Ülkemizde hatta dünyada tansiyon hastası olan o kadar çok insan var ki; tansiyon hastaları neredeyse Dünya nüfusunun 4/1’ini oluşturmakta. Ancak çoğu insan, tansiyon hastalıklarını önemsediğinden ileri süreçte kendileri için oluşacak tehlikelerden haberdar olmadan yaşamını sürdürmektedir. Oysa, özellikle yüksek tansiyon hastalıkları ileri süreçte böbrek bezi hastalıkları, vasküler rahatsızlıklar, troid bezi hastalıklarına yol açmaktadır. Birçok rahatsızlığın önüne geçebilmek ve normal bir tansiyon değerine sahip olabilmek için öncelikle normal tansiyon değerimizin kaç olması gerektiğini bilmemiz çok önemli. Teknolojinin gelişimi ile birlikte, herhangi bir sağlık kuruluşuna gitmeden, basit bir tansiyon aleti ile kendi tansiyonumuzu ölçmemiz de mümkün hale gelmiştir. Ancak tansiyon değeri konusunda yeterli bilgiye sahip olmayan bir çok insan, evde kendi yöntemleri ile tedavi yoluna gitmekte ve sağlıklarını tehlikeye atmaktadır.
Normal Tansiyon Değeri:
Tansiyon, vücudumuzda kan dolaşımını sağlayan atardamarlarda bulunan basınç değeridir.
Bu değerlerin normal sınırları, Bebeklerde 90 60 mmHg, Çocuklarda 110 70 mmHg, Yetişkinlerde ise 120 90 mmHg olmalıdır. Bu tansiyon değerlerini normal, düşük ve yüksek değerler olarak üç kategoride inceleyebiliriz.
Kalbin kasılması halinde oluşan basınca büyük tansiyon diyoruz. Gevşeme sırasındaki basıncın düşmesi ile oluşan değere ise düşük tansiyon diyoruz. Tansiyonu 120-80 mmHg olarak ölçülen bir insanın, büyük tansiyon değeri 120, küçük tansiyon değeri ise 80 mmHg olmaktadır. Bu aralık ise yetişkin bir insanda normal olarak değerlendirilmektedir. Bu tansiyon değeri gün içerisinde yaşanan heyecan, stres, yorgunluk, hareketlilik gibi durumlardan etkilenerek düşüp çıkabilir. Bu değerler, kişide ciddi bir tansiyon hastalığı yoksa, dinlenmeye geçildiğinde normal değerlere döner. Sağlık bir ölçüm yapılması için tansiyonu ölçülen kişinin dinlenmiş olması gerekmektedir. Yapılan ölçümlerde aşağıda verdiğimiz değerleri dikkate alabilirsiniz.
Düşük Tansiyon : ( Büyük 90 mmHg den küçükse – Küçük 60 mmHg den düşükse)
İdeal tansiyon : (Büyük120 mmHg – Küçük 80 mmHg)
Sağlıklı Tansiyon : (Büyük 140 mmHg den küçükse – Küçük 90 mmHg den düşükse)
Yüksek Tansiyon : ( Büyük 140-160 arasında ise – Küçük 90 ile 100 mmHg arasında ise)
Çok Yüksek Tansiyon : (Büyük160 mmHg den büyükse – Küçük 100 mmHg den büyükse)
Yüksek Tansiyon Değeri:
Normal değer olarak kabul edilen Büyük120 mmHg – Küçük 80 mmHg değerin üzerinde seyreden kan basıncının yüksek olduğu tansiyon değeridir. Büyük tansiyon 140 mmHg küçük ise 90 mmHg sınırları üzerinde seyrediyorsa tansiyon değeri yüksek olarak kabul edilir. Bu durumda vakit kaybetmeden bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
Yüksek Tansiyon Belirtileri :
Kendinizde, Kafa bulanıklığı, Baş ağrısı, Görmede Bozukluk-Bulanıklık, Burun Kanaması, Mide Bulantısı, Baş Dönmesi; Denge Kaybı, Kusma gibi belirtiler gözlemliyorsanız tansiyonunuz yükselmiş olabilir. Bu belirtilerle birlikte baş ağrısı yoğunluk gösteriyorsa acilen bir sağlık kuruluşuna başvurmalısınız.
Yüksek Tansiyonu Nasıl Kontrol Altına Alabilirsiniz?
– Bol bol su içmeli, lifli gıdalar yemelisiniz.
– Günde en az yarım saat hafif yürüyüş ya da egzersiz yapmalısınız.
– Yemeklerde tuzu azaltmalı hatta hiç kullanmamalısınız.
– Alkol ve sigara kullanıyorsanız bırakmalısınız.
– Şekerli gıdalardan ve içeceklerden uzak durmalısınız.
– Stresten uzak durmalı ve stresle baş etme yollarını öğrenmelisiniz.
– Fazla kilolarınızdan biran önce kurtulmalısınız.
Düşük Tansiyon Değeri:
Uzmanlar tansiyonun düşük olması ile kalp-damar sağlığı arasında güçlü bir bağ olduğunu ifade etmektedirler. Düşük tansiyon sağlıklı bir kalp-damar sisteminin göstergesi olarak kabul edilmektedir. Yapılan araştırmalar, normal tansiyon değeri 110-70 mmHg olan kişilerin, normal değerleri 120-80 mmHg olan insanlara göre daha uzun yaşadığını göstermektedir. Büyük kan basıncı değeri düşük tansiyon ölçümünde önemini yitirmektedir. Küçük tansiyon 70 mmHg ve altında ise tansiyonunuz düşük demektir.
Düşük Tansiyon Belirtileri:
– Yorgunluk, halsizlik hissi
– Baş ağrısı
– Oksijen eksikliği, özellikle kalabalık yerlerde hava yetersizliği
– Aşırı terleme, yorgunluk, nefes darlığı
– Ayaktayken baş dönmesi
– Mide bulantısı ve kusma gibi belirtileri kendinizde tespit ettiyseniz tansiyonunuz düşmüş olabilir. Bu durumda en hızlı şekilde bir sağlık kuruluşuna başvurmalısınız.
Düşük Tansiyonu Kontrol Altına Almak İçin Neler Yapılmalıdır?
-Alkol sigara ve tüm zararlı içeceklerden uzak durmalısınız.
-Hızlı ve ani hareketlerden ayrıca uzun süre ayakta kalmanıza neden olacak işlerden kaçınmalısınız.
-Fludrocortisone ve Midodrin gibi hipotansiyon ilaçlarını asla kullanmayın.
-Stresten uzak durun.
-Bol miktarda su tüketin.
Bebeklerde Tansiyon Değeri Nasıl Olmalıdır?
1879 yılında ilk kez bebek tansiyonlarının ölçümü yapılmıştır. Bebeklerde kan basıncında yüksek değerler önemli sorunların habercisi olabilir. Gebeliğinde sigara alkol kullanımı olan annelerin bebeklerinde bu tür sağlık problemleri oluşmaktadır. Bu bebeklerden nabız atışı ve kalp atışı normalin üzerinde seyreder. Yenidoğan bebeklerde ölçülen tansiyon değerleri aşağıda belirtildiği gibi olmalıdır.
Bebek Uyanıkken Ölçülen Değerler:
3 Günlük Bebeklerde: 72 +/- 6
6 Günlük Bebeklerde : 77 +/- 10
8-10 Günlük bebeklerde : 88 +/-17
6 Haftalık Bebeklerde : 96 +/-11
Bebek Uykudayken Ölçülen Değerler :
3 Günlük Bebeklerde: 68 +/- 7
6 Günlük Bebeklerde :72 +/-9
8-10 Günlük bebeklerde :75 +/-9
6 Haftalık Bebeklerde : 88 +/-10
Bebeklerde yetişkinler gibi belirtiler göstermeyen tansiyon hastalıkları, sinsice ilerler. Bu nedenle bebeklerde tansiyon kontrolü ihmal edilmemelidir.
Gebelikte Tansiyon Değerleri:
Gebelikte tansiyon değerleri anne adayının yaşı, çoğul gebeliğin olması, şeker hastalığının olması gibi faktörlerin bulunması durumunda değişiklikler gösterir. Bu durumdaki annelerde tansiyon ölçümü daha sık ve kontrollü olarak yapılmalıdır.
Tansiyonu 140- 90 mmHg’dan yüksek olan olan gebelerde yüksek tansiyon tehlikesi bulunmaktadır. Gebelikte 120- 80 mmHg değerinde tansiyona sahip kişi normal değerler içerisinde kabul edilmektedir. Ancak hormonal değişiklikler ve gebeliğin getirdiği bir çok etken tansiyonda değişikliğe yol açabilir.
Anne adayı basit bir yöntemle olması gereken tansiyonunu şöyle hesaplayabilir:
Hamilelik Öncesi Tansiyon- Hamilelik Tansiyonu = Hamilelik Tansiyonundan 10-20 mmHg düşük olabilir.
Kaynakça:
tansiyonum.com
Yazar: Eda Şahan