Bilgiustam
Bilgiyi ustasından öğrenin

Antoni Gaudi Kimdir?

0 699

an

Antoni Gaudi, Mimarlık Fakültesindeki ilk yıllarımda tanıştığım ve çok etkilendiğim bir mimardır. Rahmetli hocamız Prof. Gündüz Özdeş, 20. Yüzyılın ünlü mimarları dersinin ilkinde bizi bu ünlü şahsiyetle tanıştırmıştı. 1980’lerin başında henüz bu kadar popüler olarak adını duymadığımız Gaudi’nin adı, günümüzde İspanyanın ünlü şehri Barcelona ile beraber anılır olmuştur.. Bu değerli mimarı da günümüzde neredeyse tanımayan kalmamıştır. Şimdi dilerseniz Antoni Gaudíyi birlikte keşfe çıkalım. O, İspanyada Art Nouveau (Yeni Sanat) akımının öncüsü olmuştur, aslen Katalandır. Tam adı Antoni Plàcid Guillem Gaudí i Cornetdir. Kendine özgü mimari bir üsluba sahiptir. Barselona’nın en ünlü mimari eserlerinin yaratıcısı olan Gaudinin üslubunda özgür biçimler, çarpıcı renk ve dokular ayrıca organik bütünlük vardır.

1925 yılında Reus kentinde orta halli bir bakırcının oğlu olarak dünyaya gelmiştir. Birtakım sağlık sorunları nedeniyle dışarıda diğer çocuklarla oynamak yerine, o daha çok doğayı gözlemleyerek çocukluğunu geçirmiştir. Bu gözlemci ruh ilerki yaşamında mimarlığı üzerinde etkili olmuştur. Genç yaşlarda mimarlığa ilgi duyarak 1860 ların sonunda, o günlerde hem İspanyanın en modern kenti, hem de Katalonyanın siyasal ve kültürel merkezi olan Barselonaya gelen Gaudi, buradaki Escola Provinciya dArquitecture’da mimarlık eğitimine başlamıştır. 22 yaşında iken, 7 Temmuz 1874-Kasım 1876 yılları arasında geçireceği askerlik için ara verdiği eğitimini 1878 de tamamlayarak mimar olmuştur.

4334_casa_mila

Mezuniyet töreninde (1878), rektör profesör Elias Rogentın Gaudi için şu sözleri sarf etmiştir: “Bir dehayı mı yoksa budalayı mı mezun ediyoruz, bilmiyorum.” Buna karşılık Gaudinin arkadaşlarına söylediği cümle de şu olmuştur: “Benim şimdiden bir mimar olduğumu söylüyorlar”. Ama tek gerçek var ki o da bir kişinin koca bir şehrin silüeti üzerinde 100 yılı aşkın bir süredir egemen olmasıdır. Artık Gaudi denince Barcelona, Barselona denince de Gaudinin akla gelmesi bu sebeptendir.

Mimarlık kariyerinin henüz başındayken, bir tesadüf sonucu tanıştığı, sanayi devrimi ile çok büyük maddi kazanımlar elde etmiş bir kişi olan Kont Eusebi Güellin, ona ideallerini gerçekleştirmesi için inanarak patronluk yapması, bütün yaşam masraflarını karşılaması, sonrasında ondan kendi adına mimarlık yapılar istemesi olmuştur.
Bu olay Gaudi”nin genç yaşta başına konmuş büyük bir talih kuşu olarak değerlendirilebilir. Ancak bu şansı çok iyi değerlendirmek ise; onun sadakati, çalışkanlığı ve yaratıcı zekasının sonucu olmuştur. Pek çok eleştiriye hedef olmuştur ama onun tek derdi vardır o da; hızla mimari ideallerini gerçekleştirmektir. Güellin zenginliği, Gaudi’nin yaratıcı dehası ve bunlara ilaveten, Katalan milliyetçiliği, din, kültür ve sosyal hayat gibi birçok benzer konudaki ortaklıkları, onların aynı zamanda çok iyi arkadaş olmasını da sağlamıştır.

Gaudi önceleri, çok süslü Victoria dönemi üslubuna yönelmiş, ama kısa süre sonra yeni bir tasarım anlayışı geliştirmiştir. Cephelerini, süslü tuğla ya da taş düzenlemeleriyle, canlı renklerdeki fayans parçalarıyla, çiçek ya da sürüngenlere benzeyen desenli metal işleriyle donattığı geometrik kütleleri daha önce benzeri görülmemiş bir biçimde bir araya getirmiştir. Çocukluk yıllarındaki gözlemlemeleri onun “Atölyemin hemen dışındaki ağaç benim akıl hocam” diyecek kadar doğa aşığı olduğunu ortaya koymuştur. Gaudi, bitki ve hayvanların doğal biçimleri onun hep en önemli esin kaynağı olmuştur. Örneğin ağaçların dalları, bitkilerin yaprakları, hayvanların iskelet yapıları vb. kısaca O doğada gördüklerini taşa çevirmiş bir mimardır. Barselonadaki Güell Parkıyla (1900-14) kentin güneyindeki Güell Şapelinde “dengelenmiş” bir strüktür geliştirmiştir. Gaudi’nin ifadesiyle “ağaç gibi kendi başına ayakta duran” bu sistemin başlıca unsurları, eğik gelen yükleri aktarmak için kullanılan ayak ve sütunlarla ince kiremit levhalardan oluşturulmuş hafif tonozlardır. Güell Şapeli’nin kubbesi bu ilke doğrultusunda, eğik sütunlara oturtulmuştur. Yine benzer öğelerin kullanıldığı Güell Parkının bir özelliği de seyir teraslarının, oturma yerlerinin ve korkuluklarının çeşitli fayans ve seramik parçalarıyla kaplanmış olmasıdır. Gaudi bu dengeleme sistemini Barselonada, çok katlı iki konut yapısında uygulamıştır. Bunlardan biri, dengeleme öğelerine özellikle dış cephesinde yer verdiği Casa Battlo, (1904-06) yenilenmesi, öbürü Casa Milâ (1906-10)dır.

4334_sagrada_familia

Gaudi’nin “bitmemiş senfoni” olarak da adlandırılan en büyük eseri, tasarımını 1882 de yaptığı ama gerçekleştirilmesiyle bütün meslek yaşamı boyunca uğraştığı “La Sagrada Familia Kilisesi”‘dir.

Gaudi’nin amacı bilgisini semboller sistemi ve inancın gizemlerine ilişkin görsel açıklamalarla birleştirerek bir 20. yüzyıl katedrali yaratmak olmuştur. Bu nedenle stüdyosu inşaata taşımış ve hayatını bu esere adamıştır. 1910 dan sonra hemen hemen bütün başka işlerini bırakmıştır. Gaudi’nin daha 1883 de bu kiliseyi inşa etmekle görevlendirilmesine karşın, yapı onun ölümünden sonra tamamlanabilmiştir. Gaudi bu proje üzerinde çalışırken gittikçe daha çok dine bağlanmıştır. Sıra dışı mimarın sonu kendi gibi sıra dışı bir biçimde son bulmuştur. Yetmiş beş yaşında, kiliseye akşam duasına giderken, bir tramvayın çarpmasıyla yaralanmış ve maalesef kurtarılamayarak ölmüştür.

Gaudiinin eserlerinden, Park Güell, Palau Güell ve Casa Milà 1984te, La Sagrada Familianın”İsanın Doğuşu” cephesi ile yeraltı türbesi, Casa Vicens, Casa Battlo ve Colonia Güell Türbesi 2005de UNESCO Dünya Mirası Listesine girmiştir.

İngiliz The Alan Parsons Project grubu, 1987 yılında Gaudiye ithaf etikleri progresif rock türünde bir albüm çıkarmışlardır. Hatta albümün çıkış parçasının adı da La Sagrada Familiadır.

Kaynakça:
http://www.derszamani.net/antoni-gaudi.html<br /><br /><br /><br />
http://haber.stargazete.com/dunya/google-antoni-gaudi-doodlei-peki-antoni-gaud-ed-kim/haber-765415<br /><br /><br /><br />
http://www.fikiratolyesi.com/2008/06/08/antoni-gaudi/<br /><br /><br /><br />
http://skorer.milliyet.com.tr/antoni-gaudi-kimdir-iste-cevabi/-/detay/1727559/default.htm<br /><br /><br /><br />
http://en.wikipedia.org/wiki/Gaudi_(The_Alan_Parsons_Project_album)<br /><br />
www.pinterest.com

Yazar:F. Zeynep Yurdaer

Cevap bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

Bu web sitesi deneyiminizi geliştirmek için çerezleri kullanır. Bununla iyi olduğunuzu varsayacağız, ancak isterseniz vazgeçebilirsiniz. Kabul etmek Mesajları Oku