üretim kapalı poşetlerde yapıldığından sık sık mantarlar hastalanır.
* Kütük üretimini sonbahar ve ilkbaharda açık alanda da yapabilirsiniz. Ancak bu şekilde sadece bu mevsimlerde ürün alabilirsiniz.
Görüldüğü gibi çok kolay ve zahmetsiz bir üretim yöntemi olan kütükte istiridye mantarı yetiştiriciliği zevkli bir iştir ve getirisi çok fazladır. Üretimini yaptıktan sonra bu mantarların toptancıları ile iletişime geçip, ürünlerinizi satabilirsiniz. Veya pazarlarda kendinizde satış yapabilirsiniz.
Kaynakça:
uzmanasor.com
Yazar:Suna Korkmaz