Her gün aynada ya da fotoğraflarınızda gördüğünüz yüzünüzü çok iyi tanıdığınızı düşünüyor olabilirsiniz. Ama, bazı bilgilerle birlikte, daha dikkatli incelendiğinde, sağlığınız hakkında önemli ipuçları verdiğini de biliyor muydunuz? Yüzünüzün ne söylediğini ve vücudunuzun ne istediğini anlamanız, hem sizin kendi sağlığınız, hem de çevrenizdeki kişilere de yardımcı olabilmeniz açısından önem taşımaktadır.
Sarımsı Cilt ve Gözler:
Bu bir sarılık sinyalidir. Alyuvarların parçalanmasıyla oluşan atıklar, vücudunuzda çok fazla biriktiğinde ortaya çıkmaktadır. Karaciğeri gerektiği biçimde çalışamayacak kadar olgunlaşmamış olan, 38 haftadan önce doğan bebeklerde yaygın olarak görülür ve genellikle zararsızdır. Yetişkinlerde ise, sarılık, viral enfeksiyonlar (hepatit, mononükleoz), alkol bağımlılığından kaynaklanan sorunlar, karaciğer bozukluğu, safra kesesi veya pankreasa ait sorunlar gibi daha ciddi rahatsızlıklar anlamına gelebilir.
Benler:
Benler, genellikle renk koyu renkte, küçük leke veya tümsekler biçimindedir. Çoğunlukla kaygılanılacak bir şey değildirler, ancak durumlarında bir değişiklik olup olmadığına dikkat etmek, olası bir kanser gelişiminin yayılmadan önce saptanmasına yardımcı olabilir. Bir beni incelerken şu özelliklerine bakılmalıdır:
1- Asimetrik mi? Yani iki yanındaki biçimi farklı mı?
2- Çevresi tırtıklı mı?
3- Rengi her yerinde homojen olmayıp, alışılmışın dışında mı?
4- Çapı bir bezelyeden daha büyük mü?
5- Son birkaç hafta içinde biçimi değişti mi veya büyüdü mü?
Bu soruların herhangi birine evet cevabı veriyorsanız bir doktora görünmenizde yarar vardır.
Yaralar:
Dudakların ve ağzın çevresindeki küçük uçuk yaraları, tip 1 herpes virüsünün neden olduğu yaralardır. Virüs bir kez bulaştıktan sonra sizinle yaşar. Hastalandığınızda, çok stresli ya da aşırı yorgun olduğunuzda, çok uzun süre güneş altında kaldığınızda yeniden ortaya çıkar ve genellikle bir süre sonra kendiliğinden geçer. Ancak sık sık ortaya çıkıyorsa ilaç müdahalesi gerekir.
Çatlamış Dudaklar:
Özellikle kış aylarında herkesin dudakları zaman zaman aşırı kurur ve çatlar. Merhemler dudakları korumaya ve nemli tutmaya yardımcı olabilir. Bazen kurumuş dudaklar, vücuttaki suyun yetersizleştiği dehidratasyon gibi bir sağlık sorununun işaretidir. Çatlaklar, bazı ilaçlara, steroidler gibi kimyasallara tepki olarak veya alerjik bir reaksiyon olarak ortaya çıkabilirler.
Döküntüler:
Çoğu kızarıklıklar ciddi değildir ve kendiliklerinden iyileşirler. Ancak, her iki yanağı da bir kelebek şeklinde kaplayan kızarıklıklar, inflamatuar bir immün sistem hastalığı olan “lupus”un işaretidir. Lupus, bağışıklık sisteminizin kendi dokularınıza ve organlarınıza saldırdığı bir hastalıktır. Ateş, ağrı, katılaşan eklemler ve soğukta mavimsi renk alan parmaklar da diğer belirtileridir. Nedenini anlayamadığınız bir döküntü varsa, özellikle de diğer belirtilerle birlikte ortaya çıkmışsa bir hekime danışmanızda yarar vardır.
Tüylenme:
Yaşlanmayla birlikte, yüzün alışılmadık yerlerinde, erkeklerde kulak ve kaşların çevresinde, kadınlarda çene çevresinde büyüyen tüyler olabilir. Ancak, genç kadınlardaki tüylenme, polikistik over sendromunun bir belirtisi olabilir ve bu durum hamile kalmayı zorlaştırabilir.
Göz Kapağı Sarkması:
Pitoz veya blefaroptoz olarak tanımlanan göz kapağı sarkıklığı, bir veya her iki gözde de olabilir ve şiddetli durumlarda göz kapağı görüşü engelleyebilir. Doğuştan da olabilmekte ya da zaman içinde de gelişebilmektedir. Çoğunlukla zararsız olsa da, bazen beyin, sinirler veya göz yuvasıyla ilgili bir sorunun işaretidir. Birkaç gün veya saat gibi kısa bir sürede oluşursa, çift görme, kas zayıflığı, yutma sorunu veya bir baş ağrısıyla birlikte geliştiyse, felç belirtisi olabilir.
Yüzün Bir Yanında Hareket Kaybı:
Yüzünüzün bir yanını hareket ettiremiyorsanız hemen tıbbi yardım almalısınız. Ancak eşlik eden başka belirtiler yoksa, muhtemelen Bell palsisi denilen bir yüz felcidir. Herhangi bir nedenle, örneğin bir virüs nedeniyle, yüzünüzdeki kasları kontrol eden sinirler etkilendiğinde ortaya çıkar. Genellikle yüzünüzün bir yanında hareket sorunu oluşturur ve saatler veya günler boyunca sürebilir. Ayrıca çenenizde ve kulağınızın arkasında ağrı yapabilir. Genellikle, ciddi değildir ve 3 ila 6 ayda iyileşme gösterir.
Diğer Belirtilerle Birlikte Gelişen Yüz Felci:
Bir kan damarının çatlaması veya bloke olmasıyla, beynin bir kısmına kan akışını kestiğinde inme gerçekleşir. Yüzün alt kısmında ani bir felç oluşur, kollarda ve bacaklarda uyuşma veya güçsüzlük, konuşma bozukluğu, çift görme, baş dönmesi, yutma sorunu görülür ve hemen tıbbi yardım alınması gereklidir.
Göz Kapaklarındaki Sarı Kabartılar:
Üst ve alt göz kapaklarının üzerinde ve çevresinde oluşan sarı kabartılara, göz kapağı ksantelazması denilmektedir. Bu kabartılar kolesterolden yapılmışlardır, tehlikeli veya acı verici değillerdir ve genellikle kolayca çıkarılabilirler. Ancak, kalp hastalığı riskinizin bulunduğunu veya kalp krizi geçirme olasılığınızın daha yüksek olduğunu gösteren bir işaret olabilirler.
Şiş gözler:
Gözlerin altı sıvı ile dolabilir ve gözler şişmiş gibi görünebilir. Sıcak, nemli hava, yetersiz uyku, fazla tuzlu gıda tüketmek ve hormon değişiklikleri gibi nedenler, vücudunuzu daha fazla su tutar hale getirir. Yaşlılarda, göz kapaklarını destekleyen kaslar zayıfladığından, daha sık görülür. Gözleriniz aynı zamanda kızarmış ve kaşıntılıysa, gıda, polen, makyaj malzemeleri, temizlik maddelerinden kaynaklanan alerjik bir reaksiyon veya bir enfeksiyon söz konusu olabilir.
Melazma
Genellikle yüzde görülen, kadınlarda daha sık raslanan, gri-kahverengi renkteki cilt lekelerine melazma denilmektedir. Nedeni tam olarak bilinmemektedir. Hamilelik veya doğum kontrol hapları gibi etkenlerle tetiklenebilmektedir. Bu gibi durumlarda, melazma bebek doğduktan sonra veya hapların bırakılmasıyla genellikle kaybolmaktadır. Diğer bazı vakalarda ise yıllarca kalıcı olabilmektedir. Kimyasal peeling, ilaçlar ve bazı tedavilerin faydası görülmüştür.
Saç Kaybı:
Saçlarınızla birlikte, kirpiklerinizi ya da kaşlarınızı da kaybediyorsanız, alopesia areata denilen ve genellikle saçkıran olarak bilinen, yer yer kel bölgeler oluşturan bir sorunun habercisi olabilir. Bağışıklık sisteminizin yanlışlıkla saç foliküllerine saldırmasıyla ortaya çıkar. Dolayısıyla önem verilmesi gereken bir durumdur.
Kaynakça:
– Pierrhos Stkatsareas, “The Face In Diagnosis”, The Lancet, Vol.262, Issue 6792.
– Roger Bezanis, Barbara Obermeier (Illustrator), “Diagnostic Face Reading and Holistic Healing”, Neff / Harry Publishing, (2010).
Yazar: Oben Güney Saraçoğlu